สรุปหนังสือ ความลับ 5 ข้อที่คุณต้องค้นให้พบก่อนตาย
ความตาย เป็นหัวข้อที่คนวัยหนุ่มสาวยังไม่พูดถึงกันเท่าไหร่นัก แต่เชื่อมั้ยว่าความตายอยู่ใกล้ตัวมากมันคงเป็นเรื่องน่าเสียดายถ้าหากมันมาเร็วกว่าที่คิด คงจะดีถ้าเราได้ล่วงรู้ว่าอะไรคือสิ่งที่เราควรรู้หรือควรทำ บทความนี้จะมาสรุปหนังสือที่จะมาไขปริศนาชีวิตที่มีความหมาย “ความลับ 5 ข้อที่คุณต้องค้นให้พบก่อนตาย”
ดร.จอห์น ไอโซ (ผู้เขียน) เกิดและเติบโตแถบชายฝั่งตะวันออกของสหรัฐอเมริกา จบการศึกษาปริญญาตรีสาขาสังคมวิทยา จบการศึกษาปริญญาโทสองใบ ได้แก่ สาขาเทววิทยาและจิตวิทยาองค์กร และจบการศึกษาปริญญาเอกสาขาการสื่อสารองค์กร เป็นอดีตประธานกรรมการของสโมสรเซียร่า สมาคมสวนสาธารณและป่าไม้ของชาวแคนาดา
ปัจจุบันเป็นนักเขียนและนักประพันธ์ นักสร้างวัฒนธรรมองค์กร และนักรณรงค์เพื่อความยั่งยืนของโลก อุทิศชีวิตในการจัดกระบวนการสนทนาเกี่ยวกับคุณค่าของชีวิต วัฒนธรรมการทำงาน ความรับผิดชอบของผู้นำและความสำเร็จ
ที่มาของความลับ 5 ข้อ เกิดขึ้นจากการตั้งคำถามว่าทำไมบางคนตายอย่างมีความสุขและทำไมบางคนตายแบบไม่มีความสุข อะไรคือเคล็ดลับของการมีชีวิตที่ดี
มันคงจะดีถ้าเราสามารถล่วงรู้อนาคตได้ว่า การตัดสินใจของเราในวันนี้มันส่งผลดีต่อวันหน้าแน่นอน ซึ่งชีวิตจริงมันไม่ใช่อย่างนั้นเพราะเราไม่สามารรู้ผลลัพธ์ก่อนได้ แต่มีสิ่งหนึ่งที่ช่วยให้การตัดสินใจของเราดียิ่งขึ้นคือการฟังผู้ที่มีประสบการณ์
หนังสือเล่มนี้เกิดจากการสัมภาษณ์เหล่าผู้มีประสบการณ์ในการใช้ชีวิต เป็นผู้ที่ถูกเลือกว่ามีปัญญา มีรายชื่อเข้ามาประมาณ 1,000 คน คัดจากการสัมภาษณ์จนเหลือ 235 คน อายุที่ได้ตั้งแต่ 59 ปี ไปจนถึง 105 ปี มาจากหลายเชื้อชาติ เผ่าพันธุ์ วัฒนธรรม ศาสนา ภูมิศาสตร์และอาชีพ
การสัมภาษณ์ใช้เวลาคนละ 1-3 ชั่วโมง โดยใช้ชุดคำถามเดียวกัน ซึ่งคำถามมีประมาณว่า
1. อะไรนำมาซึ่งความสุข
2. อะไรทำให้ชีวิตมีความหมาย
3. อะไรเป็นเรื่องที่เสียเวลา
4. หากย้อนเวลากลับไป อยากจะทำไรให้แตกต่างจากเดิม
5. ความลับในชีวิตของคุณคืออะไร
6. อะไรคือจุดหักเหให้เปลี่ยนวิธีการดำเนินชีวิต
7. รู้สึกอย่างไรกับการตาย
การตอบคำถามของ 235 คน ซึ่งถือเป็นจำนวนไม่น้อย จอห์นจึงเลือกเล่าประสบการณ์ประมาณ 50 คน เพื่อเป็นตัวแทนของกลุ่มตัวอย่างในภาพรวม
กาลเวลา คือ ปีศาจที่รัก
วัลคอทท์ กวีจากเซนต์ลูเซีย
ความลับข้อที่ 1 ซื่อสัตย์กับตนเอง
