“บวชอยู่ที่บ้าน ทำได้จริงก็มีผลดีเท่าที่ควรได้”
“ … นี่จะบวชอยู่ที่บ้าน แล้วจะเป็นพระอรหันต์อยู่ที่บ้าน พอเป็นพระอรหันต์แล้ว มันก็เลิกหมด ไม่ต้องบวชต้องอะไรดอก เมื่อเป็นพระอรัหนต์แล้วมันเลิกบวช
เลิกความหมายของคำว่า บวช
บวช หรือ ประพฤติพรหมจรรย์ไม่ต้องมีแล้ว แต่เดี๋ยวนี้ยังไม่เป็นพระอรหันต์ ก็ขอให้เป็นผู้บวชด้วยจิตใจทั้งหมดทั้งสิ้นอยู่ที่บ้าน
โดยเฉพาะผู้หญิง ไม่ต้องสนใจว่าผู้หญิงบวชไม่ได้ แต่เราบวชอยู่ที่บ้านได้อย่างนี้ แล้วเหมือนกัน หรืออย่างเดียวกัน หรือเท่ากัน แม้ไม่มีโอกาสไปบวชกับเขาบ้าง เขาบวชกันเกร่อหมด บวช 9 วัน 10 วัน ไม่รู้ว่าจะได้ผลอย่างไร
แต่อาตมาขอยืนยันว่า บวชอย่างที่ว่านี้เถิด บวชอย่างที่ว่านี้เถิดมีศรัทธา วิริยะ สติ สมาธิ ปัญญา อยู่ที่บ้าน บวชอยู่ที่บ้าน บริบูรณ์อยู่ด้วยธรรมะ 5 ประการ ซึ่งทบทวนอีกทีหนึ่งก็ว่า
- ★มีศรัทธา
เชื่อมั่นในสิ่งที่ตนถือเอาเป็นที่พึ่ง คือการปฏิบัติหรือคำสอนนั่น แล้วก็เชื่อมั่นว่าตัวเองทำได้ เราทำได้ ไม่เหลือวิสัย เราทำได้ แล้วก็ปล่อยให้ทำไปด้วยศรัทธา
- ★มีวิริยะ
พร้อมกันนั้นก็มีวิริยะ คือความกล้าหาญ ความพากเพียร ความบากบั่น สนุกสนานในการทำ พอใจในการทำ
เป็นสุขเสียเมื่อกำลังทำ ไม่ต้องรอต่อผลงานได้มา กำลังทำอยู่มันก็พอใจและเป็นสุข อิ่มอยู่ด้วยความสุข ได้ความสุขโดยไม่ต้องเสียเงิน
- ★มีสติ
ทีนี้ก็มีสติ เฝ้าระวังรักษาป้องกัน ไม่ให้เกิดความผิดพลาดขึ้นในความคิดความนึกหรือในการกระทำ โดยเฉพาะอย่างยิ่ง เมื่อมีผัสสะทางตา ทางหู ทางจมูก ทางลิ้น ทางกายและทางใจเอง
- ★มีสมาธิ
คือจิตแน่วแน่ต่อพระนิพพานเป็นอารมณ์อยู่ตลอดเวลา ตลอดเวลาทุกลมหายใจเข้าออก มีจุดมุ่งมั่นต่อพระนิพพาน เรียกว่ามีเอกัคคตาจิตมุ่งพระนิพพานอยู่ตลอดเวลา
แล้วก็ทำทุกอย่างที่รักษาจิตชนิดนั้นไว้ ก็คือ แบบสมาธิวิธีต่าง ๆ มันจะต่างกันอย่างไร มันก็อยู่ที่มีพระนิพพานเป็นอารมณ์ทั้งนั้น คือมีความหลุดพ้นจากความทุกข์เป็นอารมณ์ด้วยกันทั้งนั้น
- ★มีปัญญา
แล้วในที่สุดก็มีชีวิตอยู่ด้วยปัญญา มีชีวิตอยู่ด้วยปัญญา คือความรู้อย่างถูกต้องชัดเจน ในสิ่งที่ต้องกระทำหรือควรกระทำ อย่าให้ความอยาก เช่นกิเลสตัณหาเพื่อตัวกู-ของกู เข้ามาแทรกแซง
นั่นมันจะทำให้เสียหมด นี่เรียกว่า ทำงานทุกชนิดด้วยจิตว่างแหละ
ทำงานทุกชนิดด้วยจิตว่าง ยกผลงานให้ความว่างทุกอย่างสิ้น
กินอาหารของความว่างอย่างพระกิน ตายเสร็จสิ้นแล้วในตัวแต่หัวที
ตั้งแต่ต้นเรื่องจนจบเรื่องไม่มีตัวกูไม่มีของกู มันไม่มีความทุกข์ ไม่มีปัญหาอะไร
