22 เม.ย. 2022 เวลา 02:00 • สุขภาพ
Honeymoon cystitis กระเพาะปัสสาวะอักเสบเกี่ยวข้องอะไรกับการฮันนีมูน?
คำว่า cystitis หมายถึง กระเพาะปัสสาวะอักเสบ ภาวะนี้เกิดจากเยื่อบุกระเพาะปัสสาวะมีการอักเสบ ซึ่งสาเหตุส่วนใหญ่ คือ การติดเชื้อแบคทีเรีย ส่วนคำว่า honeymoon หรือ ฮันนีมูน คือ ช่วงข้าวใหม่ปลามันหลังแต่งงาน เมื่อรวมคำสองคำนี้แล้ว กระเพาะปัสสาวะอักเสบภายหลังแต่งงาน ฟังแล้วเริ่มสงสัยอะไรบ้างหรือยัง เอ๊ะทำไมกระเพาะปัสสาวะอักเสบหลังแต่งงานหรือหลังฮันนีมูนคืออะไร
ในอดีตการมีเพศสัมพันธ์มักเกิดขึ้นภายหลังจากแต่งงาน ซึ่งเป็นไปตามขนบธรรมเนียมในอดีต การมีเพศสัมพันธ์นี่เอง เป็นปัจจัยเสี่ยงต่อการติดเชื้อทางเดินปัสสาวะในเพศหญิง เนื่องจากท่อปัสสาวะของเพศหญิงซึ่งต่อจากภายนอกเข้าไปสู่ในกระเพาะปัสสาวะมีขนาดสั้น ยาวเพียง 5 เซนติเมตร เมื่อเทียบกับท่อปัสสาวะในเพศชาย ยาวเฉลี่ย 18-20 เซนติเมตร เป็นเหตุให้เวลามีเพศสัมพันธ์ เชื้อโรคในบริเวณปากท่อทางเดินปัสสาวะ (ท่อปัสสาวะเพศหญิงอยู่แถวบริเวณปากช่องคลอด) จะเข้าไปในกระเพาะปัสสาวะได้ง่าย
มีงานวิจัยศึกษาจำนวนเชื้อแบคทีเรียในปัสสาวะผู้หญิงภายหลังการมีเพศสัมพันธ์ พบว่ามีแบคทีเรียในปัสสาวะเพิ่มขึ้นชั่วคราว ราว ๆ 8 ชั่วโมงภายหลังการมีเพศสัมพันธ์ ซึ่งในช่วงที่มีแบคทีเรียเพิ่มขึ้นในปัสสาวะ เพศหญิงจะมีความเสี่ยงต่อภาวะกระเพาะปัสสาวะอักเสบมากขึ้น
อย่างไรก็ตาม แม้ว่าจะมีแบคทีเรียเพิ่มขึ้นในกระเพาะปัสสาวะของเพศหญิงภายหลังการมีเพศสัมพันธ์ แต่ไม่ใช่ทุกรายที่จะเกิดภาวะกระเพาะปัสสาวะอักเสบ ขณะนี้ยังไม่มีคำตอบชัดเจนว่าอะไรคือสาเหตุว่าทำไมบางคนเป็นหรือบางคนไม่เป็น อาจมีความเกี่ยวข้องกับเชื้อก่อโรคบริเวณช่องคลอดของเพศหญิง หรือเชื้อจากบริเวณอวัยวะเพศชาย หรือความผิดปกติเกี่ยวกับโครงสร้างหรือกลไกการจัดการเชื้อในกระเพาะปัสสาวะของเพศหญิง
ดังนั้นแล้ว แนวทางป้องกันการเกิดภาวะกระเพาะปัสสาวะอักเสบ จึงยังไม่มีข้อมูลที่แน่ชัด โดยทั่วไปจะแนะนำว่าภายหลังมีเพศสัมพันธ์ให้ผู้หญิงไปปัสสาวะออกและทำความสะอาดช่องคลอด รวมทั้งทำความสะอาดแถวช่องคลอดก่อนมีเพศสัมพันธ์ รับประทานน้ำให้เพียงพอ ไม่กลั้นปัสสาวะ กรณีบางรายที่มีกระเพาะปัสสาวะอักเสบบ่อย ๆ หลังมีเพศสัมพันธ์ ก็แนะนำว่าควรรับประทานยาปฏิชีวนะเพื่อป้องกันการติดเชื้อก่อนมีเพศสัมพันธ์
ปัจจุบันคำว่า honeymoon cystitis ไม่ได้หมายถึง การที่กระเพาะปัสสาวะอักเสบหลังแต่งงานหรือฮันนีมูนเพียงอย่างเดียว แต่หมายรวมถึงการมีภาวะกระเพาะปัสสาวะอักเสบภายหลังการมีเพศสัมพันธ์ ซึ่งจะแต่งงานหรือไม่แต่งงาน จะฮันนีมูนหรือไม่ก็ได้ เมื่อฟังแล้วก็อย่าพึ่งขยาดกลัวกับภาวะนี้ ไม่ได้เกิดขึ้นบ่อย ขอให้ลองปฏิบัติตามข้อแนะนำข้างต้นเพื่อป้องกัน และเมื่อเป็นควรไปปรึกษาแพทย์ ความสัมพันธ์จะได้ไม่สะดุด เพียงเพราะภาวะ honeymoon cystitis
อ้างอิง
N Engl J Med 1996; 335:511-512 DOI: 10.1056/NEJM199608153350711
N Engl J Med 1978; 298:1035 DOI: 10.1056/NEJM197805042981826

ดูเพิ่มเติมในซีรีส์

โฆษณา