คือการที่เราดำเนินชีวิตจากการตัดสินใจของตัวเราเอง มันเกิดจากการใคร่ครวญให้มากขึ้น ถามตนเองหลายครั้ง แม้คนที่ให้สัมภาษณ์อย่างหญิงวัย 72 ปี ก็ไม่สามารถบอกเคล็ดลับความสุขให้แก่ผู้อื่นได้ เพราะแต่ละคนมีเส้นทางที่เหมาะสมเป็นของตัวเอง
จอร์จ ในวัย 70 ปี สังเกตลูกศิษย์ของตนเองหลายรุ่นพบว่า มีความแตกต่างอย่างมากระหว่างเด็กนักเรียนที่เดินตามหัวใจของตนเองกับเด็กที่เดินตามความฝันของคนอื่น โดยเด็กที่ขีดเส้นชีวิตของตนเองได้จะไม่ต้องดิ้นรน เมื่อความท้าทายก็สามารถข้ามผ่านมันไปอย่างง่ายดายแม้พวกเขาจะไม่ใช่คนที่ฉลาดกว่าคนอื่นก็ตาม
เหนื่อยแต่คุ้ม หมายถึงเราดำเนินชีวิตโดยจดจ่อกับสิ่งสำคัญ แต่คำว่าเหนื่อยเปล่านั้นหมายถึงการดำเนินชีวิตแม้จะได้รับชัยชนะแต่มาตระหนักได้ว่าเราไม่ซื่อตรงกับตนเอง สรุปได้ว่าคนที่มีความสุขย่อมรู้ว่าอะไรที่ทำให้ตนมีความสุขและจะให้ความสำคัญกับสิ่งนั้นเป็นอันดับแรกๆ
สำหรับคำถามที่ช่วยให้ตัวเราตอบตัวเองว่ากำลังดำเนินชีวิตอย่างซื่อสัตย์อยู่หรือไม่ มีอยู่ 3 ข้อนี้
1. ฉันกำลังเดินตามหัวใจตัวเองหรือไม่
2. ฉันจดจ่อกับสิ่งที่สำคัญต่อชีวิตฉันจริงๆ หรือไม่
3. ฉันเป็นคนในแบบที่ฉันอยากเป็นแล้วหรือยัง
หลังจากที่เก่งได้อ่านความลับข้อนี้และตอบคำถามโดยให้เวลากับตัวเอง ก็ได้คำตอบว่ามีบางส่วนกำลังเดินบนเส้นทางของตัวเองแล้วแต่จดจ่อไม่มากพอ นั่นก็คืองานเขียน เก่งไม่เคยคิดเหมือนกันว่าตัวเองอยากจะมาเป็นนักเขียนรู้แค่ว่าตัวเองชอบอ่าน และคำถามข้อที่ว่าเป็นในแบบที่อยากเป็นแล้วหรือยัง เก่งตอบตัวเองว่า อยากเป็นคนที่สร้างจุดเปลี่ยนให้แก่สังคมได้ ซึ่งเก่งสังเกตว่านักเขียนบางท่านสามารถเขียนจนทำให้ผู้คนเกิดแรงบันดาลใจได้ เก่งก็อยากเป็นคนแบบนั้น
ความลับข้อที่ 2 อย่าปล่อยให้เสียดาย
อะไรน่ากลัวที่สุดในชีวิต? สำหรับคนในวัยหนุ่มสาวอาจจะตอบว่า กลัวตกงาน กลัวไม่มีเงิน กลัวการสูญเสีย แต่สำหรับผู้ที่มีอายุ พวกเขามองว่าสิ่งที่น่ากลัวที่สุดคือ การที่ไม่ได้ทำในสิ่งที่อยากทำ กลัวว่าจะไม่ได้ใช้ชีวิตอย่างเต็มที่
จากการถามคำถามว่าอะไรคือจุดหักเหสำคัญในชีวิต ช่วงนั้นตัดสินใจอย่างไรและมันส่งผลอย่างไร พวกเขาบอกว่าชีวิตเรามีความเสี่ยงอยู่เสมอ เราต้องเลือกสิ่งต่างๆแม้ว่าจะมีความกลัวก็ตาม เราไม่มีทางรับประกันได้ว่าชีวิตจะประสบความสำเร็จ แต่ชีวิตจะล้มเหลวแน่นอนถ้าไม่ทำอะไรสักอย่าง
เรื่องเล่าของโดนัลด์วัย 84 ปี เกี่ยวกับชีวิตสมรสที่ยาวนานเกินครึ่งชีวิต ย้อนไปในงานเต้นรำเมื่อ 62 ปีที่แล้ว โดนัลด์เป็นคนขี้อายมากๆ แต่เขาก็ตัดสินใจรวบรวมความกล้าไปขอผู้หญิงคนหนึ่งเต้นรำ ซึ่งผู้หญิงคนนี้กลายเป็นภรรยาของเขาในอนาคต เขาสงสัยเหมือนกันว่าจะเกิดอะไรขึ้นถ้าวันนั้นเขากลัวขายหน้าและไม่ยอมทำอะไรเลย
