เคยสงสัยไหมครับว่าทำไมไก่งวงในภาษาอังกฤษจึงเป็นคำเดียวกับชื่อของประเทศตุรกี ?
ฉันคือไก่งวงนะเธอ
ถ้าภาษาอังกฤษเรียกไก่ง่วงว่า turkey คำถามต่อไปที่น่าสนใจคือ แล้วชาวตุรกีเรียกไก่งวงว่าอะไร?
คำตอบคือ ชาวตุรกีเรียกไก่งวง ด้วยคำที่มีความหมายว่า ไก่ฮินดี หรือไก่อินเดีย
คำถามต่อไปที่น่าสนใจคือ แล้วชาวอินเดียเรียกไก่งวงว่าอะไร?
คำตอบคือ ชาวอินเดียเรียกไก่งวงว่าไก่เปรูครับ
อะไรคือเรื่องราวที่ซ่อนอยู่เบื้องหลังชื่อเรียกไก่งวงที่ต่างกันนี้ ?
แน่นอนครับมันมีประวัติศาสตร์ที่ยาวนานซ่อนอยู่ โดยเรื่องราวทั้งหมดนี้ เริ่มต้นขึ้นที่นกชนิดหนึ่งซึ่งไม่ได้เกี่ยวข้องกับไก่งวงเลย ...
เดินทางย้อนเวลาหลงไปในประวัติศาสตร์ไปกับผมกันอีกสักครั้งนะครับ
คราวนี้ผมจะพาไปเริ่มต้นกันที่เกาะ Madagascar ที่อยู่ใกล้ๆชายฝั่งทวีปแอฟริกาเมื่อเกือบๆ 500 ปีที่แล้วกันครับ
เกาะ Madagascar
เรามายังเกาะแห่งนี้เพราะที่เกาะแห่งนี้มีนกอยู่ชนิดหนึ่งซึ่งมีชื่ออย่างเป็นทางการ Numida meleagris
นกชนิดนี้เป็นมีหงอนบนหัว หน้าตาดูคล้ายๆนกกระทา และด้วยความที่นกชนิดนี้ตัวใหญ่ และมีเนื้อที่อร่อย ชาวพื้นเมืองของเกาะจึงนิยมจับนกนี้ไปขายให้กับคนยุโรปได้ลองชิมกัน ต่อมาเมื่อสินค้าติดตลาด ก็มีการส่งนกชนิดนี้ไปขายยังหลายประเทศในยุโรปโดยขนส่งผ่านไปทางตุรกีโดยพ่อค้าชาวตุรกีที่ภาษาอังกฤษเรียกว่า Turkish merchant
ฉันคือนก กินี
พ่อค้าชาวตุรกีเรียกนกชนิดนี้ว่า นกกินี หรือ Guinea fowl ตามชื่อของประเทศกีนี (Guinea) ซึ่งเป็นประเทศเล็กๆที่อยู่ทางตะวันตกเฉียงเหนือของทวีปแอฟริกา เพราะเชื่อว่านกชนิดนี้มาจากประเทศกินี (ซึ่งไม่ใช่)
Guinea อยู่ตรงนี้
ในยุคสมัยนั้น ความรู้ทางด้านภูมิศาสตร์ของมนุษย์ยังไม่ค่อยดีนัก ไม่มีใครรู้ว่าแผนที่โลกที่ถูกต้องหน้าตาเป็นอย่างไร และคนส่วนใหญ่ไม่เคยเดินทางไปยังดินแดนอื่นๆที่ห่างไกลไปจากบ้านของตนเอง ชาวยุโรปส่วนใหญ่เคยได้ยินชื่อทวีปแอฟริกาแต่ไม่รู้ว่าแอฟริกาอยู่ตรงไหน ไม่รู้ว่าดินแดนที่ชื่อ Guinea อยู่ที่ไหน และไม่รู้ว่าเกาะมาดากาสการ์อยู่ที่ไหน เลยนิยมเรียกชื่อนกที่ซื้อมากินนี้ตามเชื้อชาติของพ่อค้าที่นำมาขายว่า นกจากพ่อค้าตุรกี ก่อนที่จะสั้นลงจนเหลือเพียงแค่ว่า นก turkey
แต่เรื่องยังไม่จบครับ เพราะนก turkey ที่ชาวอังกฤษกินกันในช่วงเวลานั้น เป็นคนละสปีชีส์กับไก่งวงที่เรารู้จักกันในทุกวันนี้
สำหรับคำอธิบายของเรื่องนี้ เริ่มต้นขึ้นที่นักรบนักสำรวจชาวสเปนซึ่งเป็นที่รู้จักกันในชื่อ คองคิสตาดอร์ ครับ (Conquistador ถ้าสนใจเรื่องนี้บอกไว้ในคอมเมนต์ได้ครับ วันหลังจะเล่าให้ฟัง)
