Blockdit Logo (Mobile)
THE EQUATION
•
10 เม.ย. 2022 เวลา 15:10 • ธุรกิจ
จากตอนที่แล้วกับ the Rise and Fall ของ Bear Stearns ที่ขายกิจการให้ JP Morgan เมื่อมีนาคม 2008 วันนี้มาชวน “ตามรอยวิกฤติการเงินปี 2008” กันต่อในข้อถกเถียงที่ว่า “อะไรคือจุดเริ่มต้นชนวนปะทุของห่วงโซ่วิกฤติ (chain)” เชื่อหรือไม่ว่ามีบางคนบอกว่าจุดเริ่มต้นของการปะทุเกิดขึ้นที่ฝรั่งเศส ในวันที่ 9 สิงหาคม 2007 จะเป็นไปได้หรือไม่? มาติดตามและหาคำตอบด้วยตัวเองกันดูค่ะ
ได้เวลาไทม์แมชชีนกัน ย้อนไปในปี 2007 ที่ฝรั่งเศส เกิดอะไรขึ้นที่นั่น?
วันที่ 9 สิงหาคม 2007:
BNP Paribas ได้ระงับการเบิกถอนทั้งหมดในกองทุนที่ลงทุนในสหรัฐอเมริกา (subprime mortgage) จำนวน 3 กองทุน และหลายคนบอกว่า นั่นคือจุดเริ่มต้นชนวนปะทุของห่วงโซ่เหตุการณ์ที่เชื่อมโยงและเกิดขึ้นต่อเนื่องกัน (chain) จนเกิดวิกฤติทางการเงินปี 2008 และกลายเป็นภาวะเศรษฐกิจถดถอยครั้งใหญ่ที่สุดนับตั้งแต่ the Great Depression
1
ข้อถกเถียงที่ว่าชนวนการปะทุเกิดขึ้นที่ยุโรปให้เหตุผลว่า สิ่งที่เกิดขึ้นในตอนนั้นเมื่อ BNP Paribas ได้ระงับการเบิกถอนกองทุนดังกล่าว เพราะไม่สามารถคำนวนมูลค่าหุ้นที่มีอยู่ในกองทุนได้ ทำให้ European Central Bank ได้เข้ามามีส่วนร่วมในเหตุการณ์ และนั่นก็ทำให้ตลาดการเงินโลกก็เริ่มสังเกตเห็นภาวะฟองสบู่อสังหาริมทรัพย์ในสหรัฐอเมริกา
1
ทำไมการระงับกองทุนครั้งนั้นของ BNP Paribas จึงมีความสำคัญอย่างมาก? และทำไม BNP Paribas จึงลงทุนในตลาดสหรัฐอเมริกาอย่างมากจนมีนัยสำคัญขนาดที่เรียกว่า เป็นหนึ่งในจุดเริ่มต้นของชนวนปะทุในครั้งนี้?
ก่อนอื่นเพื่อให้เข้าใจเรื่องราวในช่วงวิกฤติการเงินปี 2008 มากขึ้น เริ่มจากเรามาทำความรู้จักกับ BNP Paribas กันค่ะ
หลายคนอาจไม่คุ้นกับ BNP Paribas เพราะไม่ได้ทำธุรกิจกับลูกค้ารายย่อยในไทย ชื่อ BNP Paribas เป็นชื่อใหม่จากการควบรวมเมื่อเดือนพฤษภาคม 2000 แต่จริงๆ แล้วกลุ่มธนาคารนี้มีประวัติศาสตร์ยาวนานมากกว่า 200 ปี จากจุดเริ่มต้นของ 4 สถาบันการเงิน (four founding banking institutions) คือ
การรวมตัวของธนาคารฝรั่งเศส : the 1st Two founding banking institutions
The Banque Nationale de Paris S.A. (BNP) ที่เกิดจากการควบรวมของ 2 ธนาคารฝรั่งเศสในปี 1966 คือ Banque nationale pour le commerce et l'industrie (BNCI) and Comptoir national d'escompte de Paris (CNEP)
