ข้อคิดจากชีวิต: ความต้องการพื้นฐานของมนุษย์
ความต้องการพื้นฐานของมนุษย์
สิ่งที่เรียบง่ายและตรงไปตรงมา
แต่กลับเป็นสิ่งที่มักถูกละเลย
บนถนนของเส้นทางการทำงาน
ผมมักจะได้ยินประโยคโทน ๆ นี้ครับ
-ผิดปกติไหมที่อยากได้การยอมรับ
-ถ้าวันหนึ่งทำเพื่อตัวเองจะกลายเป็นคนเห็นแก่ตัวรึเปล่า
-อยากได้กำลังใจแต่ก็ไม่กล้าขอ เพราะกลัวโดนมองว่าอ่อนแอ
-ต้องทำยังไงถึงจะคู่ควรกับการได้เจอความรักที่ดี
โดยประโยคเหล่านี้
สะท้อนถึงความต้องการที่ไม่ได้รับการตอบสนอง
รวมทั้งบ่งบอกถึงความสงสัยในตัวเอง และการตำหนิตัวเอง
ไม่ว่าตัวเราจะมีบทบาทหน้าที่อะไร
เนื้อแท้ของเราก็ยังคงเป็นมนุษย์คนหนึ่ง
ซึ่งมีความต้องการทางร่างกายและจิตใจ
โดยความต้องการเหล่านี้มีจุดประสงค์คือ
-เพื่อให้มนุษย์ได้ดูแลความอยู่รอดปลอดภัยของตนเอง
-เพื่อให้มนุษย์ได้เติบโตงอกงามไปตามเส้นทางของตนเอง
แล้วเหตุใดธรรมชาติอันเรียบง่ายเช่นนี้
จึงกลับกลายเป็นเรื่องราวที่ซับซ้อนไปซะอย่างงั้น
เนื่องจากบ่อยครั้งมันทำให้ใครบางคนต้องมารู้สึกผิด
ที่ตนเองมีความต้องการพื้นฐานตามธรรมชาติ
เราลองมาสำรวจความต้องการพื้นฐานของมนุษย์กันก่อนครับ
๐ ความต้องการทางร่างกาย
เช่น อาหาร, อากาศ, น้ำ, ที่อยู่อาศัย, พื้นที่ปลอดภัย,
ความอบอุ่น, เครื่องนุ่งห่ม, การขับถ่าย, การพักผ่อน,
การผ่อนคลาย, การเยียวยารักษา เป็นต้น
๐ ความต้องการทางจิตใจ
เช่น ความเอาใจใส่, ความรัก, ความผูกพัน, ความปลอดภัย,
ความมั่นใจ, ความภาคภูมิใจ, ความเคารพ, การยอมรับ,
การชื่นชม, การมีคุณค่า, การมีตัวตน, การมีอิสระ เป็นต้น
โครงสร้างทางร่างกายจิตใจของมนุษย์ต้องการสิ่งเหล่านี้เป็นพื้นฐาน
“ยิ่งมีรากฐานที่มั่นคง ยิ่งเพิ่มโอกาสในการอยู่รอดและการเติบโตงอกงาม”
ต้นทุนชีวิตของมนุษย์จึงเกี่ยวข้องกับเรื่องนี้เช่นกันครับ
ลองนึกถึงชีวิตของเด็กน้อยคนหนึ่งที่มีปัจจัยเหล่านี้
-ได้รับความช่วยเหลือในเวลาที่พอดี
-ได้รับการตอบสนองความต้องการพื้นฐานของมนุษย์อย่างถูกที่
ปัจจัยเหล่านี้จะบ่มเพาะให้ใครคนนั้นรับรู้ว่า
“โลกใบนี้มันก็ยังมีความหวังอยู่นะ”
แล้วในทางตรงกันข้ามล่ะ
-ถ้าไม่ได้รับความช่วยเหลือในเวลาที่จำเป็น
-ถ้าไม่ได้รับการตอบสนองความต้องการพื้นฐานของมนุษย์อย่างถูกที่
-ถ้าโดนปฏิเสธและโดนลงโทษ ในเวลาที่ต้องการความช่วยเหลือและมีความต้องการพื้นฐานของมนุษย์ล่ะ
ปัจจัยเหล่านี้จะบ่มเพาะให้ใครคนนั้นรับรู้ว่า
“โลกใบนี้มันช่างโหดร้ายเหลือเกิน”
โดยสิ่งนี้ถือเป็นปัจจัยภายใน
ที่ส่งผลต่อรากฐานความมั่นคงภายในของมนุษย์ครับ
นอกจากส่วนที่เป็นรากฐานความมั่นคงแล้ว
ร่างกายจิตใจมนุษย์ยังมีระบบหนึ่ง
ที่เอาไว้แจ้งเตือนภัยอันตราย
