ช๑๐๐_วัดพระราม ต้นทางปรางค์แห่งอยุธยา
คือทางมาของพระเจ้าอู่ทอง
○มหาธาตุหมุดหมายเมือง○
เห็นเจดีย์องค์นี้ครั้งใด ผมนึกถึง เจดีย์พุ่มข้าวบิณฑ์หรือเจดีย์ดอกบัวตูม ที่วัดมหาธาตุสุโขทัยแม้จะไม่เหมือนกัน แค่เสปชใกล้กัน
๏๑.แต่งถวายปรมศพเจ้า อู่ทอง
ข้างวงงริมกำแพง ส่งแก้ว
เสกปรางค์สูงใหญมอง รฤก
คระนึงแผ่นดินต้นแล้ว ผู้ต้งง ฯ
๏๒.รามคือราเมศวรนี้ หรือนั่น
หรือชื่อบึงชื่อวงศ์ร้งง ร่วมแน้
บึงวัดเรียงเคียงผนน จากท่าน
แรกสร้างแผ่นดินแล้ เสกสว่าง ฯ
๏๓.ยังปรางค์สูงใหญ่ย้งง เทียมธาตุ
ระเบียงคตกรอบต่าง รดดฟ้า
ยี่สิบแปดองค์เจดีย์ผาด รายเรียง
หรือสุสานกษัตริย์ท้า ส่งสวรรค์ ฯ
ศักราช ๗๓๑ ระกาศก (พ.ศ. ๑๙๑๒) แรกสร้างวัดพระราม ครั้งนั้นสมเด็จพระรามาธิบดีเจ้าเสด็จนฤพาน จึงพระราชกุมารท่านสมเด็จพระ (ราเม) ศวรเจ้าเสวยราชสมบัติ ครั้นเถิงศักราช ๗๓๒ จอศก พ.ศ. (๑๙๑๓) สมเด็จพระบรมราชาธิราชเจ้า เสด็จมาแต่เมืองสุพรรณบุรี ขึ้นเสวยราชสมบัติพระนครศรีอยุธยา และท่านจึงให้สมเด็จพระราเมศวรเจ้า เสด็จไปเสวยราชสมบัติเมืองลพบุรี
พงษาวดารกรุงเก่าฉบับหลวงประเสริฐ
.....วัดพระราม มีในพงศาวดารว่าพระราเมศวรเป็นผู้สร้างในตำแหน่งที่เป็นที่ถวายพระเพลิงพระเจ้าอู่ทองจะถือว่าเป็นปรางค์แห่งแรกในอยุธยาก็ว่าได้ ในเวลาเพียง20ปีที่พระเจ้าอู่ทองครองราชสมบัตินั้นสามารถสร้างต้นแบบของปรางค์ในอยุธยาขึ้นมาได้ แสดงว่าจะต้องมีปรางค์หรือรูปแบบดังกล่าวมาแล้วก่อนหน้านี้หรือมีรูปแบบในลักษณะต้นทางที่ใกล้เคียงกับที่นี่ และนี่อาจจะเป็นจุดเริ่มที่ทำให้เราเห็นว่าอยุธยาไม่ได้เริ่มอารยธรรมตรงจุดที่ตั้งเมือง แต่ในกลุ่มคนที่มาตั้งเมืองนั้นมีอารยธรรมที่ก้าวหน้าคลุมอยู่แล้ว แม้แต่ต้นทางปรางค์ที่อาจจะพูดได้ว่ามาจากขอมนั้น ก็เป็นขอมที่ถูกพัฒนามามากพอสมควรแล้ว
......ที่นี่อาจจะใช้เป็นต้นทางที่สร้างปรางค์ต่างๆรอบหัวเมืองทั้งหลายและในเมืองอย่างเช่นวัดมหาธาตุหรือวัดราชบูรณะก็เป็นได้ขนาดและจังหวะที่ใช้เป็นเรื่องที่น่าสนใจ ด้วยในตำแหน่งที่อยู่ใกล้สุด คือปรางค์ที่ลพบุรีและสุพรรณบุรีนั้นใครจะมาก่อนมาหลังอาจจะไม่ใช่ประเด็นตอนนี้ แต่ความสืบเนื่องกันมาในช่วงเวลาที่ใกล้เคียงนั้นกลับเป็นภาพที่เราเริ่มเห็นเรื่องราวของการเคลื่อนไหวไปมา ของอาณาจักรต่างๆจากเมืองและความสัมพันธ์ระหว่างกันจนกลายเป็นการรวมเมืองเป็นอาณาจักรขึ้นมาได้ การเกิดของชุมชนต่างๆในช่วงเวลาที่ใกล้เคียงกันหลังอาณาจักรขอมค่อยเสื่อมอำนาจลง เป็นทิศทางที่ทำให้เราพอจะตอบคำถามและตีความประวัติศาสตร์ได้ชัดเจนขึ้นและไม่ว่าเราจะตีความประวัติศาสตร์ไปในทิศทางอย่างไรเราก็ต้องกำมันไว้หลวมๆ พอที่จะยอมรับความเห็นอื่นและข้อเปลี่ยนแปลงทั้งหลายได้ในอนาคต
๏๔.ฤานี่เวียงเหล็ก*ครั้ง แรกมา
พงศาวดารก่อนว่านั้น ปักนี้
ริมหนองโสนแรกพา ตั้งเมือง
จึงสร้างศูนย์ที่ชี้ แท้บ่ง ฯ
*คำว่าเวียงเหล็กหรือเวียงเล็กนี้ว่าเป็นตำแหน่งวัดพุธไธศวรรย์ หมายถึงตำแหน่งที่กษัตริย์ประทับก่อนการสร้างเมืองเสร็จ
๏๕.รูปแบบว่าเป็นต้น ทางปราง
แต่รูปปรางน่าคง ก่อนน้นน
ก่อนตั้งอยุธเยศวาง แบบพ้น
ดูแปลกดูลงตัวชั้น เชิงชาญ ฯ
๏๖.ก่อนอยุธยาสมัยค้นน อาณาจักร
รวมชนรวมชาวหาญ แต่กล้า
ต้งงเมืองต้งงศูนย์ปัก หยั่งราก
หลายแคว้นหลายที่จ้า รวมกัน ฯ
๏๗.เริ่มสถาปัตยกรรมค้นน แบบค้น
ต้นทางยังแต่ผัน สืบโพ้น
อารยธรรมนี่ต้องพ้น ก่อนต้งง
อู่ทองมาจากไหนโน้น ดูพระราม ๚ะ
......เมื่อเราย้อนกลับไปมองว่าพระเจ้าอู่ทองมาจากไหน ในประเด็นต่างๆของสายวิชาการทางประวัติศาสตร์และโบราณคดีนั้นโดยอาจมีที่มากว่า 6-7แนวทาง จนยังเป็นที่ถกเถียงในการเสวนาต่างๆเป็นระยะๆ แต่ถ้าเราวิเคราะห์วิจารณ์กันในสิ่งที่เกิดขึ้นที่เราสามารถมองเห็นได้ ก็คืองานสถาปัตยกรรมนั้น วัดนี้ก็ดีหรือรูปแบบขององค์หลวงพ่อพนัญเชิงก็ดีซึ่งมีเรื่องราวปรากฏในพงศาวดาร ย่อมเป็นหลักฐานอันดีโดยเฉพาะที่นี่ที่แสดงว่าชิ้นงานของสถาปัตยกรรมดังกล่าวผูกติดกับกลุ่มคนที่มาตั้งรกรากสร้างเมืองอยุธยาและเป็นคำตอบของการเป็นพระเจ้าอู่ทอง เป็นคำตอบของที่มาที่ไปของท่าน ความไม่เป็นนักวิชาการสายใดๆแม้แต่สายสถาปัตยกรรมไทยของผมต่างหากที่ไม่อาจระบุอะไรๆได้เอง ซ้ำร้ายผมก็ไม่ค่อยจะเชื่อนักวิชาการที่ชอบฟันธงเพราะเขาเหล่านั้นส่วนใหญ่เกิดจากการจดจำและแยกส่วนตีความ กระนั้นผมก็ยังคงชอบฟังเรื่องจากพวกท่านๆจากเวทีเสวนาต่างๆ แต่ขอกำทิศทางของพระเจ้าอู่ทองไว้ในมืออย่างหลวมๆเพื่อที่จะได้เขียนเรื่องราวของอยุธยาในตอนต่อๆไปได้
โคลงชมวัด
ทางแก้ว
วาดวัด
๒๕๕๙~๒๕๖๓
ก่อนจบอยากให้ ลองดูเจดีย์ 2 องค์ นี้เปรียบเทียบกัน
วัดพระรามอยุธยา
วัดสองพี่น้อง แพรกศรีราชา
- 1
ดูเพิ่มเติมในซีรีส์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