ประวัติศาสตร์ของ BNCI มีความน่าสนใจอย่างมาก แทบจะเรียกได้ว่าเป็นธนาคารขนาดใหญ่ของฝรั่งเศสที่เติบโตผ่านความรุ่งโรจน์ช่วงจักรวรรดินิยม และถดถอยเกือบล่มสลายไปในช่วงภาวะเศรษฐกิจถดถอย (1930s recession) จนสามารถยืนหยัดอยู่ได้ในปัจจุบัน ในฐานะธนาคารชั้นนำที่มีอิทธิพลในการเงินโลก บนเส้นทางการปิดกิจการ การเปิดกิจการใหม่ และการควบรวม
BNCI ก่อตั้งเมื่อวันที่ 18 พฤษภาคม 1932 จาก Banque nationale de crédit (BNC) ในช่วงวิกฤติเศรษฐกิจถดถอยในทศวรรษที่ 1930 (1930s recession) โดยมีทุนจดทะเบียนใหม่ 100 ล้านฟรังส์ (francs) และใช้สำนักงานและบุคลากรของ BNC ในการดำเนินงาน ต่อมารัฐบาลฝรั่งเศสได้แปลงสภาพ BNCI และธนาคารหลักอื่นๆ ในขณะนั้น เป็นสถาบันการเงินของรัฐ (nationalized) ในปี 1945 ต่อเนื่องจากการปลดปล่อยกรุงปารีส (French Liberation) เมื่อวันที่ 8 พฤษภาคม 1945
เพื่อให้เห็นถึงความยิ่งใหญ่ของ BNCI ในยุคนั้น กล่าวได้ว่าในปี 1965 BNCI คือ ธนาคารฝรั่งเศสแห่งเดียวที่มีเครือข่ายในต่างประเทศอย่างมากมาย จากการเป็นธนาคารหลักที่ให้คำปรึกษาและการสนับสนุนนักลงทุนในการแสวงหาทรัพยากรธรรมชาติและตลาดการค้าในประเทศกำลังพัฒนา โดยเฉพาะอย่างยิ่งการจัดตั้ง the Society for International Development Trade and Industry (INTERCOMI) ในปี 1958
เช่นเดียวกับ Bear Stearns ในฝั่งสหรัฐอเมริกา ที่เผชิญกับ the Wall Street Crash of 1929 (the Great Crash) ในช่วงเดือนกันยายนถึงตุลาคม ในปี 1929 ซึ่งเป็นเหตุการณ์ที่ราคาหลักทรัพย์ใน New York Stock Exchange ตกต่ำอย่างรุนแรงมาก (collapse) ตามมาด้วย London Stock Exchange Crash และ Great Depression ในปี 1929-1933 ตามที่ได้พูดถึงในบทความตอนที่แล้ว (https://www.blockdit.com/posts/624ef4c88c79791d0a601773)
ในปี 1929 ที่ฝั่งยุโรป BNC กำลังเผชิญกับภาวะใกล้ล้มละลาย (bankruptcy) รัฐบาลฝรั่งเศสร่วมกับกลุ่มธนาคารหลายแห่ง รวมถึงกลุ่มธุรกิจอื่นๆ ได้เข้ามาสนับสนุน BNC โดย Bank of France ซึ่งเป็นธนาคารกลางของฝรั่งเศสได้เข้ามารับผิดชอบหนี้ทั้งหมดของ BNC แต่ก็ยังไม่สามารถสร้างความเชื่อมั่นให้นักลงทุน วิกฤติเศรษฐกิจที่ได้ครอบคลุมทั่วโลกและนักลงทุนที่ยังคงถอนเงิน ทำให้ BNC ตัดสินใจยุติกิจการธนาคารในเดือนเมษายน 1932 (liquidate) และตั้งธนาคารใหม่ชื่อ BNCI ด้วยทุนจดทะเบียนใหม่ ภายใต้บุคลากรและสำนักงานเดิมในการดำเนินงาน
ทำไม BNC จึงมีความสำคัญอย่างมากในตอนนั้น?
