27 พ.ค. 2022 เวลา 02:00 • สุขภาพ
วิ่งออกกำลังกายทำให้เข่าเสื่อมหรือไม่
กิจกรรมการออกกำลังกายที่เป็นที่นิยมในปัจจุบัน คือ การวิ่ง การวิ่งนั้นเป็นการออกกำลังกายที่แสนง่าย เพียงคุณมีเท้าและรองเท้าวิ่ง (หรือจะวิ่งเท้าเปล่าก็ได้เช่นกัน) ก็สามารถออกวิ่งไปได้เรื่อย ๆ
การวิ่งนั้นส่งผลดีต่อสุขภาพหลาย ๆ ด้าน ทั้งด้านหัวใจและหลอดเลือด ความแข็งแรงของกล้ามเนื้อ รวมทั้งทำให้เราอารมณ์ดีขึ้น สมองปลอดโปร่ง มีสมาธิและตัดสินใจได้ดีอีกด้วย เห็นข้อดีมากมายของการวิ่งแล้ว เราคงต้องสงสัยบ้างแล้วหละ ว่าการวิ่งนั้นมีอะไรที่ดีไปหลายอย่างแล้ว มันไม่มีข้อเสียบ้างเลยหรือ
จึงนำมาสู่ข้อสงสัยกันว่า วิ่งออกกำลังกายทำให้เข่าเสื่อมได้หรือไม่
เวลาเราวิ่ง ข้อต่อหัวเข่าเราเป็นบริเวณรับน้ำหนักตัวเราและแรงกระแทกที่ได้รับจากการวิ่ง ซึ่งมากกว่าน้ำหนักตัวเราขึ้นไปอีก รวมทั้งแรงกระทำต่อเข่านั้น มากกว่าตอนเราเดินปกติ
ภายในข้อหัวเข่าเราจะมีกระดูกอ่อนหรือหมอนรองกระดูกหัวเข่า (knee cartilage) รองรับกับเคลื่อนไหวของข้อเข่าและแรงกระแทกที่ได้รับ รวมทั้งมีน้ำหล่อเลี้ยงภายในข้อ (joint fluid) ช่วยให้เข่ามีการเคลื่อนไหวแบบไม่ติดขัด
เวลาเราวิ่ง บริเวณหมอนรองกระดูกในข้อเข่าเรา จะได้รับแรงกระแทกซ้ำ ๆ เป็นระยะเวลาติดต่อกัน มีโอกาสที่จะเกิดการบาดเจ็บแบบเรื้อรังได้ กรณีที่เราวิ่งไปเรื่อย ๆ ถ้าคิดง่าย ๆ แบบนี้ การวิ่งไปเรื่อย ๆ หมอนรองกระดูกในข้อเข่ามันจะไม่บาดเจ็บหรือบางลง จนสุดท้ายเข่าเราจะเสื่อมเลยหรือ
คิดง่าย ๆ เหมือนคำอุปมาอุปมัย “น้ําหยดลงหินทุกวัน หินยังกร่อน นับประสาอะไรกับหัวเข่าเราล่ะ !!!”
การจะคิดไปเองคงไม่ได้ช่วยอะไรเรา เท่ากับข้อเท็จจริงทางวิทยาศาสตร์ เรามาฟังข้อมูลทางวิทยาศาสตร์ เพื่อตอบคำถามว่า วิ่งมากไป ทำให้เข่าเสื่อมหรือไม่กันดีกว่า
มีงานวิจัยทางจำนวนมากศึกษาผลกระทบของการวิ่งต่อการบาดเจ็บของหมอนรองกระดูกหัวเข่า มีผู้รวบรวมข้อมูลงานวิจัยเหล่านี้และสังเคราะห์ข้อมูล กล่าวง่าย ๆ คือ สรุปผล ออกมาว่า การวิ่งนั้นอาจทำให้ความหนาและปริมาตรของหมอนรองกระดูกเข่าลดลงเล็กน้อยหลังวิ่งทันที
อย่างไรก็ตามเมื่อเวลาผ่านไป ความหนาและปริมาตรของหมอนรองกระดูกหัวเข่าก็จะกลับมาเท่าเดิม (ในระยะเวลาไม่นาน) นั่นแปลว่าการวิ่งอาจทำให้หมอนรองกระดูกเข่าได้รับบาดเจ็บเพียงชั่วคราว และสามารถฟื้นตัวกลับมาได้ปกติ นอกจากนี้ยังมีการตรวจในระยะยาวพบว่าไม่มีร่องรอยแผลบริเวณหมอนรองกระดูกหัวเข่าอีกด้วย
นอกจากนี้พบว่าคนที่ออกกำลังด้วยการวิ่งเกิดโรคข้อเข่าเสื่อมน้อยกว่าคนที่ไม่ออกกำลังกายหรือกิน ๆ นอน ๆ อยู่เฉย ๆ อย่างไรก็ตาม พบว่าคนที่เป็นนักวิ่งแข่งที่ต้องออกกำลังอย่างหนักและยาวนานกว่าปกติ (competitive runners) อาจมีความสัมพันธ์กับการเกิดโรคข้อเข่าเสื่อมเพิ่มขึ้นเมื่อเทียบกับคนที่ออกกำลังกายด้วยการวิ่งแบบปกติ (recreational runners)
โดยสรุปการวิ่งออกกำลังกายเพื่อสุขภาพนั้น (ที่มิใช่วิ่งแบบเอาเป็นเอาตายเหมือนวิ่งแข่งขันอย่างหนักเป็นระยะเวลายาวนาน) ไม่ทำให้เข่าเสื่อมเหมือนที่เราคิด
ดังนั้นแล้ว ถ้าเข่าเราไม่มีปัญหาอะไร การวิ่งออกกำลังกายอย่างพอเหมาะ ถือเป็นการออกกำลังกายที่ดี ไม่ต้องกังวลว่าเข่าเราจะเสื่อมครับ
อ้างอิง
-Khan MCM, O'Donovan J, Charlton JM, Roy JS, Hunt MA, Esculier JF. The Influence of Running on Lower Limb Cartilage: A Systematic Review and Meta-analysis. Sports Med. 2022 Jan;52(1):55-74. doi: 10.1007/s40279-021-01533-7. Epub 2021 Sep 3. PMID: 34478109.
-Eduard Alentorn-Geli, Kristian Samuelsson, Volker Musahl, Cynthia L. Green, Mohit Bhandari, and Jón Karlsson, The Association of Recreational and Competitive Running With Hip and Knee Osteoarthritis: A Systematic Review and Meta-analysis, Journal of Orthopaedic & Sports Physical Therapy 2017 47:6, 373-390
โฆษณา