#10 เตรียมการเลือกตั้ง
. ในการปกครองระบอบประชาธิปไตย การเลือกตั้งถือเป็นกระบวนการที่สำคัญที่สุด เพราะเป็นกระบวนการที่ให้ประชาชนได้ใช้สิทธิออกเสียงลงคะแนนเลือกตั้งผู้แทนเข้าไปทำหน้าที่เป็นตัวแทนของประชาชนในรัฐสภา
. การจัดการเลือกตั้งแต่เดิมมาเป็นหน้าที่ความรับผิดชอบของกระทรวงมหาดไทย โดยกรมการปกครองโดยตลอด ก่อนที่รัฐธรรมนูญปี ๒๕๔๐ จะมีบทบัญญัติให้ตั้ง สำนักงานคณะกรรมการการเลือกตั้ง หรือ กกต. ขึ้นมารับผิดชอบการจัดการเลือกตั้งแทนกระทรวงมหาดไทย
. ในกรมการปกครองจะมีหน่วยงานรับผิดชอบการเลือกตั้ง ชื่อ “กองการเลือกตั้ง” ในระดับจังหวัดก็จะเป็นหน้าที่ของฝ่ายปกครอง หรือห้องจ่าจังหวัด ในระดับอำเภอก็จะเป็นหน้าที่ความรับผิดชอบของฝ่ายปกครองและพัฒนา
. เมื่อไปเริ่มต้นทำงานอำเภอในเดือนมิถุนายน ๒๕๓๑ เป็นช่วงที่ใกล้จะมีเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรเป็นการทั่วไปในช่วงปลายเดือนกรกฎาคม วันอาทิตย์ที่ ๒๔ กรกฎาคม ๒๕๓๑ จึงได้มีโอกาสช่วยทำงานเตรียมการเลือกตั้งที่อำเภอกำลังดำเนินการอยู่
. การจัดการเลือกตั้งในเวลานั้น บรรดางานที่ต้องทำทั้งหมด ถ้าแบ่งตามห้วงเวลาจะได้เป็น ๓ ช่วงคือ ก่อนวันเลือกตั้ง วันเลือกตั้ง และหลังการเลือกตั้งเสร็จสิ้น
. งานที่ต้องทำในช่วงก่อนวันเลือกตั้งมีเรื่องที่ต้องทำค่อนข้างเยอะ เริ่มตั้งแต่ การจัดหน่วยเลือกตั้ง การจัดทำบัญชีรายชื่อผู้มีสิทธิเลือกตั้ง การประชาสัมพันธ์ การเตรียมบัตรเลือกตั้ง การอบรมซักซ้อมเจ้าหน้าที่ประจำหน่วยเลือกตั้ง และการรับส่งอุปกรณ์เครื่องมือเครื่องใช้ประจำหน่วยเลือกตั้ง
. วิธีการจัดทำบัญชีรายชื่อผู้มีสิทธิเลือกตั้งผู้แทนก็เหมือนกันกับการทำบัญชีรายชื่อผู้มีสิทธิเลือกตั้งผู้ใหญ่บ้าน การทำบัญชีรายชื่อผู้มีสิทธิเลือกตั้งต้องทำในระบบ Manual ทั้งหมดยังไม่มีระบบคอมพิวเตอร์ในการจัดทำเหมือนในปัจจุบัน
. เริ่มต้นก็ต้องนำเอาทะเบียนราษฎรหรือที่เรียกกันว่า ทะเบียนบ้านฉบับอำเภอ ที่เป็นกระดาษแผ่นใหญ่ๆ มาคัดว่าในแต่ละบ้านมีใครที่มีอายุครบคุณสมบัติบ้าง แล้วก็พิมพ์รายชื่อลงในกระดาษไข เรียงตามเลขที่บ้าน และลำดับคนในแต่ละบ้านไปจนครบหมู่บ้าน เมื่อตรวจทานความถูกต้องดีแล้วก็นำไปเข้าเครื่องโรเนียว เพื่อผลิตให้ได้ตามจำนวนที่ต้องใช้งาน
. การโรเนียว จะเริ่มตั้งแต่การนำกระดาษไขบรรจุเข้าเครื่องแล้วบีบหมึกจากหลอด ลงไปในช่องด้านบน เสร็จแล้วก็ใช้มือหมุนไปเรื่อยๆ จนกว่ากระดาษจะออกมาครบจำนวนที่ต้องการ ถ้าต้องโรเนียวจำนวนเยอะๆ ก็ต้องมีการเติมหมึกเป็นระยะๆ ถ้ากระดาษไขย่นก็ต้องค่อยๆแก้ไข ดังนั้น โดยส่วนใหญ่จึงหลีกเลี่ยงไม่ได้ที่จะต้องมือไม้เปื้อนหมึกโรเนียว ผู้เขียนเองกว่าจะชำนาญก็เลอะเปื้อนหมึกไปหลายหน
. อีกเรื่องหนึ่งที่ถือเป็นงานหนัก คือการเตรียมบัตรเลือกตั้ง ซึ่งจังหวัดจะไปรับมาจากกรมการปกครองที่โรงพิมพ์ส่วนท้องถิ่น ซึ่งปัจจุบันคือโรงพิมพ์อาสารักษาดินแดน อำเภอก็ไปรับบัตรมาจากจังหวัดอีกทอดหนึ่ง เมื่อได้บัตรมาแล้วก็ต้องมาทำการตีตราประทับ หรือที่เรียกกันว่าตีตราสิงห์ และตอกเลขลำดับที่ของบัตร ซึ่งต้องช่วยกันทำทั้งวันทั้งคืน อำเภอเล็กๆ ประชากรน้อยก็จะเบากว่าอำเภอใหญ่ๆ ที่มีประชากรเยอะ