BNC ใช้เวลาเพียง 15 ปี ก้าวขึ้นมาเป็นธนาคารที่มีเงินฝากมากที่สุดลำดับที่ 4 ของฝรั่งเศส
BNC ก่อตั้งเมื่อวันที่ 25 มิถุนายน 1913 บนกิจการเดิมของ Comptoir d’Escompte de Mulhouse (CEM) ซึ่งเป็นธนาคารแม่ (parent bank) ในเยอรมนี และขยายกิจการโดยเข้าซื้อกิจการทั้งธนาคารท้องถิ่นและต่างประเทศ (local and regional banks) มากกว่า 40 แห่ง ตั้งแต่ปีแรกๆที่เริ่มดำเนินงาน
กลยุทธ์หลักของ BNC คือ ความสัมพันธ์ทางธุรกิจอย่างแนบแน่นกับกลุ่มธุรกิจในหลายอุตสาหกรรม และการเชิญผู้มีอิทธิพลมาร่วมเป็นคณะกรรมการ (board) และเริ่มขยายธุรกิจในธุรกรรมการเงินที่มีความท้าทายมากขึ้น รวมทั้งธุรกิจเกิดใหม่ในขณะนั้น (new industries) คือ ธุรกิจภาพยนตร์และธุรกิจการบิน
1
การให้กู้ที่มีการกระจุกตัวอย่างมากในกลุ่มธุรกิจขนาดใหญ่และธุรกิจเกิดใหม่เป็นความเสี่ยงทางธุรกิจ จนเมื่อเกิดภาวะ Stock Exchange Crash ส่งผลกระทบต่อสถานะของ BNC อย่างมีนัยสำคัญ รวมทั้งความเชื่อมั่นในตลาด ซึ่งกลายเป็นวิกฤตของธนาคารจนต้องปิดกิจการในเวลาต่อมา การดำเนินงานต่อของ BNCI อยู่บนพื้นฐานของสินทรัพย์ที่ยังมีคุณภาพที่เหลืออยู่ของ BNC
1
ในวันที่ 4 พฤษภาคม 1966 มีการควบรวมของ BNCI และ CNEP ซึ่งก่อตั้งเมื่อปี 1848 ภายหลังการปฏิวัติฝรั่งเศส (The French Revolution) และเรียกชื่อธนาคารหลังการควบรวมกิจการใหม่ว่า Banque Nationale de Paris (BNP) และแปรรูป (privatization) ในปี 1993
และนั่นคือ เรื่องราวผ่านร้อนผ่านหนาวอันยาวนานของ the 1st Two founding banking institutions ของ BNP Paribas
1
ในตอนถัดไป เราจะมาคุยกันต่อถึงเรื่องราวการรวมตัวของบริษัทวาณิชธนกิจฝรั่งเศสและอัมสเตอร์ดัม : the 2nd Two founding banking institutions และการกำเนิดของ The Banque de Paris et des Pays-Bas S.A. (Bank of Paris and the Netherlands) หรือเรียกว่า “Paribas”
หลายคนที่ติดตามอ่านบทความกันมา จะได้ฟังเรื่องการระดมทุนในช่วงสงครามด้วยการออกพันธบัตรสงคราม หรือที่เรียกว่า War Bond ในฝรั่งเศสก็เช่นเดียวกัน และ Paribas มีบทบาทอย่างมากในขณะนั้น
1
รวมทั้งเราจะมาคุยกันในหัวข้อ ทำไมการระงับกองทุนครั้งนั้นของ BNP Paribas จึงมีความสำคัญอย่างมาก? และทำไม BNP Paribas จึงลงทุนในตลาดสหรัฐอเมริกาอย่างมากจนมีนัยสำคัญขนาดที่เรียกว่า เป็นหนึ่งในจุดเริ่มต้นของชนวนปะทุในครั้งนี้?
แล้วติดตามกันต่อใน “ตามรอยวิกฤติการเงินปี 2008” ตอนถัดไป กับ THE EQUATION ค่ะ
References:
Banque Nationale de Crédit, the bank that grew too fast - BNP Paribas
Banque nationale pour le commerce et l'industrie - Wikipedia
BNP Paribas - Wikipedia
When did the financial crisis begin? Some say August 9, 2007 — in France - Marketplace

ดูเพิ่มเติมในซีรีส์

โฆษณา