ช_๐๒๔_วัดราชบูรณะอยุธยา
เศวตฉัตรที่ผ่าวร้อน
..สมัยเรียนหนังสือในโรงเรียนสถาปัตย กรรมเวลาอาจารย์พาดูวัดจะพาเดินเรื่อยเข้าไปในพื้นที่จริงหรือการดูจากไสลด์ก็ตาม โดยจะให้เราสังเกตตำแหน่งต่างๆของมุมมองโดยให้หยุดดูแล้วเดินต่อเข้าไปแล้วหยุดดู เป็นระยะๆเช่นเดียวกับการมองพระวิหารแห่งนี้ เราจะค่อยๆเห็นความเปลี่ยนแปลงของรูปปรางค์ไปเรื่อยๆตลอดที่เราเดินเข้าหาประตูพระวิหาร ในความเป็นจริงแล้วตำแหน่งดังกล่าว ก็จะกลายเป็นพระพุทธรูปในวิหารก็จักใช้ลักษณะการพิจารณาเช่นเดียวกัน เมื่อมองจากที่ไกลก็จะเห็นฐานองค์พระพอเกือบถึงประตูก็จะเห็นองค์พระเต็มองค์ นี่คือไดนามิคหรือการเคลื่อนไหวเคลื่อนที่ของผู้สังเกตในตำแหน่งต่างๆกับงานสถาปัตยกรรม
๏๑.นครอินทราธิราชสิ้น...เสวยสวรรค
ไอศูรยอันสรรเสก............ผ่าวร้อน
เจ้าอ้ายยี่ต่อพลัน.............ดับคู่
เจ้าสามพระยาช้อน..........ก้าวร้งงอโยธยา ฯ
๏๒.สุพรรณบุรีเจ้าอ้าย...พระยาครอง
เจ้ายี่แพรกศรีราชา........ต่อร้งง
ชัยนาทเจ้าสามจอง........อาณา
กรรมใดมากลบคร้งง......ผลาญกัน๚ะ
.....ถึงตรงนี้เราคงจะเห็นอย่างหนึ่งคือสมัยนั้นกษัตริย์มีลูกสามองค์ องค์แรกไปครองสุพรรณฯ
องค์ที่สองครองแพรกศรีราชาองค์ที่สามครองชัยนาท* จริงๆในด้านภูมิศาสตร์ปัจจุบันแล้วแพรกศรีราชากับชัยนาท*เป็นเมืองเดียวกันด้วยซ้ำ เพราะแพรกศรีราชาคือสรรคบุรี ด้วยอยู่ใกล้กันกับเมืองชัยนาท(ในปัจจุบัน)มาก ไม่สมควรที่จะให้เมืองลูกหลวงประชิดกันขนาดนั้น แต่จริงๆแล้วชัยนาทเป็นชื่อเก่าของพิษณุโลกในสมัยก่อน ซึ่งถ้ามองด้วยเหตุด้วยผลน่าจะเป็นได้เพราะเมื่อเจ้านครอินทร์เสียชีวิตถ้ามีม้าเร็วบอกข่าวระยะทางจากอยุธยาไปสุพรรณกับแพรกศรีราชาหรือสรรคบุรี จะถึงเวลาใกล้กันเพราะฉะนั้นเจ้าอ้ายกับเจ้ายี่ก็จะเข้าเมืองอยุธยาไล่เลี่ยกัน แต่ถ้าเจ้าสามอยู่ชัยนาทที่เป็นชัยนาทในปัจจุบันคงใช้เวลาไม่ต่างกันอาจมีการชนช้างกันถึงสามองค์เลยก็ได้ แต่ถ้าอยู่พิษณุโลกก็ต้องมาล่าช้ากว่านั้นตามสิ่งที่เกิดขึ้น
...ในอีกมุมหนึ่งในด้านภาษาคำว่าชัยนาทคือพระเจ้าแผ่นดินได้รับชัยก็อาจจะเป็นพื้นที่ที่เป็นรอยชนแดนตรงไหนก็ได้ และช่วงที่อำนาจของในยุคต้นอยุธยานั้นขนาดของอาณาจักรไม่ได้ใหญ่โตมาก อิทธิพลของสุโขทัยยังคงอยู่ก็เหมาะที่จะเอาพิษณุโลกเป็นเมืองต่อแดนกับสุโขทัย และดูจะเริ่มเข้าที่เข้าทางเมื่อพระบรมไตรโลกนาถซึ่งเป็นรุ่นลูกของเจ้าสามพระยา เสด็จไป(ประจำ)อยู่ที่พิษณุโลกเลยเพื่อปะทะศึกกับล้านนาร่วมยุคสมัยกับพระเจ้าติโลกราชแห่งเชียงใหม่ที่เชลียงหรือศรีสัชนาลัย รุ่นหลังต่อมาอย่างที่เราเห็นว่าพระนเรศวรเป็นอุปราชไปครองถึงพิษณุโลกซึ่งเป็นเมืองลูกหลวง ซึ่งตอนนั้นเขตแดนของอยุธยาชนกับเชียงใหม่แล้ว