เพื่อจะได้หาทางรับมือหรือหลีกเลี่ยงภัยคุกคามนั้น
เราอาจเรียกมันว่า “ศูนย์ความปลอดภัย”
แล้วจะเป็นอย่างไรหากมนุษย์คนหนึ่ง
ได้พบเจอกับประสบการณ์ฝังใจบางอย่าง
(ไม่ว่าจะถูกกระทำโดยผู้อื่น หรือ เป็นจังหวะโคตรซวยของชีวิตก็ตาม)
จนใครคนนั้นเกิดการเรียนรู้ว่า
“ความต้องการพื้นฐานของมนุษย์เป็นสิ่งไม่ดี”
สิ่งที่ตามมาก็คือ เมื่อใดก็ตามที่ใครคนนั้น
อยากตอบสนองความต้องการของตัวเอง
เจ้าศูนย์ความปลอดภัยผู้ซื่อสัตย์ ก็จะส่งสัญญาณเตือนภัยทันที
“ความต้องการพื้นฐานของมนุษย์จึงกลายเป็นภัยคุกคามเสียแล้ว”
หากนับสภาพแวดล้อมรอบตัว รวมทั้งถิ่นที่อยู่อาศัย
และทรัพยากรที่เกื้อหนุนชีวิตไปด้วย
สิ่งเหล่านี้ก็ถือเป็นปัจจัยภายนอก
ซึ่งจะส่งผลต่อการเข้าถึงพื้นที่ปลอดภัย
การเข้าถึงบริการที่เป็นประโยชน์ต่อชีวิต
การมีความหวัง การเรียนรู้ที่จะดูแลตนเอง
และการไม่รู้สึกผิดที่จะขอความช่วยเหลือ
แต่หากมนุษย์คนหนึ่งอยู่ในพื้นที่ซึ่งให้ผลตรงกันข้าม
ย่อมกลายเป็นการกระหน่ำซ้ำเติมให้ชีวิตชอกช้ำยิ่งขึ้นไปอีก
และเพิ่มโอกาสให้ชีวิตจมดิ่งไปสู่ภาวะเหล่านี้ คือ
-ทำให้รู้สึกหมดหวัง
-ทำให้รู้สึกผิดที่ต้องการความช่วยเหลือ
-ทำให้รู้สึกแย่ที่มีความต้องการพื้นฐานของมนุษย์
พอปัจจัยภายนอกและภายในมารวมกันแบบนี้
ก็เรียกได้ว่างานเข้าเลยครับ
เมื่ออยากทำอะไรเพื่อตนเอง อยากหาความสุขให้ตนเอง
อยากสร้างความสำเร็จให้ตนเอง อยากเพิ่มพูนทักษะชีวิตให้ตนเอง
อยากขอความช่วยเหลือ อยากได้สิ่งที่เกื้อหนุนชีวิต ฯลฯ
แต่กลับต้องมารู้สึกผิด จนถึงขั้นตำหนิตัวเอง
แล้วตามด้วยการทิ้งความต้องการของตัวเองซะอย่างงั้น
นี่จึงไม่ใช่เรื่องน่าแปลกใจ หากผู้ที่มีภาวะเช่นนี้จะไม่ค่อยมีความสุขในชีวิต
เนื่องจากใครคนนั้นไม่ได้สร้างทางเลือก
ที่ส่งเสริมการดูแลความอยู่รอดปลอดภัย และการเติบโตงอกงามให้กับตนเอง
ไม่ว่าในอดีตเราจะถูกปฏิเสธ ถูกลงโทษ โดนละเลย
โดนปลูกฝังความรู้สึกผิด หรือเจอการปั่นหัวให้เข้าใจผิด
จนเราออกห่างจากความต้องการพื้นฐานของมนุษย์อย่างไม่ตั้งใจ
ในวันนี้เรายังมีโอกาสกลับไปเชื่อมต่อกับสิ่งเหล่านั้นครับ
การจะกลับไปยังบ้านที่เราจากมาไกลแสนไกล
ล้วนอาศัยการเรียนรู้สิ่งใหม่ การเยียวยารักษา
การฝืนความเคยชิน และการเพิ่มขีดจำกัด
“เพื่อยืนหยัดในศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์ และความต้องการของมนุษย์”
บางครั้งหนทางในการกอบกู้ความสุข
ก็เริ่มจากการใช้ความทุกข์เป็นเข็มทิศนำทาง
ขอให้ทุกท่านได้พักผ่อนในวันหยุดยาวอย่างเต็มที่
กลับไปเติมพลัง เติมความสุข
แล้วค่อยกลับมาเดินทางชีวิตกันต่อครับ ^^
ดูเพิ่มเติมในซีรีส์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
