"เผชิญปัญหาได้โดยใจไม่ทุกข์
… ปัญหานั้นเป็นเรื่องธรรมดาของชีวิต
แต่ความทุกข์มันเป็นส่วนเกิน"
" ... ช่วง 2 ปีที่ผ่านมา พวกเราหลายคนลำบากมาก
ชีวิตมันต้องเปลี่ยนแปลงไปเยอะ
มีคนมาเล่าอยู่เรื่อยๆ ว่าถ้าไม่ได้ธรรมะ
ช่วงที่ผ่านมาอยู่ไม่ไหว อยากตายเลย
มันคล้ายๆ สูญเสียทุกสิ่งทุกอย่าง
ฉะนั้นธรรมะจะช่วยเราเวลาเจอวิกฤตการณ์ของชีวิต
ความทุกข์ ทุกข์กายกับทุกข์ใจ
ความทุกข์ทางร่างกาย
ไม่มีที่อยู่ ไม่มีที่กิน ไม่มีกิน ไม่มีใช้ อันนั้นทุกข์เยอะ
เจ็บไข้ได้ป่วยติดเชื้ออะไรอย่างนี้ ทุกข์ทางร่างกาย
กิจการเคยทำมาหากินคล่องก็ทำไม่ได้
ล้มละลายก็มีบางคน อันนั้นมันเป็นเรื่องปัญหาในชีวิต
เวลาเผชิญปัญหาชีวิต คนซึ่งไม่เคยฝึกจิต
ความทุกข์มันก็เข้ามาที่จิตตัวเอง
เคยหากินคล่องๆ แล้วหากินไม่ได้ ใจก็ทุกข์
เคยแข็งแรงแล้วก็ติดเชื้อป่วยหนักอะไรอย่างนี้ก็ทุกข์อีก
เคยอยู่กันในครอบครัว
กลับไปเยี่ยมปู่ย่าตายายเอาเชื้อไปติด คนแก่ตายอีก
คนที่เรารักตายไปก็ทุกข์อีก
ปัญหานานาชนิดที่เกิดขึ้น
พอมีปัญหาเกิดขึ้นแล้วใจมันทุกข์ไปด้วย
เราภาวนาไม่ใช่ว่าจะทำให้ชีวิตไม่มีปัญหา
ชีวิตจะมีปัญหาหรือไม่มีปัญหา
มันอยู่ที่ว่ากุศลวิบากหรืออกุศลวิบากให้ผล
แต่ปัญหามันจะนำความทุกข์มาถึงใจหรือเปล่า
อันนี้อยู่ที่การฝึกของเรา
เราสามารถเผชิญปัญหาได้โดยใจไม่ทุกข์
...
ช่วงโควิดระบาด 2 ปีนี้ หลายคนลำบากมาก
อกุศลวิบากให้ผลมาชีวิตลำบาก
บางคนกุศลวิบากให้ผล มีมาเล่าให้ฟังเหมือนกัน
พอทำมาหากินอย่างอื่นไม่ได้ ปลูกต้นไม้ขาย
บุญจะให้ผลเป็นต้นไม้ยอดฮิตขึ้นมา
ขายได้ต้นหนึ่งหลายแสน กำไรมาก
ในช่วงที่คนอื่นลำบากบางคนมีรายได้ดีกว่าเก่าอีก
ฉะนั้นชีวิตมีปัญหาหรือไม่มีปัญหาอยู่ที่วิบากของเรา
ถ้าวิบากที่เป็นอกุศลให้ผลมา ชีวิตเราก็ลำบาก
ในสถานการณ์อันเดียวกัน
บางคนกุศลวิบากให้ผลมาเขาก็สบาย
แต่ไม่ว่ากุศลหรืออกุศลให้ผลมา
ถ้าเราเคยฝึกจิตใจภาวนาเป็น
ตอนอกุศลวิบากให้ผลมา ชีวิตมีปัญหามากมาย
จิตมันสามารถไม่ทุกข์ได้
หรือตอนที่กุศลให้ผลมาทุกอย่างดีไปหมดเลย
แล้วเราเคยฝึกจิต เราก็ไม่ประมาท
ความสุขอะไรมันจะนิรันดร
มันก็ไม่แน่นอนเหมือนกัน ก็ไม่ประมาท
ฉะนั้นเราชาวพุทธ
ชีวิตอาจจะมีปัญหาหรือไม่มีปัญหาเป็นเรื่องหนึ่ง
แต่จิตจะทุกข์หรือไม่ทุกข์เป็นอีกเรื่องหนึ่ง
เราสามารถเผชิญปัญหาได้โดยจิตไม่ทุกข์
พระพุทธเจ้าท่านเคยเทศน์ไว้ว่า
คนทั่วๆ ไปเวลามีความทุกข์เกิดขึ้นเหมือนถูกลูกศร
ถูกยิงด้วยธนูดอกแรก
เช่นร่างกายเจ็บป่วยเหมือนถูกยิงที่ร่างกาย
แล้วคนที่ไม่ได้ภาวนามันจะโดนธนูลูกที่สอง
มันจะเสียบเข้าที่ใจ ใจมันทุกข์
ส่วนสาวกของท่านถ้าโดนธนู
อกุศลให้ผลมาชีวิตมีปัญหาขึ้นมา
