นิทานเซนสอนใจ ตอนที่ 4
เรื่อง “การดูแลต้นไม้ กับ วิธีให้การศึกษา”
เครดิตภาพ: Pixabay by ilyessuti
มีอุบาสกคนหนึ่งเดินเล่นอยู่ในสวนดอกไม้ของวัดแห่งหนึ่ง เห็นพระอาจารย์ท่านหนึ่งกำลังสาละวนอยู่กับการตัดแต่งกิ่งที่มีใบดกหนา
สักประเดี๋ยวก็ถอนอีกต้นหนึ่งขึ้นมาทั้งราก แล้วก็นำไปปลูกยังกระถางอื่น
เดี๋ยวก็พรวนดินใส่ปุ๋ยให้กับต้นที่เหี่ยวเฉาดูแล้วไม่โตอีก
ไหนจะใช้จอบพรวนดินโล่งๆไม่มีต้นไม้ขึ้นอีก ดูแล้ววุ่นวายอยู่ไม่น้อย
อุบาสกนั้นจึงถามขึ้นว่า “ท่านอาจารย์ ทำไมถึงตัดใบดีๆทิ้ง แล้วที่เหี่ยวแห้งถึงรดน้ำใส่ปุ๋ย แล้วบางต้นก็ดูดีๆอยู่แล้ว แต่ท่านก็ถอนขึ้นมาหมดแล้วนำไปปลูกในอีกกระถางหนึ่ง และที่ตรงไม่มีพืชก็เห็นท่านใช้จอบพรวนดิน สิ่งเหล่านี้จำเป็นต้องทำหรือ?”
พระอาจารย์จึงตอบเชิงอุปมาว่า “การดูแลต้นไม้ใบหญ้า ก็เหมือนกับการให้ความรู้แก่ศิษย์ ศิษย์ต้องการความรู้อย่างไร ต้นไม้ก็จำเป็นต้องได้รับการดูแลอย่างนั้น”
“เจ้าลองคิดดูแล้วกัน ว่าทำไมพระอาจารย์ถึงเปรียบเทียบต้นไม้ที่ปลูกในดินเหมือนกับคนเรา”
สรุปข้อคิดจากนิทานและถอดเป็นความคิดออกมาได้ว่า
1. ต้นไม้ที่มีกิ่งใบดกหนา มองดูหนาแน่นแต่ก็ขึ้นอย่างเบียดเสียด ส่วนใหญ่จะมีเถาวัลย์หรือวัชพืชมาพันเกาะ จึงจำเป็นต้องตัดแต่งกิ่งออก เพื่อต้นไม้นั้นจะได้ไม่ต้องถูกแย่งสารอาหาร เมื่อโตเต็มที่จะได้ออกดอกสวยงามและสมบูรณ์
เปรียบได้เหมือนกับคนที่มีความทะเยอทะยาน เชื่อมั่นในตัวเองสูงจนเกินเหตุ จำเป็นที่ต้องสั่งสอนหรืออธิบายให้เค้าเอาความมุทะลุวู่วามออกบ้าง ความเคยชินที่ไม่ดีออกเสียบ้าง จึงทำให้เขาได้เดินมาสู่เส้นทางที่ประสบความสำเร็จโดยไม่มีอุปสรรคใหญ่หลวงที่จะฉุดรั้งซึ่งเกิดจากการคิดไม่รอบคอบนั่นเอง
2. ต้นไม้ที่ถูกถอนย้ายขึ้นไปปลูกในกระถางอื่น ก็เพื่อให้ต้นนั้นได้แยกออกไปจากดินที่ไม่อุดมสมบูรณ์ เพื่อให้ได้รับดินที่ดีกว่า
เปรียบได้เหมือนกับการให้คนหนึ่งได้หนีออกไปจากสิ่งแวดล้อมที่ไม่ดี ไปสู่สิ่งแวดล้อมใหม่ที่มีอาจารย์ดีและกัลยาณมิตรที่ดี เพื่อจะได้เก็บเกี่ยวความรู้หรือดูดซึมประสบการณ์ที่ดีกว่าเดิม
3. ต้นไม้ที่เหี่ยวเฉามองดูใกล้ตาย ต้องได้รับการดูแลให้มากเป็นพิเศษ เพราะโดยเนื้อแท้ของมันยังมีโอกาสรอดอยู่อีก
เปรียบได้เหมือนกับคนที่ไม่ดี เราจะคิดว่าไม่มียาขนานใดมาเยียวยาได้ เลยปล่อยละเลยไปไม่เหลียวแล แต่จริงๆแล้วโดยเนื้อแท้ธรรมชาติของคนเราเป็นจิตที่บริสุทธิ์ แต่ถ้าได้รับการเลี้ยงดูที่ไม่ดี ผิดวิธี มาตั้งแต่เด็ก จะทำให้โตมาเป็นคนที่มีนิสัยไม่ถูกต้องได้ แต่อย่างไรเราก็ยังสามารถสั่งสอนอบรมเขาให้เป็นคนดีได้ และยิ่งต้องใช้ความพยายามเอาใจใส่มากกว่าคนทั่วไปที่มีพื้นฐานนิสัยดีอยู่แล้ว
4. ส่วนการที่ต้องคอยพรวนดินโล่งๆ เพราะในดินยังมีเมล็ดพันธุ์พืชที่คอยจะงอกเป็นต้นกล้าขึ้นมาได้อยู่
เปรียบได้เหมือนกับคนที่ยากจนแต่มีใจคิดใฝ่ก้าวหน้า หากเรายื่นมือเข้าไปช่วยอีกแรง ก็จะทำให้เขามีโอกาสที่ก้าวเดินไปข้างหน้าได้ เป็นการหยิบยื่นโอกาสในชีวิตที่สำคัญให้กับเขาเลยก็ว่าได้ เหมือนกับที่เราเคยได้ยินเรื่องราวคนที่ประสบความสำเร็จจากคนไม่มีอะไรเลย แต่มีผู้ใจบุญหรือผู้มีบุญคุณให้การสนับสนุนจนเติบโตในชีวิตได้
ผมขอยกตัวอย่างคำคมที่เกี่ยวข้องกับนิทานเรื่องนี้ ได้แก่
“Education is the most powerful weapon which you can use to change the world.” – Nelson Mandela (อดีตประธานาธิบดีผู้ยิ่งใหญ่ของแอฟริกาใต้)
“The things I want to know are in books; my best friend is the man who’ll get me a book I ain’t read.” - Abraham Lincoln (ประธานาธิบดีคนที่ 16 ของสหรัฐอเมริกา)
ดังนั้นในยุคดิจิตอลของปัจจุบัน ลูกหลานของเราที่เป็นคนยุค Gen Alpha จำเป็นที่ต้องให้การเรียนรู้และสั่งสอนที่ถูกวิธี เพื่อให้พวกเขาได้เติบโตเป็นคนที่มีคุณภาพในอนาคต เฉกเช่นต้นไม้ที่ออกดอกผลิบานสวยงาม
- 32
ดูเพิ่มเติมในซีรีส์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
