ศิลปะในการปฏิบัติธรรม (๘)
พระพันธ์ อินทผิว
ทุกสิ่งทุกอย่างที่ปรากฏแก่จิต แม้ปิติ สุข เอกัคคตา ก็ไม่เอา ทุกข์ก็ไม่เอา สุขก็ไม่เอา แต่ก็ใช่ว่าจะไปสร้างสรรภาวะอันอื่นขึ้นในรูปของความคิดใหม่ ๆ แปลก ๆ เพื่อเกาะยึด
ดังนี้เอง คำชี้แนะของท่านจึงอาศัยเพียงกลวิธีกับความเข้าใจอันเดียวนี้เท่านั้น ไม่มีการสนับสนุนให้เป็นนักคิด นักธุดงค์ นักตำรา นักภาษาศาสตร์ ที่เพียรหาถ้อยคำแปลก ๆ มาเสนอ
กลวิธีนี้ไม่ใช่เพื่อการบรรลุถึงสิ่งใด ๆ เป็นเพียงการเร้าให้เกิดการปฏิวัติความรู้สึกตัว หรือเป็นเพียงความรู้สึกตัวล้วน ๆ เท่านั้น และให้สิ่งที่ซ่อนอยู่ทั้งหมด ได้แสดงตัวมันเองออกมา
จึงมีการเริ่มต้นจากความรู้สึกธรรมดาเฉย ๆ ไปสู่ความลึกซึ้งเมื่อมันแสดงตัวออกหมด ความรู้สึกอันเดียวกันนั้นจะเป็นธรรมดาเพราะมีอยู่แล้ว ไม่ได้ถูกสร้างขึ้น จะเป็นทั้งความมหัศจรรย์เพราะแสดงออกได้ ไม่รู้สิ้น
บุคลิกภาพและคำสอนของพระพันธ์ อินทผิว หรือหลวงพ่อเทียน จิตฺตสุโภ ไม่ใช่สิ่งใหม่แต่ก็ไม่ใช่สิ่งเก่าครั้งโบราณกาล แม้คำสอนของท่านจะมีจุดอ่อนเป็นอันมาก ที่ท่านได้หยิบยืมถ้อยคำทางศาสนามาใช้ตามความเข้าใจของท่าน แต่ก็หาได้ลบความจริงที่ท่านมุ่งหมายไม่
นักศึกษาทั้งฝ่ายโลกและฝ่ายธรรมย่อมพบอุปสรรคอย่างยิ่งต่อถ้อยคำ, โวหาร เสมือนว่าท่านทำความวิบัติให้แก่ศัพท์ศาสนา เช่นว่า ขันธ์ ในภาษาบาลี ท่านจะให้การอธิบายว่าดังขันน้ำ อันเป็นเครื่องรองรับ ซึ่งจะต้องทำให้แหลกป่นไปด้วยปัญญา
ความวิบัติของพยัญชนะอันนี้ เทียบไม่ได้กับคุณูปการที่ท่านได้อุตสาหะช่วยอนุเคราะห์ด้วยน้ำใจ และเราจำต้องเข้าใจว่าการใช้ภาษาตามทางของนิรุกติ หรือประเพณีอย่างไม่รู้ตัวนั้น นับเป็นความวิบัติอย่างร้ายแรงอยู่แล้วในทุกวันนี้ ซึ่งมันทำให้คนทั่วเมืองพลอยหลงติดผูกพันอยู่กับภาษาโดยไม่ใส่ใจของจริงที่อยู่นอกเหนือภาษา นอกเหนือความหมาย และนอกเหนือการปฏิบัติใด ๆ ตามที่เข้าใจกันอยู่
นับด้วยศตวรรษแล้วที่ธรรมะอยู่ในรูปของการถือศีล ธุดงค์ตามป่าตามโขดเขา ตามป่าช้าหรือขึ้นกับตำรับตำราศัพท์แสง ขึ้นกับรูปแบบวัฒนธรรมประเพณี จนเราได้ลืมตัวเราว่า ตัวเรานี้เองคือศาสนาคือความจริง
และบางทีข่าวสารจากพระพันธ์ อินทผิว จะทำให้เรารู้อะไรบางอย่างอย่างฉับพลันทันทีก่อนตัวเราจะตาย และก่อนชาติเราจะสูญเสียหลักสัจธรรมอันเป็นต้นลำธารของวัฒนธรรมประเพณี ที่ดีน่านิยมยิ่งในอดีต
รุ่งอรุณ ณ สนธยา ในนามมูลนิธิอริยาภา กรุงเทพฯ
ดูเพิ่มเติมในซีรีส์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
