19 ส.ค. 2022 เวลา 02:00 • สุขภาพ
ออกกำลังกายเฉพาะวันหยุด พอหรือไม่
กิจกรรมทางกาย หรือ การออกกำลังกาย มีข้อมูลทางการแพทย์มากมายสนับสนุนถึงประโยชน์ในการส่งเสริมสุขภาพ สามารถลดความเสี่ยงต่อการเสียชีวิต ลดการเกิดโรคหัวใจและหลอดเลือด รวมทั้งสามารถลดโรคไม่ติดต่อหลาย ๆ โรคได้
ปัจจุบันองค์การอนามัยโลกและสมาคมโรคหัวใจของสหรัฐอเมริกา แนะนำให้มีกิจกรรมทางกายหรือออกกำลังกายชนิดแอโรบิก 150-300 นาที ต่อสัปดาห์ กรณีออกกำลังกายในระดับปานกลาง และ 75-150 นาที ต่อสัปดาห์ กรณีออกกำลังกายในระดับหนัก (ศึกษาเพิ่มเติมใน post: https://www.blockdit.com/posts/62b2c6fd7512a71902a48e0b)
อย่างไรก็ตามข้อแนะนำเกี่ยวกับลักษณะ หรือ pattern ของการออกกำลังกายว่าจะออกกำลังกายแบบกระจายหลาย ๆ วันในสัปดาห์ หรือ กระจุกติดต่อกันวันสองวัน อันไหนจะดีกว่ากัน หรือไม่แตกต่างกัน ยังมีข้อมูลทางการแพทย์อยู่ไม่มากนัก
เพราะทุกวันนี้ การทำงานที่บีบคั้นเวลาชีวิต ตั้งแต่วันจันทร์ถึงศุกร์ เช้าตรู่ถึงเย็นค่ำ ทำให้เวลาส่วนตัวสำหรับการออกกำลังกายลดลง การออกกำลังกายในวันหยุดสุดสัปดาห์ น่าจะเป็นทางเลือกที่สะดวก สำหรับคนทำงาน แต่มันจะเพียงพอหรือมีประโยชน์หรือไม่
เพื่อจะตอบคำถามว่า การออกกำลังกายเฉพาะวันหยุด หรืออาจเรียกว่าเป็นนักรบวันหยุด (Weekend Warrior) นั้นมีประโยชน์ ไม่แตกต่างจากการออกกำลังกายแบบกระจายหลาย ๆ วัน หรือไม่ เรามาดูงานวิจัยทางการแพทย์ที่เกี่ยวข้องกัน
งานวิจัยจากการสำรวจสุขภาพในประเทศอังกฤษและสก็อตแลนด์ สำรวจในปี ค.ศ. 1994-2012 มีผู้เข้าร่วมประมาณ 60,000 ราย ผลการศึกษาแสดงให้เห็นว่า การออกกำลังกายแบบ “นักรบวันหยุด” กล่าวคือ การออกกำลังกาย 1-2 ครั้งต่อสัปดาห์ (ในวันหยุด) โดยออกกำลังกายระดับหนัก รวม 75 นาทีต่อสัปดาห์ หรือ 150 นาที ในกรณีออกกำลังกายระดับปานกลาง เมื่อเปรียบเทียบกับคนที่ไม่ออกกำลังกายนั้น สามารถ
- ลดอัตราการเสียชีวิตจากทุกสาเหตุลง 30%
- ลดอัตราการเสียชีวิตจากโรคหัวใจและหลอดเลือดลง 40%
- ลดอัตราการเสียชีวิตจากโรคมะเร็ง 17%
ซึ่งผลลัพธ์ทั้งหมดที่เกิดขึ้นนั้นมีนัยสำคัญทางสถิติ (บ่งว่าผลลัพธ์ที่เกิดขึ้นมีความน่าเชื่อถือ ไม่น่าเกิดขึ้นโดยบังเอิญ) ส่วนการออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ กระจายหลาย ๆ วัน มีประโยชน์ใน 3 ด้านนั้นเช่นกันอย่างไม่มีข้อสงสัย
ล่าสุด วารสารทางการแพทย์ JAMA Internal Medicine ตีพิมพ์ผลงานวิจัย เพื่อตอบคำถาม เรื่องผลลัพธ์ทางคลินิกของการออกกำลังกายแบบนักรบวันหยุด และแบบสม่ำเสมอกระจายหลายวัน เช่นกัน เมื่อกรกฎาคม 2565 ที่ผ่านมา รวบรวมข้อมูลคนในประเทศสหรัฐอเมริกา มีคนเข้าร่วมมากถึง 350,000 ราย ติดตามตั้งแต่ ค.ศ.1997-2013 ติดตามเป็นระยะเวลาเฉลี่ยราว 10 ปี
