เต๋าเต๊กเกง บทที่ ๔๕
第四十五章
大成若缺，其用不弊。
大盈若沖，其用不窮。
大直若屈，大巧若拙，大辯若訥。
靜勝躁，寒勝熱，清靜為天下正。
บทที่ ๔๕
ด้วยความสมบูรณ์อันยิ่งใหญ่แต่ประหนึ่งพร่องขาด
จึงมีประโยชน์ที่ไม่เหือดแห้ง
ด้วยความเต็มเปี่ยมอันยิ่งใหญ่แต่ประหนึ่งว่างเปล่า
จึงมีประโยชน์ที่ไร้ขอบเขต
ความเที่ยงตรงอันยิ่งใหญ่แต่ประหนึ่งคดโค้ง
ความคล่องแคล่วอันยิ่งใหญ่แต่ประหนึ่งงุ่มง่าม
คารมอันยิ่งใหญ่แต่ประหนึ่งเงอะงะ
ความหยุดนิ่งย่อมชนะความร้อนรุ่ม
ความหนาวย่อมชนะความร้อน
ความสงบย่อมยังใต้หล้าให้เที่ยงตรง
ด้วยความสมบูรณ์อันยิ่งใหญ่แต่ประหนึ่งพร่องขาด
จึงมีประโยชน์ที่ไม่เหือดแห้ง
เพราะความไม่สมบูรณ์เล็กน้อยในความสมบูรณ์ จึงทำให้ดูน่าพิสมัย เพราะความไม่สมดุลเล็กน้อยในความสมดุล จึงทำให้เกิดประโยชน์อันยิ่งใหญ่
ก็มิใช่เพราะปากถ้วยมีรอยเว้าเล็กน้อยดอกหรือ จึงทำให้รินน้ำได้ดีกว่าปากถ้วยที่กลมสมบูรณ์ ก็มิใช่เพราะน้ำมีความต่างระดับดอกหรือ จึงทำให้น้ำสามารถรินไหล ก็มิใช่เพราะอากาศมีอุณหภูมิที่แตกต่างดอกหรือ จึงทำให้เกิดเป็นกระแสลม และก็มิใช่เพราะแกนโลกมีความเอียงเล็กน้อยดอกหรือ จึงทำให้เกิดเป็นฤดูกาล
ดังนั้นความสมบูรณ์คือศักยภาพ ความไม่สมบูรณ์เป็นอานุภาพ ความสมบูรณ์ที่ไร้ความไม่สมบูรณ์ ศักยภาพที่มีก็ไร้ประโยชน์ ความไม่สมบูรณ์ที่ไร้ความสมบูรณ์อยู่เบื้องหลัง อานุภาพหรือประโยชน์ย่อมมิอาจยั่งยืนนาน
ด้วยเพราะเหตุนี้ เต๋าแม้จะมีความสมบูรณ์ แต่เพราะเกิดความไม่สมบูรณ์ จึงทำให้เกิดเป็นประโยชน์แห่งอินหยาง ประโยชน์แห่งอินหยางนั้นแสนยิ่งใหญ่ ประโยชน์แห่งอินหยางนั้นสร้างสรรค์สรรพสิ่ง ก็ด้วยเพราะเบื้องหลังมีเต๋าที่มีความสมบูรณ์อย่างยิ่งใหญ่ จึงทำให้เกิดประโยชน์แห่งอินหยางที่หมุนเวียนไม่รู้สิ้น
อกรรมคือความสมบูรณ์ เป็นความว่างเปล่า แฝงด้วยศักยภาพอันยิ่งใหญ่ ครั้นขยับเป็นกรรมแล้ว จึงสร้างสรรค์ประโยชน์อย่างไม่หมดสิ้น กรรมนี้คือความไม่สมบูรณ์ คือความไม่ว่างเปล่า คืออานุภาพที่เกิดขึ้นจากศักยภาพแห่งอกรรม กรรมที่เกิดขึ้นจากอกรรม จึงไม่ห่างจากเต๋า ไม่ผิดจากเต่า และจึงจะมีความยืนยงสถาพรชั่วนิรันดร์