. การประชาสัมพันธ์ให้ประชาชนมาใช้สิทธิลงคะแนนเลือกตั้งก็เป็นหน้าที่ของอำเภอ การประชาสัมพันธ์ในสมัยนั้น ส่วนใหญ่ก็จะทำเป็นแผ่นป้ายไม้อัดขนาดใหญ่ เพื่อไปติดตั้งในจุดสำคัญๆ ในเขตอำเภอ การทำแผ่นป้ายประชาสัมพันธ์นี้ก็จะระดมบรรดาผู้ที่มีฝีมือในการเขียนป้ายมาช่วยกันทำ ถ้าเทียบกับในปัจจุบันจะง่ายและสะดวกกว่ากันเยอะแค่ออกแบบในคอมพิวเตอร์แล้วไปให้ร้านพิมพ์เป็นแผ่นไวนิลออกมาก็เรียบร้อยแล้ว
. ในช่วงสายๆ ของวันหยุดวันหนึ่ง จะเป็นวันเสาร์หรืออาทิตย์ไม่แน่ใจ ผู้เขียนก็มาอำเภอนั่งเขียนแผ่นไม้อัดทำป้ายประชาสัมพันธ์การเลือกตั้งอยู่หน้าที่ว่าการอำเภอ การเขียนแผ่นประชาสัมพันธ์นี้เป็นผลพลอยได้จากการทำกิจกรรมตอนเรียนที่มหาวิทยาลัย
. นั่งเขียนกันอยู่ดีๆ ก็มีรถคันหนึ่งมาจอดหน้าที่ว่าการอำเภอ มีคนเดินมาถามว่าทำอะไร พอเงยหน้าขึ้นไปมองก็ชะงักไปนิดนึง เพราะคนที่ถามคือผู้ว่าราชการจังหวัดซึ่งเดินทางมาตรวจพื้นที่ ที่จำได้ไม่ลืม คือ ผู้ว่าจำและเรียกชื่อผู้เขียนได้ ซึ่งทราบในภายหลังจากพี่ๆว่า ผู้ว่าฯท่านจะจำชื่อผู้ใต้บังคับบัญชา ได้เป็นอย่างดี แต่ท่านมีเทคนิควิธีการจดจำของท่านเอง
. เรื่องการจำชื่อเพื่อนร่วมงานและผู้ใต้บังคับบัญชาให้ได้นี้ ผู้เขียนได้ยึดเป็นสิ่งที่ต้องพยายามทำให้ได้ในทุกๆ ที่ไปทำงาน เพราะยังจำความรู้สึกเมื่อถูกเรียกชื่อในวันนั้นซึ่งยังเป็นข้าราชการบรรจุใหม่ได้ดี
. เมื่อพูดถึงเรื่องการมาตรวจพื้นที่ของผู้ว่าราชการจังหวัดหรือรองผู้ว่าราชการจังหวัดในช่วงวันหยุดหรือหลังเวลาราชการ ในสมัยนั้นบนที่ว่าการอำเภอจะต้องมีการจัดข้าราชการอยู่เวรกลางคืนหรือเวรวันหยุดทุกวัน ผู้เขียนเมื่อถึงวันที่ต้องอยู่เวรกลางคืนก็จะต้องมานอนอยู่บนที่ว่าการอำเภอคนเดียวจนถึงเช้า
. มีเรื่องเล่าที่เป็นเรื่องจริงอยู่ว่า มีผู้ว่าราชการจังหวัดท่านหนึ่งในภาคอีสานไปพื้นที่ในเวลากลางคืน พอจะกลับผ่านที่ว่าการอำเภอเลยแวะเข้าไปที่ว่าการอำเภอ แต่ไม่พบเห็นผู้ใดอยู่บนที่ว่าการอำเภอจึงให้คนที่ไปด้วยยกเอาเครื่องพิมพ์ดีดขึ้นรถกลับไปจังหวัด เมื่อเช้ามาบนอำเภอวุ่นวายเพราะเครื่องพิมพ์ดีดหาย เมื่อรู้ความแล้วนายอำเภอจึงต้องรีบไปให้ผู้ว่าฯ อบรมแนะนำการกวดขันการอยู่เวรของอำเภอ เรื่องนี้เป็นที่เล่าขานในหมู่ข้าราชการฝ่ายปกครองในช่วงเวลานั้นกันอย่างกว้างขวางทีเดียว
เล่าเรื่อง โดย นาย Bt
๕ ธันวาคม ๒๕๖๖
ติดตามอ่านเรื่องต่างๆ และ ร่วมกด follow ได้ที่
# สองข้างทาง https://www.blockdit.com/bntham
#รอยเท้าที่ก้าวผ่าน https://www.blockdit.com/bntham2
และติดตามซีรีย์ disaster ได้ที่ https://www.blockdit.com/series/65262b5af363005c5fce7edd และ
ซีรีย์ @อำเภอ ได้ที่ https://www.blockdit.com/series/652aa201a7b7eabb6b5e1144
- 3
ดูเพิ่มเติมในซีรีส์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