แม้ว่าการปลูกต้นไม้เวลาที่ดีที่สุดคือ 20 ปีที่แล้ว แต่เวลาที่ดีอีกเวลาคือวันนี้ เก่งจำไม่ได้ว่าประโยคนี้มาจากบทไหนของหนังสือ แต่คิดว่ามันสามารถช่วยปลอบโยนคนที่ยังเสียใจในเรื่องอดีตได้
คำถามที่ช่วยให้ตัวเราตอบตัวเองว่ากำลังทำให้ต้องรู้สึกเสียดายในอนาคตอยู่หรือไม่ ดังนี้
1. ฉันกำลังใช้ชีวิตด้วยความกล้าหรือความกลัว
2. ฉันใช้ชีวิตตามสิ่งที่ฉันรู้หรือเชื่อมั่นข้างในหรือไม่
3. ฉันจะทำอะไรต่อไปในชีวิตหรือจะทำอะไรให้ต่างไปจากปัจจุบัน
4. ขณะนี้ฉันตอบสนองต่ออุปสรรคในชีวิตอย่างไร
สำหรับตัวเก่งซึ่งอายุยังน้อยมากๆ เมื่อเทียบกับผู้ที่ให้สัมภาษณ์ในหนังสือคิดเป็น 3 เท่าเลยก็ว่าได้ เก่งว่าตัวเองยังไม่มีเรื่องที่น่าเสียดาย แต่เก่งคิดว่าเนื้อหาในหนังสืออาจจะช่วยเตือนใจได้ในอนาคต ยังมีเรื่องให้ตัดสินใจอีกมากไม่ว่าจะพร้อมหรือกลัวมากแค่ไหน
ความลับข้อที่ 3 ใช้ชีวิตด้วยความรัก
สัตว์บนโลกใช้ชีวิตโดยให้ความสำคัญสองประการคือ การกินและการสืบพันธุ์ แต่มนุษย์พิเศษกว่านั้นคือการมีความรัก ถ้าให้สรุประดับการให้ความรักเก่งขอสรุปออกเป็น 3 ระดับ คือ ตัวเอง คนใกล้ชิดและคนทั่วไป
การให้ความรักกับตัวเอง: เราไม่มีพลังที่ทำให้คนอื่นหันมารักเราได้ ดังนั้นการมองว่าตนเองมีคุณค่าและการรักตนเองย่อมเป็นพื้นฐานของสุขภาพจิตที่ดี วิธีที่แสดงถึงการรักตัวเอง เช่น เลือกใส่ใจสิ่งที่ป้อนให้ตัวเอง ไม่ว่าจะเป็น อาหาร ผู้คน ความเชื่อ หนังสือหรือสิ่งที่เสพ เป็นต้น เปรียบเสมือนการเลือกว่าจะปลูกดอกไม้หรือวัชพืช
การให้ความรักกับคนใกล้ชิด: ควรเลือกปฏิบัติต่อคนใกล้ชิดด้วยความรักและให้ความสำคัญกับการสร้างความสัมพันธ์ที่ดี คนใกล้ชิดในที่นี้คือ สามีหรือภรรยา พ่อหรือแม่ ลูกหรือหลาน คนเหล่านี้คือคนที่สำคัญต่อชีวิตของเรา
ในหนังสือมีเรื่องราวมากมายที่ผู้ให้สัมภาษณ์รู้สึกเสียดายในความสัมพันธ์ อย่างเช่นเรื่องราวของเดฟ วัย 65 ปี เขาเล่าว่าภรรยาของเจ้านายเสียชีวิตด้วยโรคมะเร็ง เจ้านายของเขาจึงอยากเตือนว่าอย่าลืมใช้เวลากับภรรยาให้มากกว่านี้ แต่เดฟก็เหมือนไม่ได้ใส่ใจคำเตือนเพราะมีความสุขกับงานที่ทำ จนสุดท้ายเขาก็รู้สึกเสียใจกับสิ่งที่เกิดขึ้น
สำหรับคนที่มีลูกการเลี้ยงดูพวกเขาในวัยเด็กไม่ใช่เรื่องง่ายบางครั้งก็ร้องไห้ บางครั้งก็หัวเราะ หรือบางครั้งก็ทำให้เราหงุดหงิด สิ่งหนึ่งที่อยากให้จดจำไว้ก็คือ เด็กๆเหล่านั้นจะจากไปและใช้ชีวิตเป็นผู้ใหญ่ ขอให้ใช้ทุกช่วงเวลาอย่างมีความหมายกับพวกเขาก็พอ
