4 มี.ค. 2022 เวลา 02:00 • กีฬา
ไขสันหลังขาดเลือดเฉียบพลัน อันตรายจากการเล่นเซิร์ฟบอร์ด
วันก่อน ผมเล่นเฟซบุ๊ค เมื่อเลื่อนฟีดไปสักพัก มีโพสต์ข้อความที่สะดุดตา เป็นเรื่องของคุณหมอท่านหนี่ง ไปเล่นเซิร์ฟบอร์ดหรือกระดานโต้คลื่น ระหว่างที่เล่นมีอาการปวดหลังส่วนล่างขึ้นมาเฉียบพลัน อาการปวดร้าวลงขาสองข้าง จากนั้นรู้สึกว่าขาไม่มีแรง อ่อนแรงมากจนเดินไม่ได้ ทั้งนี้ไม่ได้มีอุบัติเหตุ ไม่มีการกระทบกระแทกเกิดขึ้นแม้แต่น้อย จากนั้นจึงถูกนำตัวส่งโรงพยาบาล ผลตรวจพบว่ามีภาวะไขสันหลังขาดเลือดเฉียบพลัน ผมเองไม่เคยได้ยินอาการหรือภาวะดังกล่าวกับการเล่นเซิร์ฟบอร์ดมาก่อนเลย ส่วนหนึ่งเป็นเพราะกีฬาชนิดนี้ เป็นกีฬาที่ผมไม่เคยเล่น และอยู่ในเมืองไทย ถ้าไม่อยู่แถวทะเลก็คงไม่มีโอกาสเล่นด้วย
ภาวะไขสันหลังขาดเลือดเฉียบพลันที่เกิดขึ้นจากการเล่นเซิร์ฟบอร์ดนั้น มีชื่อภาษาอังกฤษว่า Surfer’s Myelopathy ภาวะนี้มีรายงานตั้งแต่ช่วงปี ค.ศ. 2004 หรือราว ๆ 20 ปีก่อน
ภาวะนี้เกิดจากการทีหลังของผู้เล่นเซิร์ฟบอร์ดมีการแอ่นตัวอย่างมาก (hyperextension) ขอให้ลองนึกภาพดูนะครับ ตอนเล่นเซิร์ฟบอร์ด ผู้เล่นจะนอนคว่ำเอาหน้าอกลงแนนกับพื้นเซิร์ฟบอร์ด จากนั้นเงยหน้าขึ้นสู้น้ำทะเล ส่วนหลังจะอยู่ในลักษณะแอ่นท้องติดพื้นกระดานเซิร์ฟบอร์ด ด้วยลักษณะแอ่นหลังที่มากเกินไปดังกล่าว ทำให้หลอดเลือดที่ไปเลี้ยงไขสันหลังส่วนล่างมีการบิดหรือหักงอ จนทำให้เลือดไม่สามารถไปเลี้ยงไขสันได้อย่างเพียงพอ จนนำมาสู่ภาวะไขสันหลังขาดเลือดเฉียบพลัน และก่อให้เกิดอาการอัมพฤกษ์หรืออัมพาตของขาทั้งสองข้างตามมา นอกจากนี้อาจมีอาการ ปวดหลัง ชาขาสองข้าง หรือมีอาการกลั้นปัสสาวะอุจจาระไม่ได้
ภาพแสดงการเล่นเซิร์ฟบอร์ด แสดงท่าทางการแอ่นหลังขณะเล่น ที่มา https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7919899/
การแอ่นหลังที่มากจนเกินไป นอกจากจะพบในกีฬาเซิร์ฟบอร์ดแล้ว ยังสามารถพบในกีฬาหรือการออกกำลังกายประเภทอื่น เช่น โยคะ ยิมนาสติก และเชียร์ลีดเดอร์ สำหรับเซิร์ฟบอร์ด พบว่าผู้ป่วยที่มีภาวะ Surfer’s Myelopathy ส่วนใหญ่เป็นคนที่พึ่งเล่นเป็นครั้งแรก คนกลุ่มนี้อาจต้องใช้แรงในการแอ่นหลังมากกว่าปกติ ร่วมกับการเบ่งหรือกลั้นลมหายใจขณะเล่นซึ่งส่งเสริมให้แรงดันในไขสันหลังสูงเป็นอย่างมาก ทำให้ไขสันหลังขาดเลือดได้โดยง่าย
แม้ว่าภาวะนี้เกิดขึ้นได้ไม่บ่อย (เจอน้อยมาก ๆ) แต่มีความสำคัญ เมื่อเกิดภาวะนี้ขึ้น ถือว่าเป็นภาวะฉุกเฉินทางการแพทย์ ควรรีบนำผู้ป่วยส่งโรงพยาบาล เพื่อตรวจเพิ่มเติม และให้การรักษาด้วยยาต่าง ๆ ให้สารน้ำ เจาะน้ำไขสันหลัง การฉีดสีตรวจดูหลอดเลือดไขสันหลัง รวมทั้งการกายภาพบำบัดในภายหลัง
สำหรับพยากรณ์โรคของ Surfer’s Myelopathy นั้น มีรายงานว่าผู้ป่วยบางรายสามารถฟื้นฟูจนหายกลับมาเป็นปกติได้ แต่มีบางส่วนไม่หายกลายเป็นอัมพฤกษ์หรืออัมพาตไปตลอด
***เรื่องสำคัญที่ต้องกาดอกจันหลายดอก สำหรับคนเล่นกีฬาประเภทที่ต้องแอ่นหลังเป็นอย่างมาก (เซิร์ฟบอร์ด โยคะ ยิมนาสติก หรือเชียร์ลีดเดอร์) สิ่งที่ต้องรู้ก่อนเล่น คือ การป้องกันไม่ให้เกิดภาวะ Surfer’s Myelopathy แนวทางการป้องกัน โดยเฉพาะคนที่หัดเล่นหรือมือใหม่ในกีฬาเหล่านี้ ได้แก่ การวอร์มอัพร่างกายก่อนเล่น โดยเฉพาะส่วนหลัง การระมัดระวังไม่ให้หลังแอ่นมากเกินไปหรือเป็นระยะเวลานานเกินไป (ไม่ควรเกิน 30 นาที) ถ้าเล่นเซิร์ฟให้เปลี่ยนท่านอนเป็นท่านั่งแทน และสุดท้ายสังเกตอาการเตือนของภาวะนี้ เช่น อาการปวดหลัง อาการร้าว อาการชา หรืออ่อนแรง ถ้ามีให้หยุดเล่นและรีบไปตรวจที่โรงพยาบาล
สำหรับคนที่มึโอกาสเล่นเซิร์ฟบอร์ด โดยเฉพาะมือใหม่ ควรรู้จักอันตรายจากการเล่น (เหมือน ๆ กีฬาทางน้ำอื่น ๆโดยเฉพาะอุบัติเหตุ) และควรรู้จักภาวะ Surfer’s Myelopathy จะได้ป้องกันไม่ให้เกิดปัญหานี้ขึ้นมาครับ

ดูเพิ่มเติมในซีรีส์

โฆษณา