19 ต.ค. 2022 เวลา 11:59 • ปรัชญา
เมื่อปฏิบัติธรรมก็หมายถึงว่าเอาธรรมมาใช้ในชีวิตจริงหรือเอามาใช้ให้เกิดประโยชน์แก่ชีวิต ถ้ายังไม่ได้ใช้ ก็ไม่เรียกว่าเป็นการปฏิบัติ
การปฏิบัติธรรมจึงเป็นเรื่องกว้าง ๆ ไม่เฉพาะการที่จะปลีกตัวออกจากสังคมไปอยู่ที่วัด ไปอยู่ที่ป่า แล้วก็ไปนั่งบำเพ็ญสมาธิอะไรอย่างนั้น ไม่ใช่แค่นั้น อันนั้นเป็นเพียงส่วนหนึ่ง เป็นการพยายามนำธรรมมาใช้ในขั้นลึก ในการที่จะฝึกฝนจิตใจอย่างจริง ๆ จัง ๆ
คนที่จะปฏิบัติธรรมจะต้องมีฉันทะเป็นตัวเริ่มต้น ท่านถือว่าฉันทะเป็นมูลแห่งธรรมทั้งปวง ในเมื่อเราจะต้องมีฉันทะเป็นตัวเริ่มต้น เป็นแรงขับเคลื่อนเบื้องแรก จึงต้องรู้จักแยกกันให้ดีระหว่างความอยากที่ถูกต้องหรือความอยากที่เป็นธรรม ชอบธรรม กับ ความอยากที่ไม่ถูกต้องหรือความอยากที่ไม่ชอบธรรม แล้วก็เลือกปฏิบัติในความอยากที่ถูกต้องชอบธรรม และกระตุ้นเร้าให้มันเกิดขึ้นด้วย เพราะฉันทะนี้เป็นแรงจูงใจที่ถูกต้อง
ผู้ปฏิบัติธรรม ไม่ว่าจะเป็นเด็กอยู่กับพ่อแม่ที่บ้านหรือไปเป็นนักเรียนอยู่กับครูอาจารย์ในโรงเรียน คนที่ทำงานอยู่ในองค์กร และหน่วยราชการต่าง ๆ ตลอดจนถึงผู้ที่ไปบำเพ็ญจิตภาวนา เจริญสมถกรรมฐานอยู่ในป่า อยู่ในที่สงัด หลีกเร้น หรือบำเพ็ญวิปัสสนาอยู่ในที่ใดก็ตาม ก็ควรจะต้องสร้างสรรค์หลักบุพนิมิต ๗ ประการนี้ให้มีประจำตัว จะได้เป็นหลักประกันในการที่จะก้าวหน้าต่อไปในการปฏิบัติธรรมนั้น ๆ จนกว่าจะบรรลุความเจริญงอกงามเต็มบริบูรณ์แห่งศักยภาพของความเป็นมนุษย์ที่มีในตน
• • • • •
พระพรหมคุณาภรณ์ (ป. อ. ปยุตฺโต)
บรรยายแก่นิสิตปริญญาโท ในภาควิชาสารัตถศึกษา
แห่งบัณฑิตวิทยาลัย จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
ที่คณะครุศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
วันที่ ๔ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๓๒
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..
ที่มา : หนังสือ "สมุดบันทึก ธมฺม"
|เพื่อความสะอาด สว่าง สงบ แห่งปัญญา
โฆษณา