บ้านเมืองของเราเวลานี้ เราพัฒนากันมา เราทำให้เจริญขึ้น ๆ เติบโตขึ้น แล้วถึงตอนนี้เราก็พูดกันมากว่าบ้านเมืองของเรามีปัญหามาก บางทีก็ถึงกับสงสัยกันว่าการพัฒนาอันนี้เป็นการพัฒนาให้เกิดความสุขความเจริญที่แท้จริงหรือทำให้เกิดปัญหากันแน่
การพัฒนาชีวิตก็คือการทำชีวิตให้เจริญงอกงามขึ้นไป จนกว่าจะถึงจุดหมายแห่งความเป็นอิสระ ไร้ปัญหา ไร้ทุกข์
ความจริงนั้น. . .
ธรรมไม่ใช่เรื่องต่างจากการพัฒนาชีวิตเลย เพราะว่าการพัฒนาชีวิตให้ดำเนินไปอย่างถูกต้องนั่นแหละเป็นธรรมอยู่ในตัว เมื่อใดเรามีการพัฒนาชีวิต เมื่อนั้นเราก็มีการปฏิบัติสิ่งที่เรียกว่าธรรม เราอาจจะพูดได้ว่าการปฏิบัติธรรมก็คือการพัฒนาชีวิตหรือการพัฒนาชีวิตก็คือการปฏิบัติธรรม
ตราบใดชีวิตของเรายังไม่สมบูรณ์ ยังมีความบกพร่อง ยังมีความไม่เต็ม ยังมีทุกข์ ยังมีปัญหา ตราบนั้นเราก็ยังพัฒนาชีวิตกันเรื่อยไป ในเมื่อเรายังต้องพัฒนาชีวิตกันเรื่อยไปก็หมายความว่าเรายังต้องมีการศึกษากันเรื่อยไป
ในพระพุทธศาสนานั้น การแสดงภาวนาหรือการพัฒนาชีวิตไว้ ๔ อย่างด้วยกัน
๑. การภาวนา แปลว่า การทำกายให้เจริญ
๒. ศีลภาวนา แปลว่า การพัฒนาศีล
๓. จิตภาวนา การพัฒนาจิตใจ
๔. ปัญญาภาวนา การทำปัญญาให้เจริญงอกงามหรือพัฒนาปัญญา
การพัฒนากายในความหมายที่แท้ก็คือการพัฒนาอินทรีย์ อินทรีย์ของเรานี้ก็มี ตา หู จมูก ลิ้น และกาย ซึ่งเป็นสิ่งที่ใช้สำหรับสัมพันธ์กับโลกภายนอก เป็นช่องทางที่เราสัมพันธ์กับสภาพแวดล้อมทางวัตถุ และทางธรรมชาติทั้งหมด การฝึกฝนพัฒนาอินทรีย์หรืออินทรีย์ภาวนานั้นมี ๒ แง่ด้วยกัน คือ
๑. ฝึกฝนในแง่การใช้งาน คือ ทำให้อินทรีย์เหล่านี้มีความเฉียบคม มีความละเอียดอ่อน มีความไว มีความคล่อง มีความชัดเจน เหล่านี้เป็นการฝึกในแง่การใช้งาน คล้ายกับที่พูดว่า ฝึกทักษะ
๒. ฝึกในแง่การทำให้รู้จักเลือกรับเอาสิ่งที่มีคุณค่าเป็นประโยชน์เข้ามาให้แก่ชีวิต ป้องกันไม่ให้รับเอาสิ่งที่ไม่ดีหรือเป็นโทษเข้ามา
• • • • •
พระพรหมคุณาภรณ์ (ป. อ. ปยุตฺโต)
จากหนังสือ ธรรมะกับการพัฒนาชีวิต
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..
ที่มา : หนังสือ "สมุดบันทึก ธมฺม"
|เพื่อความสะอาด สว่าง สงบ แห่งปัญญา
ดูเพิ่มเติมในซีรีส์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
