ทฤษฎีจิตวิเคราะห์ ตอนที่ 6 "ปมปิตุฆาต"
ภาพจาก https://pin.it/6O9ShRl
ปมปิตุฆาต (Oedipus Complex) คือ ความปรารถนาของเด็กที่จะมีเพศสัมพันธ์กับพ่อแม่ ที่เป็นเพศตรงข้าม และก็มีความอิจฉาอยากกำจัดพ่อแม่ ที่เป็นเพศเดียวกับตนเอง ซึ่งจะเกิดขึ้นในระยะ Phallic stage ตามที่ได้กล่าวถึงในตอนที่แล้ว
(ในเด็กผู้ชายมีชื่อเรียกว่า Oedipus Complex ส่วนในเด็กผู้หญิงมีชื่อเรียกว่า Electra Complex)
ในระยะนี้เด็กผู้ชายจะเริ่มมีความรู้สึกทางเพศ และเอาแม่เป็นเครื่องตอบสนองทางเพศ เด็กจะรักหึงหวงแม่มาก อยากทำเช่นเดียวกับที่พ่อทำ
เด็กจะมีจินตนาการว่า พ่อแม่มีกิจกรรมทางเพศด้วยกัน จะทำแบบไหนไม่สำคัญ ที่สำคัญคือ เด็กอยากทำแบบเดียวกับที่พ่อแม่ทำบ้าง ขณะที่จิตตนาการเด็กจะมีความสุขร่วม และเป็นแบบ Autoerotic
เมื่อเด็กปราถนาครอบครองแม่ ก็ย่อมมีความคิดที่อยากกำจัดคู่แข่ง ได้แก่ พ่อ และพี่น้องทำให้เกิดความขัดแย้งในใจ 2 ประการ
1. กลัวการแก้แค้น เนื่องจากเด็กยังเล็กมากและเห็นพ่อแม่เป็นผู้มีอำนาจสูงสุด
2. กลัวเสียความรักจากพ่อแม่ ซึ่งเด็กยังจำเป็นต้องพึ่งพา เพราะยังช่วยตัวเองไม่ได้
ในวัยนี้เด็กผู้ชายจะกลัวการถูกตอนอวัยวะเพศ "Castration Fear"
บางสถานการณ์ เด็กผู้ชายอาจกโกรธเคือง อิจฉา และอยากกำจัดแม่ เนื่องจากแม่ไม่ยอมให้เด็กทำตามความปรารถนา เมื่อเด็กอิจฉาและโกรธเคืองมากขึ้น เด็กจะหันไปสนิทกับพ่อ และทำตัวเป็นคู่แข่งแม่
(ถ้าพัฒนาการเป็นไปอย่างถูกต้อง เด็กจะเลิกความปรารถนาที่อยากครอบครองแม่ ความรู้สึกนี้จะถูกเก็บไว้ใน Unconscious)
ส่วนเด็กหญิงก็จะเกิดความรู้สึกคล้ายแบบนี้เช่นเดียวกัน คือ อยากที่จะครอบครองพ่อและกำจัดแม่
ในเด็กผู้หญิงมีสิ่งที่เทียบได้กับ Castration Fear อยู่ 2 อย่างคือ
1. Penis Envy คือการอิจฉาอวัยะเพศของผู้ชาย (ในประเด็นนี้ มีนักจิตวิเคราะห์ เสนอว่า การอิจฉาอวัยวะเพศชาย เป็นเพียงสัญลักษณ์ ของความต้องการที่จะมีสิทธิ อำนาจ เท่าเทียมกับผู้ชาย ในสังคมที่ชายเป็นใหญ่)
2. Genital Injury กลัวอวัยวะเพศถูกทำลายจากการร่วมเพศกับพ่อ
สิ่งสำคัญในวัยนี้คือ "การเล่นอวัยวะเพศ" (Genital Masturbation) เป็นการทดแทน พฤติกรรมทางเพศแบบผู้ใหญ่ จะมีการใช้จินตนาการร่วมด้วย สิ่งเหล่านี้เป็นการทดแทนความรู้สึกที่มีต่อพ่อและแม่
นักจิตวิเคราะห์ถือว่าการทดแทนนี้จำเป็น เพราะเด็กยังไม่โตพอจะมีพฤติกรรมทางเพศแบบผู้ใหญ่ได้
เมื่อเด็กผ่าน Oedipus เด็กจะเลิกเล่นอวัยวะเพศน้อยลง หรือเลิกเล่น แต่จะกลับมาเมื่อเข้าสู่วัยรุ่น ความรู้สึกทางเพศที่มีต่อพ่อแม่ ก็จะถูกเก็บไว้ใน Unconscious แต่ความรู้สึกเหล่านี้จะโผล่ขึ้นมาในระดับที่รู้ตัว ลักษณะที่แปรรูปไปจากเดิม แต่ยังมีผลต่อจิตใจ เช่น ความคิด ความฝัน พฤติกรรมทางเพศ อาชีพ บุคลิกภาพ อาชีพ ศิลปะ อาการป่วย ฯลฯ
- 3
ดูเพิ่มเติมในซีรีส์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
