๒๘. ผู้นำ-ผู้ตาม และ ธรรมบรรยาย
สัจธรรมนั้นต้องเป็นการที่เข้าไปสัมพันธ์ทั้งระบบของชีวิต ไม่ใช่เพียงแต่ว่า อ่านตำรา หรือปฏิบัติศีล สวดมนต์ ทำสมาธิเท่านั้น ไม่ใช่การแสวงหาสัจธรรม แต่สัจธรรมนั้น วิธีที่จะรู้มันต้องคลุกเข้าไปทั้งเนื้อทั้งตัว ถ้ารู้จักสัจธรรมแง่เดียว ก็รู้เพียงแง่เดียวจะพ้นความสับสนไม่ได้
สัจธรรมนั้นไม่ใช่สิ่งที่เราต้องกลืนมันทีละส่วน แล้วไปคลุกกันในกระเพาะอาหาร สัจธรรมนั้นคือตัวเรานี้เอง การแสวงหาสัจธรรมไม่ได้มีความหมายถึงการสูญเสีย แล้วค้นหาสิ่งที่หายไป แต่เป็นการกลับเข้าสู่แหล่งกำเนิดของชีวิต แล้วอยู่กับมัน
ความเพียรในการแสวงหาสัจธรรมนั้นไม่ใช่ค้นหาสิ่งที่อยู่นอกฟ้า ป่าหิมพานต์ แต่เป็นการคลุกคลีกับชีวิตของตัวเอง
คนเรานั้นมักจะคลุกคลีกับหญิงกับชาย กับเพื่อน หรือกับพระ หรือกับกิจการงาน แต่เขาไม่เคยคลุกคลีกับชีวิตของเขา เขาไม่เคยเกิดเอกภาพที่ทำให้กายและจิตของเขานั้นได้คลุกกันสนิท เขาไม่เคยได้รู้สึกถึงเมล็ดพันธุ์ของการตรัสรู้ของเขาว่ามีอยู่ในตัวเขาแล้ว
ในการค้นหาสัจธรรมนั้น ต้องไม่ใช่เป็นการกระทำแบบเหยาะแหยะ เท่าๆ กับไม่ใช่เป็นการกระทำแบบที่เต็มไปด้วยกฎเกณฑ์ทางจริยธรรม จริยธรรมเป็นเพียงหน้าต่างเล็กๆ ซึ่งเปราะบาง แต่สัจธรรมนั้นเป็นทิวทัศน์ที่กว้างใหญ่ไพศาล ซึ่งไม่มีอะไรทำลายมัน
เมื่อใดก็ตามเราเห็นทิวทัศน์กว้างๆ ของชีวิตอย่างแนบแน่นเราจะสิ้นสับสน เราเริ่มตระหนักชัดขึ้น สติปัญญา อินทรีย์ของเราแก่กล้าขึ้น ทัศนะของเราถูกตรงขึ้น โลกทัศน์ ชีวทัศน์ของเราไม่หยุดอยู่ในกรอบจริยธรรมเล็กๆ ไม่หยุดอยู่ในกรอบของความดีที่น่าเวทนาสงสาร ไม่หยุดอยู่ในกรอบของค่านิยมเล็กๆในอาชีพ ในการดำเนินชีวิตที่เราหลงแต่งตั้งเรียกว่ามักน้อย สันโดษเอาเองตามความรู้สึก
เมื่อเราไม่หยุดอยู่ในสิ่งจำกัดเช่นนี้แล้ว ทัศนะของเราก็ไม่มีอะไรกั้นกางได้ ทัศนะของเรานั้นก็คือดวงใจอิสระของเรานั่นเอง
ธรรมบรรยาย ณ วัดสนามใน นนทบุรี ขณะนั้นท่านเขมานันทะยังครองสมณะเพศ
ถอดเทปและจัดพิมพ์ (โรเนียว-เย็บเล่ม) โดยกลุ่มศึกษาและปฏิบัติธรรม เมื่อกันยายน พ.ศ.๒๕๒๒
ดูเพิ่มเติมในซีรีส์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
