ป้องกันสมองเสื่อมด้วยวิธีง่าย ๆ ไม่มีค่าใช้จ่าย
ภาวะสมองเสื่อม (dementia) เป็นกลุ่มอาการที่เกิดจากการทำงานของสมองในส่วนของการทำงานขั้นสูงเสื่อมถอยลง กรณีมีความรุนแรงมากอาจส่งผลต่อการทำงานและการใช้ชีวิตประจำวัน
การทำงานขั้นสูงของสมอง (cognitive function) ประกอบด้วย ความจำ ภาษา การรับรู้ระยะและทิศทาง การทำกิจกรรมแบบมีขั้นตอน การมีสมาธิ การตัดสินใจ รวมถึง อารมณ์และพฤติกรรม เมื่อเกิดภาวะสมองเสื่อม การทำงานขั้นสูงของสมองเหล่านี้จะถูกรบกวนการทำงาน จนแสดงอาการออกมาในรูปแบบต่าง ๆ เช่น ความจำไม่ดี หลงลืมง่าย พูดไม่รู้ภาษาหรือไม่เข้าใจ การตัดสินใจผิดเพี้ยน ไม่สามารถทำกิจวัตรประจำวันได้ หรือมีอารมณ์และพฤติกรรมที่ผิดแผกไปจากเดิม
ในปัจจุบัน ภาวะสมองเสื่อมถือเป็นปัญหาสำคัญระดับโลก พบว่ามีคนมากกว่า 55 ล้านคนประสบปัญหานีั และมีผู้ป่วยรายใหม่เกือบ 10 ล้านรายต่อปี ภาวะสมองเสื่อมมิใช่โรค แต่เป็นกลุ่มอาการทางสมอง ซึ่งสาเหตุมีหลากหลาย โดยโรคสมองเสื่ิมชนิดอัลไซเมอร์เป็นสาเหตุที่พบบ่อยราวร้อยละ 60-70 และเกิดในผู้สูงอายุเป็นส่วนใหญ่ (สาเหตุอื่น ๆ ของภาวะสมองเสื่อม เช่น โรคหลอดเลือดสมอง ขาดวิตามิน สารพิษ ติดเชื้อ การกระทบกระเทือน อุบัติเหตุทางสมอง เป็นต้น)
ถึงแม้ว่าอายุที่มากขึ้นจะเป็นปัจจัยเสี่ยงสำคัญของภาวะสมองเสื่อม แต่ใช่ว่าเราจะต้องเผชิญชะตากรรมนี้เหมือนกันทุกคน เราสามารถป้องกันและลดความเสี่ยงของภาวะสมองเสื่อมได้หลาย ๆ วิธี ได้แก่
- การมีกิจกรรมทางกายและออกกำลังกายสม่ำเสมอ
- ไม่สูบบุหรี่ หลีกเลี่ยงการติดสุรายาเมา
- ควบคุมน้ำหนัก
- กินอาหารสุขภาพ (กินผักผลไม้มากขึ้น หลีกเลี่ยงอาหารหรือผลิตภัณฑ์แปรรูป หลีกเลี่ยงอาหารที่หวานมันเค็มมากเกินไป)
- นอนหลับพักผ่อนให้เพียงพอ
- ป้องกันและหลีกเลี่ยงฝุ่นพีเอ็ม 2.5 เป็นระยะเวลานานและต่อเนื่อง
- หมั่นตรวจสุขภาพประจำปี ควบคุมความดัน ระดับน้ำตาลและไขมันในเลือดให้อยู่ในเกณฑ์ปกติ
นอกจากการดูแลสุขภาพร่างกายข้างต้น การมีคู่ชีวิตหรือการมีปฏิสัมพันธ์ทางสังคม ไม่อยู่อย่างโดดเดี่ยว สามารถช่วยชะลอความเสื่อมของการทำงานสมองขั้นสูงได้ นักวิจัยอธิบายไว้ว่า การมีปฏิสัมพันธ์ทางสังคมนั้นมีส่วนช่วยกระตุ้นการทำงานของสมอง มีการกระตุ้นผ่านระบบฮอร์โมนของสมองอันส่งผลดีต่อการคงสภาพของเซลล์สมอง
จะเห็นได้ว่า ภาวะสมองเสื่อมนั้นเป็นปัญหาสำคัญในปัจจุบันซึ่งนับวันจะเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุ อย่างไรก็ตาม เราสามารถป้องกันภาวะสมองเสื่ิอมได้ หลาย ๆ เรื่องสามารถปฏิบัติได้โดยไม่มีค่าใช้จ่ายเลยด้วยซ้ำ เราสามารถเริ่มทำด้วยตนเองได้ตั้งแต่วันนี้
และใครที่มีผู้สูงอายุอยู่ที่บ้าน นอกจากจะดูแลให้ท่านกินอาหารดี ๆ ออกกำลังกาย นอนพักผ่อนให้เพียงพอ แล้ว อย่าลืมหาเวลาไปมาหาสู่ พูดคุย สร้างความสัมพันธ์ หรือมีกิจกรรมร่วมกัน เท่านี้ ก็สามารถลดความเสี่ยงของภาวะสมองเสื่อมได้อีกทางเช่นกัน
อ้างอิง
ดูเพิ่มเติมในซีรีส์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
