23 ธ.ค. 2021 เวลา 04:29 • ประวัติศาสตร์
คำลงท้ายว่า"คม"กับคำว่า"ยน"ของแต่ละชื่อเดือนมาจากไหน? แปลว่าอะไร? ใช่แปลว่า 31 หรือ 30 หรือเปล่า❓
1
ทุกช่วงสิ้นปี สิ่งแรกที่ผมมักจะนึกถึงก่อนเสมอว่าเรามีพร้อมใช้ในปีหน้าแล้วหรือยังก็คือ"ปฏิทิน"
หากพูดถึงปฏิทินเราก็ทราบกันดีว่า ปฏิทินแบบไทยที่เราใช้กันในปัจจุบัน เราถือเอาวันเดือนปีตามแบบปฏิทินสากล คือวันที่ 1 มกราคมเป็นวันปีใหม่
ในหนึ่งปีมี 12 เดือน แบ่งเป็นเดือนที่มี 31 วัน 7 เดือน เดือนที่มี 30 วัน 4 เดือนและเดือนที่มี 28 หรือ 29 วันอีก 1 เดือน
เรื่องเดือนที่มี 28 หรือ 29 วัน ทำไมต้องเป็นเดือนกุมภาพันธ์ ? เรื่องนี้ผมเคยเขียนอธิบายไปแล้ว
แต่วันนี้ ผมจะมาอธิบายอีกเรื่องหนึ่งที่น่าสนใจเช่นกัน ก็คือความหมายของคำว่า"คม"และ"ยน" รวมไปถึง"พันธ์" ที่ลงท้ายชื่อเดือนของไทยเรา
คนส่วนใหญ่เข้าใจดีว่า เดือนใดที่ลงท้ายด้วยคม แปลว่าเดือนนั้นมี 31 วัน ส่วนเดือนใดที่ลงท้ายด้วยยน แปลว่าเดือนนั้นมี 30 วัน
1
ถ้าเช่นนั้น คำว่าคมก็แปลว่า 31 และ ยนก็แปลว่า 30 ใช่หรือเปล่า?
เรื่องนี้ต้องขอตอบว่าไม่ใช่❌
เดือนแบบที่เราเรียกชื่ออยู่ในปัจจุบันเป็นเดือนที่ออกแบบโดยสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าเทวัญอุไทยวงศ์ กรมพระยาเทวะวงศ์วโรปการ พระราชโอรสในรัชกาลที่ 4
3
โดยเป็นการกำหนดวันเดือนปีแบบสุริยะคติ แทนที่ของเดิมที่ออกแบบตามแบบจันทรคติ โดยครั้งแรกนั้นยังคงกำหนดให้เดือนเมษายนเป็นเดือนแรกของปีอยู่
แรกเริ่มเดิมทีจะเรียกปีแบบนี้ว่า เทวะประติทิน ก่อนจะเปลี่ยนเป็นใช้คำว่า ปฏิทิน ในภายหลัง
คราวนี้มาถึงคำอธิบายว่าทำไมท้ายชื่อเดือนจึงใช้คำว่า"คม"กับคำว่า"ยน"?
คำว่า คม มาจากคำเต็มว่า อาคม
ส่วนคำว่า ยน ก็มาจากคำเต็มว่า อายน หรือแม้แต่คำว่าพันธ์ ท้ายเดือนกุมภาพันธ์ก็มาจากคำว่า อาพันธ์ เช่นกัน
3
ซึ่งทั้งคำว่า อาคม อายน ทั้งสองคำนี้มีความหมายว่า การมาถึง เหมือนกัน ส่วนคำว่า อาพันธ์ นั้นมีความหมายว่า การผูกพัน,การติดต่อ
3
ยกตัวอย่าง เดือนมกราคม มาจากคำว่า มกร + อาคม แปลว่า การมาถึงของราศีมังกร
หรือ เดือน เมษายน มาจากคำว่า เมษ + อายน แปลว่า การมาถึงของราศีเมษ
และสำหรับเดือนกุมภาพันธ์ ก็มาจากคำว่า กุมภ์ + อาพันธ์ แปลว่า การผูกพันหรือการติดต่อของราศีกุมภ์
1
ส่วนที่แต่ละเดือนต้องเลือกใช้คำลงท้ายแตกต่างกัน ก็น่าจะพอเดาออกว่า ก็เพื่อให้เราแยกแยะเดือนที่มีจำนวนวันต่างกันได้อย่างชัดเจนนั่นเอง
1
ติดตามอ่านบทความได้ที่

ดูเพิ่มเติมในซีรีส์

โฆษณา