28 ต.ค. 2023 เวลา 11:41 • การเกษตร
ดงสาร

ม.ราชภัฏสกลนคร นำวิศวกรสังคม เกี่ยวข้าวเมล็ดพันธุ์บ้านดงสาร

นักวิจัยโมเดลแก้จน “คลังเมล็ดพันธุ์ข้าว” นำนักศึกษาวิศวกรสังคม มหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนคร จัดกิจกรรมจิตอาสาเกี่ยวข้าวพันธุ์ 2 วัน 1 คืน ร่วมกับชาวบ้านดงสาร ณ แปลงปลูกข้าวพันธุ์ บ.ดงสาร ต.โพนงาม อ.อากาศอำนวย จ.สกลนคร เมื่อวันที่ 27-28 ตุลาคม 2566
2
หลังจากจิตอาสาดำนาพันธุ์ไปแล้วช่วงเดือนกรกฎาคม บัดนี้ถึงฤดูกาลเก็บเกี่ยวแล้วเพื่อเป็นการรู้เห็นคุณค่าความลำบากและแนวทางการแก้ไขปัญหาในระหว่างการทำนา ชาวบ้านดงสารได้เชิญนักวิจัยและนักศึกษามาลงแขกเกี่ยวข้าวในครั้งนี้ ดังนั้นถนนสายวิจัยแก้จนจึงมุ่งหน้าเข้าสู่ “เส้นทางนางฟ้า” ปลายทางบ้านดงสาร ถือได้ว่าเป็นการ “ตามปลูก ตามเก็บ”
บ้านดงสารมีวัฒนธรรมและภูมิปัญญาการคัดเมล็ดพันธุ์ข้าวถ่ายทอดจากรุ่นสู่รุ่น และได้ถ่ายทอดองค์ความรู้ต่างๆ ให้กับนักศึกษาวิศวกรสังคม ในระหว่างการเกี่ยวข้าวผ่านการแลกเปลี่ยนเรียนรู้บนสถานการณ์จริง เช่น การคัดต้นข้าวปน(ข้าวหมาแหง่ง) การเกี่ยวข้าวมัด เป็นต้น บรรยากาศเต็มไปด้วยความสนุกสนานจนลืมความเหนื่อยล้า ไม่นานก็เก็บเกี่ยวข้าวพันธุ์ประมาณ 5 ไร่เสร็จสิ้น
ด้านชาวบ้านดงสารประเมินว่าจะได้เมล็ดพันธุ์ข้าวหอมมุกดาประมาณ 2,000 กิโลกรัม ขั้นตอนต่อไปเป็นกระบวนการคัดเมล็ดพันธุ์ประมาณ 1 เดือน ก่อนจะวางแผนกระจายให้สมาชิกประมาณ 50 คน ลงปลูกนาปรังพื้นที่ทุ่งพันขันต่อไป
ส่วนนักวิจัยโมเดลแก้จน “คลังเมล็ดพันธุ์ข้าว” ให้ข้อมูลว่า กิจกรรมดังกล่าวได้เกิดการแลกเปลี่ยนเรียนรู้เข้าถึงปัญหาต่างๆ ที่จริงแล้วขั้นตอนที่เรากำลังแก้ปัญหาคือการกลับไปรื้อฟื้นวิถีการทำนาแบบเดิม ซึ่งชาวบ้านได้ข้ามขั้นตอนสำคัญหลายอย่างไปโดยเฉพาะการเลือกเมล็ดพันธุ์ และการปักดำหรือการหว่าน มีปัจจัยสำคัญมาจากขาดแรงงาน และต้นทุนสูง
หลังจากนี้นักวิจัยและชาวบ้านจะร่วมกันออกแบบเลือกใช้เทคโนโลยีนวัตกรรมที่เหมาะสมกับพื้นที่และชุมชนใช้เป็น พร้อมกับเชื่อมโยงภาคีเครือข่ายเข้ามาแก้ไขปัญหาต่างๆ ตามลำดับ ในฤดูทำนาปรังช่วงเดือนธันวาคมนี้ ดังนั้นโมเดลแก้จนคลังเมล็ดพันธุ์ข้าวบ้านดงสาร จะเป็นตัวกลางศูนย์รวมองค์ความรู้ ธรรมนูญชุมชน เทคโนโลยี นวัตกรรม ชนิดพันธุ์ข้าวพื้นถิ่น กองทุน และกิจกรรมทางเศรษฐกิจต่างๆ ของบ้านดงสาร โดยชุมชนเป็นเจ้าของธุรกิจ
โฆษณา