ภาพ Conquistador แต่ภาพนี้มาอเมริกาเหนือ ใส่เพื่อให้ได้อารมณ์เฉยๆ
เมื่อนักสำรวจ Conquistador ของสเปน เดินทางไปถึงทวีปอเมริกาก็ได้ไปพบนกสายพันธุ์หนึ่งที่ชาวพื้นเมืองชื่อ แอซเทค (Aztec) เลี้ยงไว้เป็นอาหาร นกชนิดนี้หน้าตาคล้ายกับ นก turkey (ซึ่งพ่อค้าชาวตุรกีนำมาขายจากเกาะมาดากาสการ์) แถมรสชาติก็ยังใกล้เคียงกันอีก ชาวคองคิสตาดอร์จึงจับนกชนิดนี้ส่งลงเรือกลับไปที่สเปนเพื่อให้ชาวยุโรปได้ลองกินกันบ้าง
ชาวยุโรปทั่วไป เมื่อเห็นนกจากแดนไกลทั้งสองนี้ ก็เริ่มจะสับสนว่านกชนิดไหนมาจากที่ไหน แถมถิ่นเดิมของนกยังเป็นสถานที่ซึ่งชื่อออกเสียงยากอีก ไม่ว่าจะเป็นนกกินีของพ่อค้าชาวตุรกี หรือนกของชาวแอซเทค จึงเหมารวมไปว่านกหน้าตาทำนองนี้ รสชาติแบบนี้ เรียกว่า turkey เหมือนกันหมดเลยก็แล้วกัน
มาถึงตรงนี้ คำว่า turkey จึงมีความหมายที่เป็นได้ทั้ง นกที่มาจากเกาะมาดากาสการ์ และนกที่มาจากทวีปอเมริกา
แต่สุดท้าย ด้วยความที่ชาวยุโรปไปตั้งรกรากในทวีปอเมริกามากกว่า กินนกจากทวีปอเมริกามากกว่า เมื่อพูดคำว่า turkey จึงมักจะหมายถึง นกของชาว Aztec จากทวีปอเมริกา
ปัจจุบันนี้นก Numida meleagris ที่เคยเป็นเจ้าของชื่อ turkey จึงเหลือแค่ชื่อ นกกินี แค่เพียงชื่อเดียว
แล้วก็มาถึงคำถามถัดไปว่า ทำไมชาวตุรีกเรียกนก turkey ว่านกฮินดี หรือนกอินเดีย?
เรื่องราวมันเริ่มต้นมาจาก ชายชาวอิตาลีคนหนึ่งที่ไปขอเงินทุนจากกษัตริย์โปรตุเกสแล้วล่องเรือไปพบทวีปอเมริกาแต่คิดว่าเป็นประเทศอินเดีย
ที่ชื่อว่า คริสโตเฟอร์ โคลัมบัส (ซึ่งจริงๆแล้วจากการตรวจพันธุกรรมกระดูกล่าสุดพบว่า เขาอาจจะเป็นชาวโปรตุเกสที่ใช้ชื่อของคนอิตาลี .... ชีวิตสับสนจริงๆ)
โคลัมบัส ผู้สับสน
แต่โคลัมบัสไม่ใช่คนเดียวที่สับสนระหว่าง ทวีปอเมริกาและประเทศอินเดีย
ชาวยุโรปร่วมสมัยกับโคลัมบัสจำนวนไม่น้อยเชื่อว่าโคลัมบัสเดินทางไปถึงอินเดียจริงๆ จึงสับสนระหว่างทวีปอเมริกาและอินเดียไปด้วยเช่นกัน
ดังนั้น เมื่อพวกเขากินนกที่มาจากทวีปอเมริกา พวกเขาจึงเข้าใจว่า นกนั้นมาจากอินเดีย พวกเขาจึงเรียกนกชนิดนั้นว่า นกจากฮินดี หรือ นกจากอินเดีย ซึ่งทุกวันนี้เรายังเห็นความสับสนนี้ได้ในคำเรียก ไก่งวง ในหลายภาษา เช่น
ในภาษาฝรั่งเศสเรียกไก่งวงว่า Poulet d’inde ไก่จากอินเดีย หรือ dinde ซึ่งก็แปลว่าอินเดีย ภาษาคาตาลัน ภาษารัสเซีย ภาษาโปแลนด์ ก็เรียกไก่งวงด้วยชื่อที่มีความหมายว่า ไก่จากอินเดีย
