21 พ.ค. 2022 เวลา 08:15 • ไลฟ์สไตล์
ต้นไม้ในความทรงจำ...ไผ่
ย้อนไปในวัยเด็กของผม จำได้ว่าทางด้านทิศตะวันตกของบ้าน มีกอไผ่ขึ้นอยู่หลายกอตลอดแนวรั้ว ผมชอบมากเพราะให้ความร่มรื่น เวลาลมพัดก็จะมีเสียงกอไผ่เสียดสีกันเบาๆ ทั้งยังป้องกันบ้านจากแรงลมในหน้าฝนได้เป็นอย่างดี ในกอไผ่มักมีหน่อไม้ให้เอามาทำอาหารอยู่เสมอ แต่พ่อบอกว่าควรปล่อยให้หน่อได้เติบโตเป็นลำต้นบ้าง จะได้นำไปใช้ประโยชน์อย่างอื่นได้🌿🌿🌿🌿🌿
ไผ่ หลากหลายชนิด
ในช่วงเทศกาลสงกรานต์หรือคนภาคใต้เรียกว่า "วันว่าง" ตรงกับเดือนห้า จะเป็นช่วงที่มีงานบุญใหญ่เรียกว่า "บุญสงกรานต์ หรือบุญวันว่าง" คนใต้จะนิยมไปวัดเพื่อทำบุญให้กับบรรพบุรุษ ในช่วงวันที่ 13-15 เม.ย. ของทุกปี แต่ก่อนจะถึงวันทำบุญประมาณ 1-2 วัน จะมีการทำข้าวหลามหรือที่เรียกว่า "เหนียวหลาม" เพื่อนำไปวัดและแจกจ่ายให้กับญาติๆ ผู้ใหญ่ เพื่อเป็นการแสดงถึงการระลึกถึงและกตัญญูกตเวทีต่อท่าน
พ่อจะเตรียมตัดลำไผ่ที่กำลังเหมาะ คือลำที่ไม่อ่อนเกินไปและไม่แก่เกินไปด้วย เพราะถ้าเป็นลำที่แก่เกินไปตอนที่ปอกข้าวหลามจะไม่ติดเยื่อไผ่ (ทางใต้เรียกว่า "เจียะ") หลังจากได้ลำไผ่แล้วก็จะนำมาตัดเป็นกระบอก เมื่อเตรียมกระบอกไม้ไผ่สำหรับใส่ข้าวหลามเสร็จแล้ว ก็จะเตรียมมะพร้าวมาคั้นน้ำกะทิ จากนั้นก็ขุดหลุมตื้นๆเป็นร่องยาวแล้วทำราวสำหรับนำข้าวหลามมาวางพาด
ส่วนแม่ก็จะเตรียมแช่ข้าวเหนียวเอาไว้ เตรียมใบตองหรือใบกะพ้อสำหรับไว้รองตอนอุดปิดปากกระบอก พวกเราเด็กๆก็จะช่วยเตรียมใยมะพร้าว (ภาคใต้เรียก "พดพร้าว") สำหรับไว้อุดปิดปากกระบอก
การทำข้าวหลาม
เมื่อเตรียมทุกอย่างพร้อมแล้วก็นำข้าวเหนียวมากรอกใส่ในกระบอก ตามด้วยน้ำกะทิที่เติมเกลือพอได้รส นำใยมะพร้าวที่รองด้วยใบตองหรือใบกะพ้อมาอุดปิดรูกระบอก ระหว่างนั้นเตรียมก่อไฟ แล้วนำกระบอกข้าวหลามไปวางพาดกับราวที่เตรียมไว้ ต้องหมั่นคอยดูไฟอย่าให้แรงเกินไปจะทำให้ไหม้กระบอกได้ คอยพลิกกระบอกเพื่อจะได้สุกทั่วทั้งกระบอก หลังจากสุกได้ที่ก็ยกลง ได้เวลาอร่อยอีกแล้ว....
เมื่อข้าวหลามสุกแล้ว พ่อกับแม่ก็จะให้เรานำไปให้ญาติผู้ใหญ่ โดยปกติแล้วก็จะทำข้าวหลามกันทุกบ้านเป็นประเพณี เมื่อเรานำไปให้ญาติๆ เขาก็จะฝากข้าวหลามของเขากลับมาให้เราเช่นกัน ถือว่าได้ชิมหลายรสชาติแตกต่างกันไปตามแต่ชอบ ส่วนผมนั่นชอบข้าวหลามที่เกรียมหน่อย เมื่อปอกจะติดเจียะทำให้ไม่ร่วง จุ่มด้วยนมข้นหวานสักหน่อย...อร่อยจังหู้👍👍👍👍👍
ประโยชน์ของไผ่ นำมาทำเครื่องใช้
นอกจากทำข้าวหลามแล้วประโยชน์ของไผ่นั้นมีอีกมากมาย ผมเคยเห็นปู่นำไม้ไผ่มาทำของใช้หลายอย่าง เช่น ข้องใส่ปลา กระด้งฝัดข้าว กระจาดตากปลา(เจ้ย) ไซสำหรับดักปลา กระบอกลันสำหรับดักปลาไหล ส้อนสำหรับดักกุ้ง กระบุง ตะกร้า คานหาบของ สารพัดสิ่งของที่ทำได้ขึ้นอยู่กับฝีมือและความคิดสร้างสรรค์
บางครั้งผมเคยเห็นพ่อนำไม้ไผ่มาทำแคร่สำหรับนั่งหรือนอนพักผ่อน นำมาผ่าซีกสำหรับกั้นคอกหมู คอกไก่ เอามาทำแปหลังคาสำหรับมุงหลังคา ทำสุ่มไก่หรือทำรังให้ไก่สำหรับนอนกกไข่ และอีกหลายอย่างที่ไผ่สามารถนำมาใช้ประโยชน์ได้ เรียกว่าปลูกไผ่ไว้ได้ประโยชน์คุ้มค่าจริงๆ🌿🌿🌿🌿🌿🌿

ดูเพิ่มเติมในซีรีส์

โฆษณา