๏๓.ตำแหน่งที่สองเจ้า......ยุทธหัตถี
ถวายเพลิงอ้ายยี่ห้นน......เจื่องท้าว
แปงปรางค์วิหารศรี..........เชษฐเจ้า
นามราชบูรณะน้าว...........อุทิศองค์๚ะ
๏๔.แต่ลายหัวเสาสร้าง......ยังคง
แช่มช้อยรูปลักษณ์ยง.......อยุธยาต้น
เห็นเต็มวิหารตรง..............จินตนา
โอบศรัทธาสุดลึกค้น.........สว่างไกล๚ะ
๏๕.จากลายจำหลักต้น......อโยธยา
ร่องรูปดูแปลกไฉน............กระหวัดกล้า
เพียดวงเถาศิลา................ร่างช้อย
ชมยักษ์ยมครุฑท้า............ปรางค์ไศล๚ะ
๏๖.อยุธยายศโยกฟ้า........อมรอิน
โสมเสกจักพาไป...............สุดแจ้ง
กอบทรายแลงรายดิน........ปรายโปรย
อู่ทองยังเหอดแล้ง.............อดีตสมาน๚ะ
๏๗.ภาพปรางค์ยงใหญ่ย้งง..กลางเมือง
มหาธาตุราชบูรณะขนาน.....เคียงฟ้า
งามอโยธเยศเรือง...............ทยมอิน
ประกาศปรากฏจ้า...............บุรีรมย์๚ะ
๏๘.ก่อแลงปูนรูปร้อย........ปรุงทรง
ป้นนลายพิศวงชม.............สรวงสร้าง
สมบูรณ์แบบเห็นตรง.........ในใจ
ใจฟั่นป้นนธาตุร้าง............งามพราว๚ะ
๏๙.กรุพระธาตุยังซ่อนล้ำ...สมบัติก่อน
ผ่านเสอกผ่านวารยาว.........ห้าร้อย ปีมา
ผ่านม่านเสี้ยนหนาวร้อน......สัตรู
กึ่งพุทธกาลเลือนคล้อย.......แหลกเอง๚ะ
*กรุสมบัติในวัดนี้ผ่านมือพม่ามาได้ แต่ที่สุดก็ถูกคนไทยด้วยกันเองขุดปล้นไป
๏๑๐.มาชมรอยในห้อง.......ราชบูรณะ
พิพิธภัณฑเจ้าสามเกรง......หม่นไหม้
เครื่องทองหลากอารยะ.......โสภิต
คือแค่ของเหลือให้..............โจรไทยเราเอง๚ะ
.....เมื่อพระธาตุหลักของวัดมหาธาตุในอยุธยาล้มลงแล้วประมาณสมัยรัชกาลที่หก เราแทบมองไม่เห็นว่าจะมีอะไรมาทดแทนท่านได้เท่าเทียมมหาธาตุที่วัดราชบูรณะนี้ (ในระยะใกล้ต่อมาก็จะเป็นวัดพระราม )ในขนาด ความยิ่งใหญ่และที่มาที่ไป ประวัติศาสตร์ที่ท่านสร้างให้พี่ชายสององค์ แต่น่าจะมีอะไรมากกว่านี้ในการสร้างปรางค์ที่เทียมกับมหาธาตุองค์ใหญ่และตำแหน่งอยู่ไม่ไกลกันหรือเรียกว่าติดกันเลย ซึ่งน่าแปลกที่ในสมัยก่อนความเป็นมหาธาตุประจำเมืองกับความเป็น"เอกะ" น่าจะเป็นความต่อเนื่องกัน แต่การมาสร้างปรางค์คู่อยู่ติดกันนับเป็นสิ่งแปลก การมีสิ่งก่อสร้างที่สูงและใหญ่เทียมกันในเมืองเป็นสิ่งที่น่าจะมีเหตุผลที่ชัดเจนมากกว่านี้ในการสร้าง แต่อีกประการหนึ่ง ตำแหน่งพระปรางค์ที่นี่อาจมีโบราณสถานเก่าในรุ่นทวารวดีอยู่เดิม และนั่นคือปัญหาที่น่าสืบค้นเรื่องหนึ่งของวัดในอาณาจักรที่ยิ่งใหญ่ในแห่งนี้
โคลงชมวัด
ดูเพิ่มเติมในซีรีส์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