แม้ว่าชาวดัชต์จะไม่เรียกไก่งวงว่าอินเดีย แต่พวกเขาก็เรียกไก่งวงว่า kalkoen (ออกเสียงประมาณว่า โกลกุ่น) ซึ่งมาจาก Calicut-hoen หรือ hen from Calicut (คาลิคัต หรือ โคชิโคด ในปัจจุบัน) ซึ่งเป็นชื่อของเมืองท่าเก่าแก่สำหรับส่งเครื่องเทศสำคัญของอินเดีย ภาษาอื่นๆที่เรียกไก่งวงด้วยคำที่หมายถึงเมือง Calicut ก็เช่น ภาษาสวีเดน ภาษาของชาวฟินแลนด์ และภาษาอินโดนิเซีย เป็นต้น
บางประเทศรู้จักไก่งวงผ่านชาวตะวันตกอีกที จึงนิยมเรียกไก่งวงตามชื่อประเทศที่แนะนำให้พวกเขารู้จักไก่งวง เช่น ชาวมาเลเซียรู้จักไก่งวงผ่านชาวดัชต์ จึงเรียกไก่ชนิดนี้ว่า ไก่ดัชต์ ชาวขเมรรู้จักไก่งวงผ่านชาวฝรั่งเศส จึงเรียกไก่งวงว่า ไก่ฝรั่งเศส
สำหรับชาวตุรกี เมื่อได้เห็นนกที่มาจากทวีปอเมริกา ซึ่งคล้ายกับ นกกินี (แต่จริงๆมาจากมาดากาสการ์) ของพวกเขา และชาวยุโรปหลายประเทศเรียกว่านกอินเดีย ชาวตุรกีจึงเรียกนกที่มาจากอเมริกานี้ว่า นกอินเดีย ตามไปด้วย
แล้วก็มาถึงคำถามถัดไปว่า ทำไมคนอินเดียจึงเรียกไก่งวงว่า เปรู?
ทั้งหมดเริ่มต้นมากจากนักเดินเรือชาวโปรตุเกสครับ เมื่อชาวโปรตุเกสเดินทางไปถึงอเมริกาใต้ ก็พบไก่งวง แต่ชาวโปรตุเกสไม่สับสนเหมือนโคลัมบัส พวกเขาจึงรู้ว่านกที่พวกเขาพบไม่ได้มาจากอินเดีย แต่มาจากทวปีอเมริกา เขาจึงเรียกว่า นกเปรู (ซึ่งจริงๆแล้วในเปรูเดิมไม่มีไก่งวง)
ต่อมาเมื่อชาวโปรตุเกสไปค้าขายและไปครอบครองส่วนหนึ่งของอินเดียก็นำไก่งวงไปให้ชาวอินเดียรู้จัก ชาวอินเดียจึงเรียกนกชนิดนี้ว่าไก่เปรู ตามชาวโปรตุเกส
นี่แหละครับ เรื่องราวที่อยู่เบื้องหลังชื่อของนกชนิดหนึ่ง
ฟังดูเผินๆก็เหมือนจะเป็นแค่เรื่องของการเรียกชื่อนกชนิดหนึ่งผิดแค่นั้น แต่ถ้าลองคิดดูสักเล็กน้อย เราจะเห็นว่าชื่อของนกชนิดนี้ แอบเล่าเรื่อง globalization ในยุคแรกๆของมนุษย์เมื่อ 500 ปีที่แล้ว ให้เราฟังอยู่ด้วยครับ
(Ads)
ถ้าใครชอบเรื่องราวประวัติศาสตร์ที่ซ่อนอยู่ในคำศัพท์ต่างๆเช่นนี้ แนะนำหนังสือ ทำไมเราเลี้ยง pig แต่กิน pork? และ ทำไมแฮมเบอร์เกอร์จึงไม่มีแฮม?
สามารถหาซื้อได้จากร้านหนังสือทั่วไปหรือซื้อออนไลน์ได้จากลิงก์นี้
หรือ
ช่องทางติดตามอื่นๆ
Fanpage สำหรับวิทยาศาสตร์การแพทย์จิตวิทยา www.facebook.com/chatchapolbook
Fanpage สำหรับประวัติศาสตร์www.facebook.com/historybychatchapol อ่านใน Blockdit https://www.blockdit.com/pages/5d6dfa8e2108dc2ac6785091 https://www.youtube.com/chatchapolbook สำหรับคลิปประวัติศาสตร์ใน youtube
- 95
ดูเพิ่มเติมในซีรีส์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
