17 เม.ย. 2021 เวลา 02:39 • ปรัชญา
มงคลที่ 33 การเห็นอริยสัจ
อริยสัจ แปลว่า “ความจริงอันประเสริฐ
หมายถึง
1. ความจริงอันประเสริฐ คือ ทุกข์
2. ความจริงอันประเสริฐ คือ สมุทัย
3. ความจริงอันประเสริฐ คือ นิโรธ
4. ความจริงอันประเสริฐ คือ มรรค
การเห็นอริยสัจ หมายถึง การเห็นความจริง
อันประเสริฐ 5 ประการ ด้วยปรีชาญาณอันหยั่งถึงสัจธรรม ซึ่งเกิดจากการปฏิบัติตามอริยมรรคมีองค์ 8 อย่างถูกต้อง
การเห็นอริยสัจจะถือว่าสมบูรณ์ ก็ต่อเมื่อ
ถึงพร้อมด้วยญาณ (ความรู้แจ้ง) 3 และอาการ 12
ญาณ 3 คือ สัจจญาณ กิจจญาณ กตญาณ
ญาณ 3 นี้ ดำเนินไปในอริยสัจทั้ง 4 (4 X 3 =12) จึงเรียกว่าญาณ 3 มีอาการ 12 เช่น
ทุกข์
สัจจญาณ = ยอมรับความจริงว่า ชีวิตนี้เป็นทุกข์
กิจจญาณ = ทุกข์นี้ควรทำความเข้าใจให้ถ่องแท้
กตญาณ = ได้ทำความเข้าใจทุกข์อย่างถ่องแท้
สมุทัย
สัจจญาณ = ยอมรับความจริงว่า ชีวิตนี้เป็นเหตุแห่งทุกข์
กิจจญาณ = เหตุแห่งนี้ควรทำความเข้าใจให้ถ่องแท้
กตญาณ = ได้ทำความเข้าใจเหตุแห่งทุกข์อย่างถ่องแท้
นิโรธ
สัจจญาณ = ยอมรับความจริงว่า ชีวิตนี้เป็นความดับทุกข์
กิจจญาณ = ความดับทุกข์นี้ควรทำความเข้าใจให้ถ่องแท้
กตญาณ = ได้ทำความเข้าใจความดับทุกข์อย่างถ่องแท้
มรรค
สัจจญาณ = มรรคคือหนทางดับทุกข์ได้จริง
กิจจญาณ = มรรคเป็นสิ่งที่ควรปฏิบัติ
กตญาณ = ปฏิบัติตามมรรคบริบูรณ์แล้ว
ท่าน ว.วชิรเมธี

ดูเพิ่มเติมในซีรีส์

โฆษณา