เสมือนหนึ่งแก้วที่ว่างเปล่า หากแก้วใบนี้มีน้ำเต็มตลอดเวลา มันก็มีอานุภาพเพียงหนึ่งแก้วน้ำ แต่หากแก้วใบนี้ว่างอยู่ตลอดเวลา แก้วใบนี้ก็มีอานุภาพที่เติมน้ำได้เป็นอนันต์ ด้วยเพราะเหตุนี้ ความสมบูรณ์ที่พร่องขาดตลอดเวลา จึงเกิดประโยชน์อย่างไม่สิ้นสุด ผู้ปฏิบัติเต๋าที่มีความอ่อนน้อมจนเสมือนหนึ่งผู้โง่เขลาที่เงอะงะ ไม่อวดเบ่งในภูมิเต๋าที่มี จึงจะนับว่าเป็นผู้สมบูรณ์โดยแท้
ด้วยความเต็มเปี่ยมอันยิ่งใหญ่แต่ประหนึ่งว่างเปล่า
จึงมีประโยชน์ที่ไร้ขอบเขต
ภาชนะที่ไม่ว่างเปล่า ภาชนะนี้ย่อมไร้ประโยชน์ อาคารที่ไม่ว่างเปล่า อาคารนี้ย่อมมิอาจอยู่อาศัย มหาสมุทรที่ไม่ว่างเปล่า มหาสมุทรนี้ย่อมมิอาจเป็นศูนย์รวมแห่งธารา โลกหล้าที่ไม่ว่างเปล่า โลกนี้ย่อมมิอาจบังเกิดสรรพสิ่ง
ดังนั้น ภาชนะที่สามารถบรรจุสรรพสิ่งอยู่ตลอดเวลา นั่นเพราะภาชนะมีความว่างเปล่าอยู่ทุกเวลา มีสิ่งของเข้า มีสิ่งของออก ภาชนะจึงเกิดประโยชน์อย่างไร้ที่สิ้น แลมหาสมุทรที่เป็นศูนย์รวมแห่งธาราอย่างไม่รู้จบ นั่นเพราะมหาสมุทรมีความว่างเปล่าไม่เคยขาดสาย มีสายน้ำเข้า มีสายน้ำออก มหาสมุทรจึงเกิดประโยชน์อย่างไม่เหือดแห้ง
ดังนั้นอันผู้ปฏิบัติเต๋า หากใจมีความยึดมั่นในทุกสิ่ง ใจก็จะขาดความว่างเปล่า ใจที่ไร้ความว่างเปล่า ย่อมมิอาจบังเกิดปัญญาญาณที่ไหลเนื่องอย่างไม่ขาดสาย
ความเที่ยงตรงอันยิ่งใหญ่แต่ประหนึ่งคดโค้ง
ความคล่องแคล่วอันยิ่งใหญ่แต่ประหนึ่งงุ่มง่าม
คารมอันยิ่งใหญ่แต่ประหนึ่งเงอะงะ
ด้วยเพราะธรรมชาติได้แสดงแก่เราทั้งหลายแล้วว่า ความสมบูรณ์อันยิ่งใหญ่ จะมีความประหนึ่งว่าไม่มสมบูรณ์ จึงทำให้เกิดประโยชน์อันไม่รู้สิ้น ความเปี่ยมล้นที่สามารถว่างเปล่า จึงทำให้เกิดอานุภาพอันไร้ขอบเขต ดังนั้นอันผู้ปฏิบัติเต๋า ยิ่งสูงต้องยิ่งต่ำ และยิ่งต่ำจึงจะยิ่งสูง ยิ่งใหญ่ต้องยิ่งเล็ก และยิ่งเล็กจึงจะยิ่งใหญ่
ดังนั้น อันผู้ที่มีความเที่ยงตรงอย่างยิ่งใหญ่ จึงยิ่งต้องมีความอ่อนน้อมอย่างยิ่งใหญ่เหนือผู้คนทั่วไป อันผู้ที่เป็นยอดฝีมืออันปราดเปรียว จึงยิ่งต้องเก็บเร้นฝีมือเสมือนหนึ่งผู้งุ่มง่าม อันผู้ที่มีคารมอันคมคาย จึงยิ่งต้องถ่อมตนเสมือนหนึ่งผู้ไร้ปัญญาที่เงอะงะ
ด้วยเพราะมีความอ่อนน้อม เขาจึงบรรลุซึ่งความเที่ยงตรงอันยิ่งใหญ่ ด้วยเพราะไม่อวดดี เขาจึงบรรลุซึ่งความปราดเปรียวที่เก่งกาจ ด้วยเพราะมีความถ่อมตน เขาจึงมีคารมที่ชนะใจคน