ความทุกข์มันจะลำบากอยู่ที่ร่างกาย แต่ใจมันไม่ทุกข์
ไม่ทุกข์ธนูดอกที่สอง
ฉะนั้นหน้าที่เรา ถ้าเราชีวิตเราไม่ประมาท
เราก็ควรจะมาฝึกจิตใจตัวเองให้ดี
ตั้งแต่ก่อนที่ปัญหาต่างๆ มันจะมาสู่ชีวิตเรา
เราไม่รู้ว่าความลำบากจะมาถึงเราเมื่อไร
ทำงานอยู่ดีๆ กิจการล่มไปเฉยๆ ก็มี
หรือชีวิตครอบครัวเราดีทุกอย่างเลย
หน้าที่การงานดี รายได้ดีอะไรๆ ก็ดีหมดเลย
ปุบปับตัวเองไปตรวจร่างกายเป็นมะเร็งไปแล้ว
เราก็ต้องมาเรียนรู้ว่าทำอย่างไร
เราจะอยู่กับโลกซึ่งไม่แน่นอน
ด้วยจิตใจที่ไม่ทุกข์
ไม่ว่าอะไรเกิดขึ้นจะต้องไม่ทุกข์
ความทุกข์เป็นส่วนเกินของชีวิต
ปัญหานั้นเป็นเรื่องธรรมดาของชีวิต
แต่ความทุกข์มันเป็นส่วนเกิน
ความแก่ ความเจ็บ ความตาย
มันเป็นเรื่องธรรมดาของชีวิต
ความพลัดพรากจากสิ่งที่รัก จากคนที่รัก
การต้องเจอสิ่งที่ไม่รัก เจอคนที่ไม่รัก
เป็นเรื่องธรรมดา
มีลาภมีผลประโยชน์
มันก็เสื่อมไปก็เป็นเรื่องธรรมดา
มีตำแหน่งหน้าที่แล้วก็ตกเก้าอี้ไปก็เรื่องธรรมดา
มีคนยกย่องสรรเสริญ แล้วก็ถูกเขาด่า
ถูกเขานินทาก็เรื่องธรรมดา
มีความสุขแล้วก็มีความทุกข์สลับไปก็เรื่องธรรมดา
ถ้าเมื่อไรเราสามารถปฏิบัติจนจิตใจเราฉลาด
รู้ว่าปรากฏการณ์ทั้งหลาย ที่ผ่านเข้ามาในชีวิตเรา
ทั้งดีและชั่วมาแล้วก็ไปเหมือนกันหมด
มาแล้วก็ไปทั้งนั้น มันเป็นธรรมดา เราจะไม่ทุกข์
ถ้าเรายอมรับไม่ได้ว่า
สิ่งเลวร้ายทั้งหลายที่เกิดขึ้นในชีวิตเรานี้
เรายอมรับไม่ได้ว่ามันเป็นเรื่องธรรมดา
ใจมันจะดิ้นรนทุรนทุราย
ปฏิเสธสิ่งซึ่งกำลังมีกำลังเป็นอยู่ก็ทุกข์
ถ้าจิตมันฉลาดรู้ว่าทุกสิ่งทุกอย่าง
ที่ผ่านเข้ามาในชีวิตเรา มันมีเหตุทั้งสิ้น
เหตุที่เป็นกุศลหรือเหตุที่เป็นอกุศลส่งผลมา
แล้วทุกสิ่งทุกอย่าง
ไม่ว่าจะเป็นเหตุจากกุศลหรืออกุศล
ทุกสิ่งทุกอย่างที่เกิดขึ้นในชีวิตเรา ดับทั้งสิ้น
เราพยายามฝึกตัวเองให้เห็นตรงนี้ให้ได้
พอเราเห็นว่าทุกสิ่งทุกอย่างที่ผ่านเข้ามาในชีวิตเรา
จะสุขหรือทุกข์ จะดีหรือเลว มาแล้วก็ไปเหมือนกัน
จิตใจก็จะไม่ดิ้นรน
เวลาปัญหาชีวิตเกิดขึ้น
จิตใจก็ไม่ได้รังเกียจมันรู้สึกว่ามันธรรมดา
สบายมาตั้ง 10 ปี 20 ปี 30 ปีแล้ว
จะลำบากสัก 2 – 3 ปีมันก็เรื่องธรรมดา
เรียนจนกระทั่งเห็นว่า
ทุกสิ่งในชีวิตเราที่ผ่านเข้ามา แล้วก็ผ่านออกไป
ธรรมดาของชีวิตเป็นอย่างนั้น
ธรรมดาของโลกเป็นอย่างนั้น
ถ้าเรายอมรับตรงนี้ได้ใจก็จะไม่ดิ้นรน
ใจเมื่อมันไม่ดิ้นรน ใจมันก็ไม่ทุกข์
มันเข้าถึงความสงบสุข
เรียกมีสันติสุขเกิดขึ้นในจิตใจเรา ... "
.
หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช
วัดสวนสันติธรรม
27 พฤศจิกายน 2564
Photo by : Unsplash
- 7
ดูเพิ่มเติมในซีรีส์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
