"อยากเมื่อไร ทุกข์เมื่อนั้น ดิ้นรนสร้างภพน้อยภพใหญ่"
" ... ฤดูกาลเป็นแค่เครื่องสังเกต
เป็นหมุดหมายให้เราเห็นชีวิตเราผ่านไปช่วงหนึ่งๆ
เดี๋ยวฤดูกาลก็เปลี่ยน ถึงสิ้นปีก็ฉลองปีใหม่กัน
หวังว่าจะมีความสุข อวยพรกันให้มีความสุขๆ
แล้วก็ทุกข์ไป มีปัญหาไปอีกปีหนึ่ง
พอปลายปีก็อวยพรกันอีกแล้ว
ตั้งความหวังกันว่าชีวิตจะมีความสุข
มีความหวังมันก็ดี แต่มันต้องฉลาดด้วย
ในโลกนี้มันไม่มีหรอก
ความสุขที่ถาวร ความสุขที่แท้จริง
ความสุขในโลกมันเป็นของชั่วครั้งชั่วคราว
อยู่ไม่นานก็ผ่านไป
ถ้าเราไม่เข้าใจก็จะหิว ใจมันจะหิวความสุข
พอใจมันหิว อยากได้ความสุข มันก็เริ่มมอง
อะไรจะทำให้มีความสุข
มีเมียสวยๆ จะมีความสุข
มีลูกเก่งๆ จะมีความสุข
มีเงินทอง มีบ้านอยู่ มีโน้นมีนี้จะมีความสุข
รวมแล้วสิ่งที่คิดได้ก็คือ มีรูป มีเสียง มีกลิ่น มีรส
มีสัมผัสที่ถูกอกถูกใจ แสวงหาแต่สิ่งเหล่านี้กัน
มีเงินเยอะๆ ก็หวังว่าจะได้ไปดูอะไรที่ถูกใจ
ไปฟังอะไรที่ถูกใจ
รวมแล้วที่ต้องการก็คือต้องการอารมณ์ที่พอใจ
ถ้าเราภาวนาเราก็รู้
อารมณ์ทั้งหลาย มันชั่วคราวเท่านั้น
เห็นรูปที่สวย รูปที่สวยมันก็ไม่อยู่ตลอด
ขืนมันอยู่ตลอดเราก็เบื่ออีก
ใจเราก็อยากไปเห็นอย่างอื่นบ้าง
อย่างบางคนแต่งงาน ตอนจะแต่งรู้สึกมีความสุข
แต่งแล้วเห็นหน้ากันทุกวัน
แทบไม่มองหน้า เบื่อ
นี่ความสุขอย่างโลกๆ มันไม่มีวันเต็ม ไม่มีวันอิ่ม
มันมีแต่ความหิวโหย
ความต้องการใหม่ๆ เกิดขึ้นตลอดเวลา
ทุกคราวที่ความต้องการเกิดขึ้นหรือตัณหาเกิดขึ้น
ใจมันก็ดิ้นรน ทำอย่างไรจะได้สิ่งที่ชอบใจมา
ทำอย่างไรจะรักษาสิ่งที่ชอบใจเอาไว้ได้
ทำอย่างไรจะพ้นจากสิ่งที่ไม่ชอบใจได้
ใจมันมีความต้องการ มีความอยากอย่างนี้ขึ้นมา
มันก็จะดิ้นๆๆ
ทุกครั้งที่ความอยากมันเกิด
อยากได้สิ่งที่ชอบ
อยากให้สิ่งที่ชอบคงอยู่
อยากให้สิ่งที่ไม่ชอบหายไป
ทุกครั้งที่ความอยากเกิดขึ้น
ใจมันจะดิ้นรน หาความสงบสุขไม่ได้
จิตผู้สร้างภพ
ฉะนั้นทันทีที่มีความอยากเกิดขึ้น
ความทุกข์เกิดขึ้นเรียบร้อยแล้ว
คนไม่ได้ภาวนา ก็คิดแต่ว่ามีความอยากยังไม่ทุกข์
เพราะมองไม่เห็น
มีความอยากแล้วสมอยากก็ไม่ทุกข์
มองไม่เห็นว่ามันทุกข์อย่างไร
เมื่ออยากแล้วไม่ได้อย่างที่อยากถึงจะทุกข์
คนส่วนใหญ่มันมองได้แค่นี้เอง
ถ้าเราไม่หลงโลก เราภาวนาทุกวันๆ
สติปัญญาเราแก่กล้าขึ้น เราจะเห็นว่า
ทันทีที่อยากความทุกข์มันก็เกิดเรียบร้อยแล้ว