ผู้เที่ยงตรงที่ไร้ความอ่อนน้อม ความเที่ยงตรงย่อมต้องหักได้ในไม่ช้า ผู้มีฝีมือเก่งกาจปราดเปรียวที่ไร้ความอ่อนน้อม ความเก่งกาจย่อมนำภัยมาสู่ตัวจนพินาศในไม่นาน ผู้มีคารมที่ขาดความอ่อนน้อม คารมที่คมคายย่อมจะบาดคนจนมิอาจชนะใจคนได้อย่างแท้จริง
ความหยุดนิ่งย่อมชนะความร้อนรุ่ม
ความหนาวย่อมชนะความร้อน
หินที่แข็งแกร่งย่อมต้องกร่อนให้กับน้ำที่นุ่มนวล ดาบที่แหลมคมย่อมต้องซ่อนอยู่ในฝักไม้ที่เนื้ออ่อน ฟันที่แข็งแรงย่อมต้องหลุดร่วงก่อนลิ้นที่อ่อนโยน บุรุษผู้กักขฬะย่อมต้องยอมให้กับวิญญูผู้อ่อนน้อม
ดังนั้น ความอ่อนย่อมมีชัยเหนือความแข็ง ความหยุดนิ่งย่อมมีชัยเหนือความร้อนรุ่ม ความหนาวเย็นย่อมมีชัยเหนือความร้อนแรง
ความสงบย่อมยังใต้หล้าให้เที่ยงตรง
เบื้องหลังแห่งคมดาบอันแข็งแกร่งที่สามารถฟาดฟันทุกสิ่งในใต้หล้า ย่อมต้องมีสันดาบที่อ่อนนุ่มอยู่เบื้องหลัง หามิเช่นนั้น คมดาบที่แข็งแกร่งย่อมหักสะบั้นในไม่ช้า
เบื้องหลังแห่งเสียงกัมปนาทอันกึกก้อง ย่อมต้องมีความเงียบเป็นฉากหลัง หามิเช่นนั้น เสียงกัมปนาทนี้มิอาจกึกก้องได้
เบื้องหลังแห่งศิลปะที่มีสีสันสวยสด ย่อมต้องมีความขาวเป็นพื้นหลัง หามิเช่นนั้น สีสันแห่งงานศิลป์จะมิสามารถเฉิดฉายได้
เบื้องหลังแห่งคมดาบที่ฟันขาดทุกสิ่ง ย่อมต้องเก็บซ่อนในฝักไม้ที่อ่อนโยน หามิเช่นนั้น คมดาบย่อมต้องทู่ทื่อในไม่นาน
เบื้องหลังแห่งปัญญาอันแหลมคม ย่อมต้องมีความว่างเปล่าคอยผลักดัน หามิเช่นนั้น ปัญญาญาณจะไม่สามารถหลั่งไหลไม่ขาดสาย
เบื้องหลังแห่งหยางที่กล้าแกร่ง ย่อมต้องมีอินอยู่เคียงข้าง หามิเช่นนั้น พลังหยางจะมิอาจหมุนเวียนไม่รู้จบ
ด้วยเพราะเหตุนี้ ประสงค์ยังใต้หล้าสู่ความสงบ หากใจตนไม่สงบ ไยจึงจะสร้างสรรค์โลกที่สงบได้
ดังนั้น ในท่ามกลางการหมุนเวียนเป็นพลวัตรแห่งโลกา ย่อมต้องมีความสงบอยู่หลังคอยประคับประคอง ความเป็นไปแห่งโลกาจึงจะมีความเที่ยงตรง โลกที่มีความสงบคอยปกครอง โลกนี้จึงจะหมุนเวียนไปอย่างเป็นปกติ ไม่มีความวิปริตวิปลาส
อนึ่ง ผู้คนทั้งหลายในโลกา ก็พึงมีใจใฝ่สงบ มีใจมุ่งมั่นใฝ่เต๋าที่เป็นรากฐานแห่งสรรพสิ่ง เช่นนี้จึงจะดำรงตนให้อยู่ในครรลองแห่งเต๋า ไม่เป็นส่วนเกินแห่งเต๋าจนถูกสลัดทิ้งให้อยู่เบื้องหลัง เช่นนี้จึงจะไม่วิปริตวิปลาสไหลคล้อยไปตามกระแสทราม แลมีความเป็นอมตะเคียงคู่ดินฟ้าตราบชั่วกัลปาวสาน
- 1
ดูเพิ่มเติมในซีรีส์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