ผลการศึกษามีแนวโน้มไปในทิศทางเดียวกัน กล่าวคือ การออกกำลังกายแบบนักรบวันหยุด 1-2 วันต่อสัปดาห์นั้น มีแนวโน้มลดอัตราการเสียชีวิตจากทุกสาเหตุ อัตราการเสียชีวิตจากโรคหัวใจและหลอดเลือด และลดอัตราการเสียชีวิตจากโรคมะเร็ง เมื่อเทียบกับการไม่ออกกำลังกาย (การวิเคราะห์ทางสถิติสำหรับการศึกษานี้พบว่าไม่มีความแตกต่างอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ แต่ภาพรวมแสดงแนวโน้มในทางที่ดีสำหรับการออกกำลังกายแบบนักรบวันหยุด)
ส่วนการออกกำลังกายแบบสม่ำเสมอกระจายไปหลาย ๆ วันนั้น สามารถลดอัตราการเสียชีวิตจากทุกสาเหตุ จากโรคหัวใจและหลอดเลือด และการเสียชีวิตจากโรคมะเร็ง เมื่อเทียบกับการไม่ออกกำลังกาย (การวิเคราะห์ทางสถิติพบความแตกต่างอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติชัดเจน)
มีการวิเคราะห์เพิ่มเติมว่า การออกกำลังกายแบบนักรบวันหยุดไม่มีความแตกต่างในแง่ประโยชน์ เมื่อเทียบกับการออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอกระจายหลายวัน
จากผลดังกล่าว แม้ว่าการออกกำลังกายเฉพาะวันหยุด หรือ ออกกำลังกายแบบนักรบวันหยุดนั้น จะมีเพียงแนวโน้มที่ไม่ได้มีนัยสำคัญทางสถิติเมื่อเทียบกับการไม่ออกกำลังกาย แต่ผลภาพรวมนั้น ประโยชน์จากการออกกำลังกายน่าจะมีแน่ และดูไม่ได้แตกต่าง จากการออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอกระจายหลายวัน
ดังนั้นแล้ว ถ้าทำงานจนตัวเป็นเกลียวในวันธรรมดา หาเวลาออกกำลังกายไม่ได้ การออกกำลังกายแบบนักรบวันหยุด น่าจะเป็นคำตอบที่ดี และน่าจะมีประโยชน์ไม่แพ้ คนที่ออกกำลังกายสม่ำเสมอกระจายหลายวัน
ขอเชิญชวนคนไม่มีเวลาวันธรรมดา มาออกกำลังกายวันหยุดสุดสัปดาห์กัน อย่างสม่ำเสมอ เพื่อสุขภาพที่ดีครับ
อ้างอิง
O'Donovan G, Lee IM, Hamer M, Stamatakis E. Association of "Weekend Warrior" and Other Leisure Time Physical Activity Patterns With Risks for All-Cause, Cardiovascular Disease, and Cancer Mortality. JAMA Intern Med. 2017 Mar 1;177(3):335-342. doi: 10.1001/jamainternmed.2016.8014. Erratum in: JAMA Intern Med. 2022 May 1;182(5):579. PMID: 28097313.
Dos Santos M, Ferrari G, Lee DH, Rey-López JP, Aune D, Liao B, Huang W, Nie J, Wang Y, Giovannucci E, Rezende LFM. Association of the "Weekend Warrior" and Other Leisure-time Physical Activity Patterns With All-Cause and Cause-Specific Mortality: A Nationwide Cohort Study. JAMA Intern Med. 2022 Aug 1;182(8):840-848. doi: 10.1001/jamainternmed.2022.2488. PMID: 35788615; PMCID: PMC9257680.
โฆษณา