การให้ความรักกับคนทั่วไป: การให้ความเมตตาต่อผู้อื่นก็สำคัญไม่แพ้กัน บันซี วัย 63 ปี ถูกแม่สอนมาว่า “ถ้าทำได้ก็จงทำดีกับทุกคนที่พบ แต่จงดูให้แน่ใจว่าไม่ทำร้ายผู้อื่น” เมื่อเรามีปฏิสัมพันธ์กับใครถ้าเราไม่ได้ทำให้ชีวิตของเราดีขึ้นก็จงอย่าทำให้มันแย่ลง จงระวังคำพูดของเราเพราะมันเปรียบเหมือนมีดที่สามารถทิ่มแทงผู้คนได้
เก่งมองว่าการให้ความรักกับคนทั่วไปที่ง่ายที่สุดคือการยิ้มหรือทักทาย เก่งเข้าใจบริบทนี้ตอนที่เคยเป็นผู้ให้บริการ ไม่ว่าวันนั้นเราจะเจอเรื่องแย่มากแค่ไหนอาจจะโดนหัวหน้าตำหนิมาหรือถูกแฟนบอกเลิก ถ้าเจอลูกค้าที่ทักทายก่อนด้วยท่าทีเป็นมิตรเก่งจะรู้สึกว่าวันนั้นคือวันที่โชคดีและลืมเรื่องราวร้ายๆก่อนหน้านี้ได้เลย
ความลับข้อที่ 4 อยู่กับปัจจุบัน
เคล็ดลับความสุขคือการใช้ประโยชน์จากเวลาที่มีอยู่ให้มากๆ จงทำให้แต่ละวันคือพรหรือของขวัญ เราต้องไม่จมอยู่กับอดีตหรือคิดถึงอนาคตมากจนเกินไป เพราะคนที่ตายอย่างมีความสุข คือคนที่น้อมรับทุกอย่างที่ชีวิตมีให้และใช้เวลากับมันอย่างเต็มที่
สิ่งที่หนังสือแนะนำคือ เมื่อตื่นเช้าให้ขอบคุณสำหรับการมีชีวิตและเมื่อหมดวันให้ขอบคุณและเขียนเรื่องราวที่ดีของวันนี้ รวมถึงการฝึกจิตใจให้สงบ การทำสมาธิ
ความลับข้อที่ 5 ให้มากกว่ารับ
ลองนึกถึงงานศพสิบนาทีกับงานศพสิบชั่วโมงพวกเราอยากให้เป็นแบบไหน การที่จัดงานศพสิบชั่วโมงมันหมายความว่าเราได้สร้างความทรงจำหรือสิ่งสำคัญไว้ให้แก่โลกใบนี้แล้ว ผู้คนที่มางานย่อมนึกถึงคุณงานความดีที่เราได้ทำไว้ตอนที่เรายังมีชีวิตอยู่
ผู้ที่มีความสุขส่วนใหญ่เป็นผู้ที่บำเพ็ญประโยชน์คนพวกนี้ย่อมได้รับความรักกลับมา กลับกันกับคนที่ไม่มีความสุขมักหมกมุ่นกับตนเองแสวงหาความรัก วัตถุสิ่งของ สถานภาพและชื่อเสียง
โควทที่เก่งใส่ไว้ก่อนที่จะเขียนสรุปความลับ 5 ข้อ ที่ว่า “กาลเวลา คือ ปีศาจที่รัก” มันหมายความว่า เวลามีหน้าตาเหมือนปีศาจมันพรากสิ่งสำคัญไปจากเรา แต่อีกด้านหนึ่งยังเป็นที่รักเพราะการที่เราไม่ได้มีชีวิตยืนยาว ทำให้เรารู้สึกว่าชีวิตมีความเร่งด่วนและมีจุดหมายบางอย่าง ดังนั้นจึงต้องใช้มันอย่างชาญฉลาด
ความลับ 5 ข้อนี้ จอห์นกล่าวว่ามันอาจจะเป็นสิ่งที่ใครหลายคนรู้อยู่แล้ว แต่เชื่อไหมว่ามันนำไปปฏิบัติยากสุดๆ หากเรารู้ความลับเหล่านี้เร็วเท่าไหร่การไขปริศนาแห่งความสุขและชีวิตที่มีความหมายก็ย่อมเร็วกว่าที่เราคิด
- 1
ดูเพิ่มเติมในซีรีส์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