มีจิตที่บริสุทธิ์ อยู่ด้วยปัญญา และความสุขสงบ นี่คือบวชอยู่ที่บ้าน
ใครเห็นด้วยก็ลองดู บวชอยู่ที่บ้าน ที่ชะเง้อหาบวชที่วัด บวชในป่านั้น บางทีจะเป็นความโง่ ลำบากมากกว่าคนที่บวชอยู่ที่บ้านก็ได้ ระวังให้ดี
ถ้ามีความตั้งใจจริง ระมัดระวังจริง บวชอยู่ที่บ้าน จะได้ผลมากกว่าบวชอยู่ที่วัดหรือในป่า ก็ยังเป็นไปได้
เพราะว่าการบวชอยู่ที่วัดหรือในป่า มันยังเหลวไหลอยู่ทั่ว ๆ ไป มันยังไม่สำเร็จประโยชน์เต็มตามความหมายที่ควรจะได้เลย
เอาล่ะ เป็นอันว่า วันนี้เราพูดกันด้วยเรื่องที่ค่อนข้างจะแปลก โดยใช้ชื่อว่า บวชอยู่ที่บ้าน : เว้นจากสิ่งที่ควรเว้นโดยประการทั้งปวง
อยู่ที่บ้านแล้วก็ประพฤติหน้าที่ที่ควรประพฤติอยู่อย่างดีที่สุด แล้วเต็มกำลัง เต็มสติปัญญาสามารถอย่างดีที่สุด ในหน้าที่ของตน ๆ
แล้วก็เป็นสุขอยู่กับการทำหน้าที่ ไม่มีกิเลสตัณหาที่จะหวังผลอย่างนั้นอย่างนี้มาสนองกิเลส เรื่องก็มีเท่านี้ ว่าบวชอยู่ที่บ้าน
ไม่ได้หมายความว่า ให้สึกไปอยู่ที่บ้านกันเสียให้หมด แต่หมายความว่า แม้อยู่ที่บ้านก็อย่าน้อยใจ อย่าเสียใจ แม้อยู่ที่บ้านก็สามารถทำได้ดีที่สุด ที่บ้านนั้นเอง
เพราะคนที่อยู่บ้าน มันยังมีมากกว่าคนที่อยู่วัด คนเหล่านั้นไม่ควรจะเสียประโยชน์อะไร ควรจะได้ประโยชน์ทุกอย่างทุกประการ เท่าที่พุทธบริษัทในพระพุทธศาสนาจะพึงได้
ขอให้ผู้ที่อยู่บ้าน หรือยังอยู่ที่บ้านนั้น จัดแจงปรับปรุงให้ชีวิตการเป็นอยู่ของตนนั้น อนุโลมเข้ากันกับการบวช โดยสมาทานสิกขาบท คือ ศรัทธา วิริยะ สติ สมาธิ ปัญญา
ศรัทธา วิริยะ สติ สมาธิ ปัญญา ธรรม 5 ประการนี้ แทรกอยู่ในการปฏิบัติธรรม ตั้งแต่ต้นจนถึงขั้นสุดท้าย
ถ้าปฏิบัติกรรมฐานอยู่อย่างเคร่งครัดในป่า ในวัดในดงก็ตาม เขาก็ระวังให้ศรัทธา วิริยะ สติ สมาธิ ปัญญา ในการปฏิบัตินั้นเป็นไปอย่างเต็มที่ แล้วผลก็แน่นอน สำเร็จตามความปรารถนา
การบรรยายในวันนี้ก็สมควรแก่เวลา แม้จะว่ามันเป็นเรื่องที่แปลกออกไป ก็ควรจะได้พิจารณาดู จะได้ใช้เวลาที่บ้านให้เป็นประโยชน์มากที่สุด
แม้จะต้องยังอยู่ที่บ้านก็ไม่เสียเปรียบเสียหาย ไม่เสียเปรียบแก่ผู้ที่จะทิ้งบ้านออกไปได้โดยน่าอัศจรรย์
พูดง่าย ๆ ว่า ถ้าทำได้นะ ‘ถ้าทำได้’ บวชอยู่ที่บ้าน น่าอัศจรรย์กว่าบวชอยู่ที่วัด … “
.
จากการบรรยายประจำวันเสาร์ แห่งภาคมาฆบูชา ครั้งที่ ๑๒
โดย ท่านพุทธทาสภิกขุ
เมื่อวันที่ ๒๓ มีนาคม ๒๕๒๘
ณ ลานหินโค้ง สวนโมกขพลาราม ไชยา
คัดจากหนังสือ การบวชอยู่ที่บ้าน
จัดพิมพ์โดย สำนักพิมพ์สุขภาพใจ
Photo by : Unsplash
- 2
ดูเพิ่มเติมในซีรีส์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
