22 ก.พ. 2022 เวลา 02:00 • หนังสือ
มุมมองหลังได้อ่านหนังสือ Yes to Life: In spite of Everything อย่าสูญสิ้นความหวัง เพราะชีวิตยังมีความหมาย
รูปจาก https://readery.co/9786168293256
ทุกวันนี้ ณ ปัจจุบัน เราได้ใช้ชีวิตอย่างมีความหมายหรือไม่ อะไรคือความหมายของชีวิตกันแน่ คำถามเหล่านี้เป็นคำถามค่อนข้างเป็นไปในเชิงปรัชญาอย่างสูง โดยทั่วไป ผมเองรู้สึกว่ายากที่จะให้คำตอบเหมือนกัน
เมื่อได้อ่านหนังสือ Yes to Life: In Spite of Everything ประพันธ์โดย Viktor E. Frankl แพทย์สาขาจิตวิทยา ผู้ซึ่งผ่านประสบการณ์อันโหดร้าย เผชิญหน้ากับอันตราย ความเป็น ความตาย ณ ค่ายกักกัน ในยุโรป ท่ามกลางสงครามโลกครั้งที่สอง สิ่งที่ผมเข้าใจในเรื่องการให้ความหมายของชีวิตตามที่ Frankl ได้เล่าในปาฐกถาที่ร้อยเรียง และเรียบเรียงมาเป็นหนังสือที่เราได้อ่าน ความหมายของชีวิตนั้นหมายถึง การรับรู้ถึงการดำรงอยู่ของตนเอง การรับรู้ของการมีตัวตน หรือ self ไม่ว่าจะมีความทุกข์ หรือ ความสุข การรับรู้ถึงการมีอยู่ของตัวตน ย่อมให้ความหมายอย่างใดอย่างหนึ่งกับชีวิตเรา
ผู้เขียนเล่าถึงประสบการณ์ความเป็นความตาย ณ ค่ายกักกัน ที่ซึ่งเขาไม่สามารถมีอิสระอันใด ถูกบังคับใช้เยี่ยงทาสชั้นเลว เหมือนเป็นหมูเป็นหมา สั่งอะไรก็ต้องทำ และมีโอกาสเสี่ยงที่จะถูกจับไปห้องรมแก๊สพิษที่เหล่านาซีได้สร้างขึ้นเพื่อมาทดลองทางวิทยาศาสตร์อันผิดจริยธรรมอย่างรุนแรง ท่ามกลางสิ่งที่โหดร้ายดังกล่าว Frankl ยังมองเห็นความหมายของชีวิต เขารับรับการมีอยู่ของตัวตน รับรู้ถึงความทุกข์และความทรมานที่เขาเองเลือกไม่ได้ เขาเพียงแค่ “ยอมรับ” ในสิ่งที่เกิดขึ้น เพียงแค่ ยอมรับ เขาก็รับรู้ถึงความหมายของชีวิต
ผู้เขียนเองได้แนะนำแนวทางในการรับรู้และเติมเต็มความหมายให้ชีวิตไว้ 3 หนทาง ได้แก่
หนทางแรก คือ จากการกระทำ (output process) เช่น การสร้างสรรค์ผลงาน ไม่ว่าจะเป็นงานศิลปะ การงานอาชีพ หรือการทุ่มเททำในสิ่งที่รัก โดยที่สิ่งทำนั้นจะอยู่ยั้งยืนยงกว่าตัวเรา และจะยังคงส่งผลกระทบต่อเนื่องไป
หนทางที่สอง คือ จากการรับรู้และสัมผัสประสบการณ์ (input process) ความหมายจะค้นพบจากการชื่นชมธรรมชาติ ชื่นชมศิลปะ หนังสือ ชิ้นงาน หรือ เพียงการรักผู้คน
หนทางสุดท้าย เป็นหนทางที่ยากและลำบากที่สุด ซึ่งเป็นสิ่งที่ Frankl ประสบ คือ วิธีการที่บุคคลหนึ่งปรับตัวและโต้ตอบข้อจำกัดอันหลีกเลี่ยงไม่ได้ที่เกิดขึ้นในชีวิตเรา หรือการอดทนต่อชะตากรรมอันโหดร้าย และเมื่อจัดการไม่ได้ ก็ยอมรับ ในชะตากรรมที่เกิดขึ้น กล่าวโดยสรุป คือ ทัศนคติต่อสิ่งที่ประสบนั่นเอง (attitude or inner process)
โดยสรุปชีวิตเรามีความหมาย ด้วยการกระทำ ด้วยประสบการณ์ และทัศนคติต่อชีวิต
ด้วยมุมมองต่อความหมายของชีวิตตามที่ Frankl ได้เขียนไว้ เราลองนำข้อคิดเหล่านี้มามองชีวิตเราที่ดำเนินอยู่ เราอาจ มองเห็นความหมายในสิ่งเล็ก ๆ ที่เราทำอยู่หรือประสบอยู่ก็เป็นได้ครับ

ดูเพิ่มเติมในซีรีส์

โฆษณา