15 ก.พ. 2022 เวลา 02:33 • วิทยาศาสตร์ & เทคโนโลยี
ศัพท์ S&T ทันโลก ตอน 7
โพรไบโอติกส์ - พรีไบโอติกส์ - ซินไบโอติกส์ (ตอน 3-จบ)
วันนี้ คำสุดท้ายในชุดคือ ซินไบโอติกส์
https://www.semanticscholar.org/paper/Significance-of-Prebiotics%2C-Probiotics-and-as-Thakur/926985ed222337d729a8fb33f9dfb1b6811e1e39
ซินไบโอติกส์มีคำนิยามที่ง่ายมากครับ มันคือสารอาหารเสริมที่มีทั้งโพรไบโอติกส์และพรีไบโอติกส์รวมอยู่ด้วยกัน เพราะเชื่อกันว่าสารทั้งสองกลุ่มจะเสริมฤทธิ์ (synergism) กันแบบที่ไม่ใช่ 1+1 แต่เป็นตัวคูณหรือยกกำลังเลยทีเดียว
คนที่กล่าวถึงฤทธิ์แบบซินไบโอติกส์ก็ไม่ใช่ใครอื่นคือ มาร์เซล รอเบิร์ตฟรอยด์ และทีมของเขานั่นเอง
ผลงานวิจัยชื่อ Dietary modulation of the human colonic microbiota: introducing the concept of prebiotics (แปลให้เข้าใจง่ายๆ ว่า การปรับอาหารสำหรับจุลินทรีย์ในทางเดินอาหาร: การเสนอแนวคิดเรื่องพรีไบโอติกส์) ที่ตีพิมพ์ในวารสาร Journal of Nutrition (125(6): 1401-12) ค.ศ.1995 ได้กล่าวถึงเรื่องนี้ไว้
ในแนวคิดแบบซินไบโอติกส์นั้น โพรไบโอติกส์จะช่วยเพิ่มแบคทีเรียที่มีประโยชน์เข้าไปยังลำไส้ใหญ่และลำไส้เล็ก ขณะที่พรีไบโอติกส์จะเป็นเหมือนอาหารเสริมสำหรับจุลินทรีย์ พรีไบโอติกส์จึงไม่ใช่ยาโดยตัวของมันเอง เพราะไม่ได้ออกฤทธิ์กับคนหรือเชื้อโรคโดยตรง แต่จะไปสร้างความเปลี่ยนแปลงกับแบคทีเรียในทางเดินอาหารแทน
แม้พรีไบโอติกส์อาจจะเป็นสารกลุ่มไฟเบอร์ แต่ก็ไม่ได้แปลว่าไฟเบอร์ทุกชนิดที่ทำหน้าที่เป็นพรีไบโอติก
ความเข้าใจผิดที่พบบ่อยอีกเรื่องหนี่งก็คือ บางคนอาจจะคิดไปว่าพรีไบโอติกส์ที่ใส่เข้าไปจะทำงานควบคู่กับแบคทีเรียในโพรไบโอติกส์ซึ่งอยู่ในสารซินไบโอติกส์นั้นๆ ซึ่งไม่ได้เป็นเช่นนั้น เพราะเอาเข้าจริงแล้วพรีไบโอติกส์มักจะไปกระตุ้นจุลินทรียที่อยู่ประจำถิ่นในทางเดินอาหารของเราอยู่แล้วนั่นเอง
อีกคำหนึ่งที่เริ่มแพร่หลายในวงวิชาการเช่นกันคือ ไซโคไบโอติกส์ (Psychobiotics) ซี่งเป็นจุลินทรีย์ที่ยังมีชีวิตที่หากผู้ป่วยทางจิตหรือระบบประสาทรับเข้าสู่ร่างกายแล้ว จะมีส่วนช่วยให้มีสุขภาพดียิ่งขึ้น
ผลการวิจัยเบื้องต้นชี้ว่าอาจจะมีผลแบบนี้ได้จริงๆ ซึ่งก็คงต้องลุ้นการวิจัยในรายละเอียดต่อไป
สรุปว่าคำพูดที่ชอบพูดกันว่า “เรื่องกินเป็นเรื่องใหญ่” นั้นเป็นเรื่องจริงสำหรับชีวิตคนเรา ... ไม่ได้เป็นแค่เรื่องแซวกันเล่นๆ ขำๆ เลยครับ
https://www.semanticscholar.org/paper/Significance-of-Prebiotics%2C-Probiotics-and-as-Thakur/926985ed222337d729a8fb33f9dfb1b6811e1e39

ดูเพิ่มเติมในซีรีส์

โฆษณา