เพราะใจมันต้องดิ้นรน ใจมันถูกใช้งาน
วางแผนคิดโน้นคิดนี้
วุ่นวายเพื่อจะให้ได้สิ่งที่ชอบใจมา
เพื่อจะรักษาสิ่งที่ชอบใจไว้
เพื่อจะขับไล่สิ่งที่ไม่ชอบใจให้มันหมดไปสิ้นไป
มันมีงานทำขึ้นมา
การทำงานตัวนี้คือการกระทำกรรม
หรือการสร้างภพนั่นเอง
ภพตัวนี้เรียกว่ากรรมภพ
อย่างพวกเรามีภพใหญ่ คือเกิดมาเป็นมนุษย์
ตัวนี้ยังไม่น่าสนใจเท่าไหร่
มันเกิดมาใช้เวลายาวนานกว่าจะหมดจากภพมนุษย์
แต่ถ้าเราภาวนาสติ สมาธิ เราดีพอ เราจะเห็น
ทุกครั้งที่อยาก จิตก็มีความดิ้นรนสร้างภพขึ้นมา
เป็นภพของผู้หิวโหย ผู้แสวงหา ผู้ครอบครอง ผู้สูญเสีย
เป็นภพๆ ที่ไม่มีความสุข
เกลียดชังสิ่งที่กำลังมีอยู่
ตรงที่เป็นภพอยากให้ได้มา เราก็เป็นเปรต
เป็นภพย่อยๆ ในใจเรา กำลังเป็นเปรต
กำลังอยาก อยากได้ อยากมี พอได้มาแล้ว
เกิดไม่ชอบใจ หรือไม่ได้อย่างที่ชอบใจ โทสะมันก็เกิด
มีความทุกข์เกิดขึ้นให้เห็น เราก็เป็นภพของนรก
เป็นสัตว์นรกแล้ว ร่างกายยังเป็นคนอยู่
ภพใหญ่ยังเป็นคน แต่ภพย่อยตกนรกแล้ว
เราค่อยๆ รู้ ค่อยๆ สังเกตไป
ถ้าเมื่อไหร่จิตเราเป็นบุญเป็นกุศล
จิตมันก็สร้างภพของมนุษย์
ของเทวดา ของพรหมขึ้นมา
เป็นภพที่เป็นสุคติ มีความสุข
เวลาจิตมันมีอกุศลครอบงำผลักดันอยู่
มันก็สร้างภพที่เป็นทุคติขึ้นมา
ถ้าโทสะรุนแรง เจออารมณ์ที่ไม่ชอบใจอย่างแรง
นั่นคือภพของสัตว์นรก
เราตกนรกทั้งๆ ที่ยังไม่ต้องตายหรอก
เรียกว่าตกนรกทั้งเป็น
เวลาเราอยากโน้นอยากนี้ เราก็เป็นภพเปรต
เรามีความขี้ขลาดตาขาว
ไม่กล้าเผชิญหน้ากับความจริง
หลอกตัวเองไปวันๆ ตามใจกิเลสไปเรื่อยๆ
มันก็เป็นภพของอสุรกาย
พวกไม่กล้าหาญที่จะเผชิญความจริง
หลอกตัวเองไปเรื่อยๆ นั่นคือพวกอสุรกาย
ถ้าจิตเราหลง เหม่อๆ หลงๆ ทั้งวัน
ร่างกายเราอยู่ในภพใหญ่ของมนุษย์
แต่ภพย่อยมันเป็นสัตว์เดรัจฉาน
สัตว์นั้นเต็มไปด้วยความหลง ความเหม่อ
ความเผลอเพลิน เป็นพื้นเลย พื้นของมันหลง
ฉะนั้นถ้าเราปล่อยเนื้อปล่อยตัว
หลงไปวันๆ เรากำลังซักซ้อม
ฝึกซ้อมการเป็นสัตว์เดรัจฉานอยู่
พอตายไป ทิ้งภพใหญ่ของมนุษย์นี้
มันก็ไปได้ภพใหญ่ของเดรัจฉานขึ้นมา
ไปเกิดเป็นสัตว์ขึ้นมา ..."
.
หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช
วัดสวนสันติธรรม
24 ตุลาคม 2564
ติดตามการถอดไฟล์บรรยายฉบับเต็มจาก :
- 1
ดูเพิ่มเติมในซีรีส์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
